Haftada 4 gün çalışma iddiası! Dünyada örnekleri var mı? Türkiye'de uygulanacak mı? DMM'den açıklama geldi

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın geçtiğimiz gün açıkladığı Orta Vadeli Program sonrası haftada 4 gün çalışma iddiası ortaya atıldı. Programda “İş-yaşam uyumunun ve çalışan verimliliğinin artırılması doğrultusunda çalışma günleri ayarlaması için pilot uygulama yapılacaktır” denildi. Açıklama sonrası haftada 4 gün çalışma uygulamasının Türkiye'de uygulanıp uygulanmayacağı merak konusu oldu. Beklenen açıklama Dezenformasyonla Mücadele Merkezi'nden geldi.

Giriş Tarihi: Güncelleme Tarihi:
Haftada 4 gün çalışma iddiası! Dünyada örnekleri var mı? Türkiye'de uygulanacak mı? DMM'den açıklama geldi

Avrupa ülkelerinde çeşitli boyutlarda uygulamaya giren haftada dört gün mesai uygulaması, Orta Vadeli Program'da (OVP) da yer aldı. Programda "İş-yaşam uyumunun ve çalışan verimliliğinin artırılması doğrultusunda çalışma günleri ayarlaması için pilot uygulama yapılacaktır" denildi.

Takvim Foto ArşivTakvim Foto Arşiv

TÜRKİYE'DE UYGULANACAK MI?

Dezenformasyonla Mücadele Merkezi'nden (DMM) yapılan açıklamada, bazı basın yayın organlarında ve sosyal medya mecralarında yer alan 'Orta Vadeli Program'da haftada 4 gün mesai uygulamasına geçileceği' iddialarının gerçeği yansıtmadığı belirtildi.

DMM'nin açıklaması.DMM'nin açıklaması.

DMM'nin sosyal medya hesabından yapılan paylaşımda, "Bazı basın yayın organlarında ve sosyal medya mecralarında 'Orta Vadeli Program'da haftada 4 gün mesai uygulamasına geçileceği' şeklinde yer alan iddia, gerçeği yansıtmamaktadır. İlgili Bakanlıklar tarafından teyit edildiği üzere, dört gün mesai gibi spesifik bir uygulama gündemde değildir.

Orta Vadeli Program'da çalışma günlerinin 4'e düşürüleceğine dair herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na göre memurların haftalık çalışma süresi 40 saattir ve tatil günleri Cumartesi ile Pazar'dır. İş Kanunu'na göre ise haftalık azami çalışma süresi 45 saattir ve bu sürenin işin niteliğine göre 5 veya 6 güne bölünmesi mümkündür.

OVP'de yer alan 'İş-yaşam uyumunun ve çalışan verimliliğinin artırılması doğrultusunda çalışma günleri ayarlaması için pilot uygulama yapılacaktır' ifadesi ise dönüşen işgücü piyasaları ve teknolojik gelişmeler çerçevesinde yürütülecek pilot uygulamalara yöneliktir.

Kamuoyunun resmî açıklamalara itibar etmesi, yanıltıcı bilgi ve değerlendirme içeren paylaşımları dikkate almaması önemle rica olunur" ifadelerine yer verildi.

OVP'de haftada 4 gün çalışma sinyali!

Takvim Foto ArşivTakvim Foto Arşiv

DÜNYADAKİ ÖRNEKLERİ

Dünyada dört günlük çalışma, farklı ülkelerde belli sektörlerde pilot olarak hayata geçirildi. Polonya'da 1 Temmuz 2025 itibarıyla ilk kez kısaltılmış bir çalışma haftası pilot uygulaması başlatıldı.

Takvim Foto ArşivTakvim Foto Arşiv

Proje, haftada dört gün 32 saat ya da beş gün 35 saat çalışılabilmesini öngörüyor. İzlanda, Belçika, İspanya ve Japonya gibi ülkelerde daha kısa çalışma haftasına dair çeşitli modeller ya test edildi ya da hayata geçirildi.

Takvim Foto ArşivTakvim Foto Arşiv

Almanya'da 45 şirket ve kuruluş haftada dört günlük çalışma sistemini geçtiğimiz yıl denedi. İngiltere'de Şubat 2023'te yapılan bir çalışmada, dört günlük uygulamanın çalışanların memnuniyetini artırdığı ve verimlilikte de bir düşüş yaratmadığı görüldü.

Takvim Foto ArşivTakvim Foto Arşiv

YUNANİSTAN SIRADA

Yunanistan Çalışma Bakanlığı'ndan da geçtiğimiz haftalarda çalışma düzeniyle ilgili dikkat çeken bir hamle geldi. Ülkede haftada dört gün 10'ar saatlik çalışmanın önünü açan bir taslak hazırlandı. "Herkes İçin Adil Çalışma" başlıklı 88 maddelik tasarı, 19 Eylül'e kadar kamuoyunun görüşüne açık olacak.

Takvim Foto ArşivTakvim Foto Arşiv

Tasarı kabul edilirse dört günlük çalışma süreci başlayacak. 88 maddeden oluşan tasarı, yalnızca dört günlük çalışma düzeniyle sınırlı kalmıyor. İşçiler, isterlerse haftada dört gün 10'ar saat çalışabilecekler; ayrıca gönüllü olan çalışanlar günde 13 saate kadar mesai yapabilecek.

Fazla mesai ücretleri saat başına yüzde 40 zamlı ödenecek ve günlük dört saat, yıllık ise 150 saatle sınırlı olacak. Hürriyet'te yer aşan habere göre, Tasarı, fazla mesaiye katılmayı reddedenlerin işten çıkarılamayacağını da güvence altına alıyor; bu da işveren-çalışan dengesinde yeni bir dönemin işareti olarak değerlendiriliyor.

Takvim Foto ArşivTakvim Foto Arşiv

NEDEN TERCİH EDİLİYOR?

Dört günlük çalışmanın en büyük avantajı olarak, iş-yaşam dengesinin iyileşmesi ve bu sayede genel refah seviyelerinin artması gösteriliyor. Haftada dört gün çalışmanın sonucu olarak çalışanların hobilerine ve ailelerine zaman ayırmasına olanak tanınırken, çalışanların işlerine daha motive bir şekilde geri dönmeleri sağlanıyor.

Takvim Foto ArşivTakvim Foto Arşiv

Ayrıca ulaşımda trafik gerginliğinin azaltılması gibi olumlu etkiler de görülüyor. Özellikle Y ve Z kuşağı çalışanların da bu modele daha sıcak baktığı biliniyor. Bu modelin, beş gün çalışmak istemeyen ancak dört gün çalışmayı kabul edebilecek kalifiye elemanları istihdam piyasasına çekebileceği vurgulanıyor.

Maaş düzenlemeleri konusunda ise şu anda dünyada tek bir uygulama bulunmuyor. Bu sistemin maaşlara yansıma modeli konusunda da bazı endişeler bulunuyor.