Sudan’da neler oluyor? BAE’den RSF’ye kanlı destek: Soykırımın arka planı

Sudan'da paramiliter grup Hızlı Destek Güçleri'nin (RSF) geçtiğimiz hafta el Faşir kentinin kontrolü ele geçirmesinin ardından binlerce sivil hayatını kaybetti.

Sudan, AFP

DÜN RUANDA BUGÜN SUDAN

RSF toplu infazlar ve cinayetlerle Sudan'da sivilleri hedef alırken uydu görüntüleri bölgede kan gölleri oluştuğunu gösteriyor. Middle East Eye'ın belirttiğine göre Yale Üniversitesi İnsani Araştırma Laboratuvarı'ndan Nathaniel Raymond, bunu "Ruanda seviyesinde toplu imha" olarak nitelendirdi.

RSF yalnızca sivilleri öldürmüyor; kadınlara cinsel saldırılarda bulunuyor, işkence ediyor. Sudan'da açıkça soykırım suçu işleyen RSF tüm bunları kendi başına yapmıyor. Bilindiği üzere arkasında Birleşik Arap Emirleri'nin (BAE) desteği var. Peki Sudan'da neler oluyor? BAE neden RSF'ye soykırım desteği veriyor?

Sudan, AP

SUDAN'DA NELER OLUYOR?

1956'da İngiltere ve Mısır'dan bağımsızlığını kazanan Sudan, 1989 yılında seçilmiş hükümeti deviren Ömer Hasan el-Beşir tarafından 30 yıl boyunca yönetildi. 2003-2005 yılları arasında Darfur'da sivillere yönelik toplu katliam ve yağma eylemlerine göz yummakla suçlanan Beşir, Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından soykırım suçlamasıyla yargılandı ve 2019'daki halk ayaklanmasının ardından ordu tarafından görevden alındı.

KİM BU HEMEDTİ?

Sudan'ın uzun vadeli demokrasiye doğru attığı adımlar Ekim 2002'de askeri komutan Abdulfettah el-Burhan'ın kontrolü ele geçirmesiyle sona erdi. "Hemedti" ismiyle bilinen RSF lideri General Muhammed Hamdan Dagalo ise Burhan'ın yardımcılığına getirildi.

Yeni askeri hükümet olağanüstü hal ilan etti, sivil liderleri tutukladı, gösterileri bastırırken Körfez'le bağlar kurdu.

Sudan, AFP

2023'TE PATLAK VEREN İÇ SAVAŞ

Sudan'da 2023'te patlak veren iç savaşta ilk ateşi kimin açtığı bilinmese de Hemedti'nin RSF ile Sudan ordusu arasında paramiliter gücün ulusal orduya entegrasyonu konusunda kriz çıktı.

15 Nisan 2023'te RSF güçleri Burhan'ın ikametgahına doğru ilerledi. Bunun ardından çatışmalar başlarken paramiliter güçler Hartum'un büyük bir bölümünün kontrolünü ele geçirdi ve Sudan hükümeti Port Sudan'a kaçmak zorunda kalırken iç savaş büyüdü.

İki yıldan fazla bir süre içinde binlerce Sudanlı hayatını kaybetti.

SON KALE EL FAŞİR

Kuzey Darfur'daki El Faşir Sudan ordusunun batıdaki son kalesiydi. Middle East Eye'ın belirttiğine göre RSF birliklerinin 2024 Mayıs ayında şehri kuşatmasının ardından bir milyondan fazla insanın şehirde mahsur kaldığı düşünülüyor. Ekim ayı sonunda RSF'nin eline geçene kadar şehir 500 günden fazla kuşatma altında kaldı.

Sudan, AFP

RSF NASIL ORTAYA ÇIKTI?

Beşir 2000'li yılların başında Darfurlu isyancı grupların yoksulluk ve ötekileştirmeye karşı başlattığı protesto gösterilerini bastırmak için Arap güçlerinden oluşan Cancavid grubunu harekete geçirmişti. RSF de bu grubun içinden doğdu.

HEMEDTİ'NİN SERVETİNİN KAYNAĞI BAE

2013'te Hemedti'nin komutanlığında yeniden yapılandırılan RSF, Beşir'in kullanabileceği bir güç haline geldi. Hamedti ise BAE'de finansal bağları olan ve altın ticareti yapan bir iş insanına dönüştü. Hamedti'nin 2023'teki servetinin 7 milyar dolar olduğu düşünülüyor.

BAE BAĞLANTILARI TEK TEK ORTAYA ÇIKTI

BAE Sudan iç savaşına müdahil olduğunu inkar etse de RSF'ye askeri destek sağladığı biliniyor. Middle East Eye, BAE'nin Ocak 2024'te komşu Libya, Çad, Uganda ve Somali'nin ayrılıkçı bölgeleri üzerinden karışık tedarik hatları ve ittifaklar ağı aracılığıyla RSF'ye silah tedarik ettiğini bildirdi.

Temmuz 2024'te sızdırılan BM Güvenlik Konseyi belgelerine göre, RSF ile bağlantılı bir uçak enkazında Emirlik pasaportları bulundu.

Uluslararası Af Örgütü, Mayıs 2025'te BAE'nin Darfur'a gelişmiş Çin yapımı silahlar gönderdiğini tespit etti.

İnsan hakları örgütü, Çin devlet şirketi Norinco Group tarafından üretilen güdümlü bombalar ve obüsleri tespit ettiğini açıkladı. Middle East Eye daha önce bunların Sudan'da kullanıldığını bildirmişti

Wall Street Journal'ın haberine göre Ekim 2025'te ABD istihbarat teşkilatları, BAE'nin RSF'ye Çin yapımı insansız hava araçları ve diğer silah sistemlerinin tedarikini artırdığını bildirdi.

BAE'nin Sudan'da iki üssü bulunuyor: Güney Darfur'daki Nyala ve el-Faşir'e 200 km uzaklıktaki el-Malha. Bu üssü ikmal ve istihbarat amaçlı kullanıyor.

Ayrıca Somali'nin Bosaso kentindeki üssünü Kolombiyalı paralı askerlerin geçişi, düzenli nakliye uçuşları ve kargo taşımacılığı için kullanıyor.

Sudan, AFP

BAE'NİN YATIRIMI HEMEDTİ'NİN ALTIN ŞİRKETLERİ

BAE, Beşir'in 30 yıllık iktidarının sonlarında Sudan'a büyük yatırım yaptı.

Sudan, bugün Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) için hem Kızıldeniz'de hem de Doğu Afrika'da jeopolitik açıdan stratejik bir güç alanı oluşturuyor. Emirlik, ülkenin büyük ölçüde keşfedilmemiş tarım ve maden kaynaklarında ve özellikle altın sektöründe önemli ekonomik çıkarlar elde etmiş durumda. BAE'nin küresel altın ticaretinde merkez olma hedefi, Sudan'daki Hızlı Destek Kuvvetleri (RSF) ağlarıyla doğrudan örtüşüyor; zira RSF lideri Muhammed Hamdan Dagalo (Hemedti) ve ailesi, Darfur'da RSF tarafından ele geçirilen bölgelerde faaliyet gösteren altın şirketlerinin sahibi konumunda.

Öte yandan BAE, gıda güvenliği endişeleri nedeniyle Sudan'da geniş tarım yatırımlarına da yönelmiş durumda. Ülke genelinde binlerce hektar araziyi kontrol eden International Holding Company ve Jenaan Investment Group gibi büyük BAE şirketleri, bugün Sudan'da 50.000 hektardan fazla alanda tarımsal üretim yapıyor.

BAE ayrıca, DP World aracılığıyla liman yatırımlarını da genişletiyor. Kızıldeniz kıyısındaki stratejik konumuyla dikkat çeken Ebu Amama Limanı'na yaklaşık 8 milyar dolarlık yatırım planı, Sudan'daki iç savaşın tırmanması nedeniyle Kasım 2024'te askıya alındı.

BAE’den Sudan’daki paramiliter RSF’ye soykırım desteği! Transfer ağı ortaya çıktı | Paralı askerler de o ülkede

Sudan’daki soykırımı BAE fonluyor! Altın kaçakçısı RSF komutanı, gizlice el değiştiren maden, İngiltereden teçhizat desteği

TAKVİM UYGULAMASINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYIN

Günün Manşetleri

Tüm Manşetler