ÜLKEMİZDE emeklilik için gereken en önemli şartlardan biri prim. Bir işyerinde çalışanların primlerini işveren yatırıyor. Kendi işini kuranlar Bağ-Kur kapsamında prim ödüyor. Askerlik, doğum gibi borçlanma ile de prim sayısı artırılabiliyor. Bir başka yöntem ise isteğe bağlı sigorta. Çalışmayanlar, emeklilik için prim günü yetmeyenler ya da pim günlerini kendi ödeyerek tamamlamak isteyenler isteğe bağlı sigorta yaptırabiliyor. Bu ay hayata geçen yeni asgari ücretle birlikte ödenecek primler ve borçlanma tutarları değişti. İşte primini kendi ödeyenlerin yapacakları ödemeler...
■ EV KADINLARINA FIRSAT: Ev kadınları ve primi eksik olanlara emeklilik yolunu açan isteğe bağlı sigortada en düşük prim 4 bin 292 lira 64 kuruş oldu. Yakında hayata geçecek düzenlemeyle ev kadınlarının isteğe bağlı primlerinin 3'te 1'ini devlet ödeyecek. Bu durumda yapılacak her ay 4 bin 292 liranın bin 430 lira 88 kuruşunu devlet yatıracak.
■ EVDE ÜRETENE EMEKLİLİK: Kendi adına ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlar ile esnaf muaflığından yararlanan kadınların ödediği prim de aylık 4 bin 292 lira 64 kuruşa yükseldi. Evde ürettiği el emeği ürünlerini satanlar vergi muafiyetinden yararlanırken, sigorta primini yatırarak emekli de olabiliyor.
■ BAKICI NE ÖDEYECEK?: Bakıcı, temizlikçi gibi ev işlerinde aynı işverenin yanında ayda 10 günden az çalışanlar da primlerini kendi ödeyebiliyor. Emekli olmak isteyenlerin bu kapsamda ödeyeceği aylık prim tutarı yeni asgari ücretle birlikte 4 bin 359 lira 71 kuruş oldu.
■ PART-TIME ÇALIŞANLAR: Ay içerisinde 30 günden az çalışanlardan kalan sürelerinde isteğe bağlı sigortaya prim ödeyenlerin yatıracağı tutar da değişti. Aylık kazanç alt sınırına göre işsizlik sigortası primi ödemek istemeyenler aylık 4 bin 292 lira 64 kuruş, işsizlik sigortası primi ödeyecekler de 4 bin 695 lira 8 kuruş üzerinden gün sayısına göre ödeme yapacak.
■ BORÇLANMA İMKANI DA VAR: Bu aydan itibaren başvuranlar doğum, askerlik borçlanması için günlük en düşük 143,09, en yüksek bin 73 lira prim yatıracak. 1 aylık borçlanma için en az 4 bin 292 lira ödenecek. Haziran sonuna kadar başvurup şimdi ödeme yapanlara ise eski asgari ücret üzerinden hesaplama yapılacak. Kadınlar doğumdan sonra çalışmadıkları süreyi (en çok 2 yıl) borçlanabilirken, en çok 3 çocuk için bu imkandan yararlanıyor. Askerlik borçlanması ise prim gün sayısını artırırken, sigortalı olmadan önce yapılmışsa başlangıcı geriye çekiyor.
Yılda iki taksit imkanı...
PRİMİNİ kendi ödeyen esnaf ve çiftçilerin primleri de Temmuz'la birlikte arttı. Bağ-Kur esnaf ve tarım primleri en düşük 4 bin 628 lira oldu. Primini düzenli ödeyenler için ise bu tutar 5 puanlık avantaj ile en az 3 bin 957 lira 28 kuruş olarak uygulanırken, burada cepten aylık 670 lira 72 kuruş daha az para çıkacak. Ayrıca tarım Bağ-Kur primleri artık Ocak ve Temmuz aylarında olmak üzere yılda 2 taksitle ödenebiliyor. Ocak- Haziran dönemine ait sosyal güvenlik primleri Temmuz ayının, Temmuz- Aralık dönemine ait sosyal güvenlik primleri de Ocak ayının sonuna kadar verilebiliyor.
ŞOFÖRLER DE TAMAMLAYABİLİYOR
TAKSİ, dolmuş ve toplu taşıma araçlarında çalışanlar, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılanlar, eksik primlerini tamamlayabiliyor. İşsizlik sigortası primi ödemek istemeyenler en az 4 bin 359 lira 71 kuruş prim yatırıyor. İşsizlik primi dahil etmek isteyenlerin ise en az 4 bin 762 lira 15 kuruş ödemesi gerekiyor.
Çığıl Ön Yener
