Suriye'de BM verilerine göre 100 binden fazla kişinin öldüğü iç savaşın bitirilmesi için yürütülen tüm diplomasi çalışmalarından şimdiye kadar somut bir sonuç çıkmamıştı. Kimlasal saldırı üzerine ABD, 'kırmızı çizgi aşıldı' açıklamasını yaparken İngiltere, Fransa ve son olarak Almanya da son 25 yılın en kötü kimyasal saldırısına sessiz kalmayacaklarının işaretini verdi. Barack Obama hafta sonu, olası askeri müdahale seçenekleri görüşmek için ilk önce İngiltere Başbakanı David Cameron ile telefonda 40 dakika görüştü. Obama ardından Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ile bir görüşme gerçekleştirdi. Dün de Almanya Başbakanı Angela Merkel, Cameron ve Hollande ile görüştü. Yaşanan son gelişmelerin ardından İngiltere, Türkiye, Fransa başta olmak üzere birçok ülkeden ardı ardına açıklamalar geldi. Yürütülen diplomasi trafiği ve liderlerin açıklamalarının ardından dünya basını da "Müdahale üç gün içinde olacak" yorumlarına yer verdi. İşte Suriye üzerine plan yapan devletler ve yorumları...

FRANSA: Hollande "Bu hafta her şey açıklığa kavuşur. Masada birçok ihtimal var. Uluslararası yaptırımları güçlendirebiliriz. Hava saldırısı düzenlenebilir. Ya da muhalifleri silahlandırabiliriz. BM inceleme yapacak. Ardından diplomasiye süre tanınacak. Kimyasal kullanılmasına sessiz kalınamaz" dedi.

ALMANYA'DAN İLK DESTEK

ABD: Savunma Bakanı Chuck Hagel, Suriye'de kimyasal silah kullanıldığına dair istihbaratı analiz ettiklerini ve harekete geçmeden önce delillere bakacaklarını söyledi.

İNGİLTERE: Dışişleri Bakanı William Hague, "Birleşmiş Milletlerin vereceği destek olmadan, Suriye'ye karşılık vermek mümkün olabilir. İngiliz hükümeti olarak, Şam rejiminin kimyasal silah kullandığı yönünde şüphemiz yok" dedi.

ALMANYA: Başbakan Angele Merkel hükümeti dün ilk kez olası bir operasyona destek vereceklerini açıkladı. Merkel'in sözcüsü "Eğer, kimyasal silah kullanıldıysa bu cezalandırılmalı" dedi.

BM: Genel Sekreter Ban Ki-moon, BM misyonunun kimyasal silah kullanıldığını tespit etmesi durumunda bunun uluslararası hukukun ciddi anlamda çiğnenmesi anlamına geleceğini belirterek, "İnsanlığa karşı işlenmiş bir suça izin veremeyiz!'' dedi.

NATO: "Gelişmeler yakından takip ediliyor. Kimyasal silah kullanılması kabul edilemez" denildi.

RUSYA KARŞI ÇIKIYOR

RUSYA: Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Tüm bu girişimler 10 yıl önce yapılanları hatırlatıyor. ABD, kitle imha silahlarını gerekçe göstererek Birleşmiş Milletleri bypass edip Irak'a operasyon gerçekleştirdi. Sonuçları herkesin malumu" hatırlatması yapıldı.

ÇİN: Dışişleri Bakanı Wang Yi, Suriye'ye müdahale konusunda ise net bir açıklama yapmasa da "Suriye'de çözüm sadece siyasi olmalı" dedi.

İRAN: Ayaklanmanın başlamasından bu yana Şam rejimine silah, para ve her türlü desteği verdiği bilinen Tahran yönetiminden yapılan son açıklamada, Suriye'ye olası bir askeri müdahalenin "kırmızı çizgileri" olduğu kaydedilmişti.

VİETNAM GİBİ OLUR
Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad, ülkesine karşı yaptırım veya askeri müdahale seçeneklerini gündeme getiren kimyasal silah saldırısı hakkında açıklama yaptı. Esad, Batılı ülkelerin kimyasal silah kullandıklarına yönelik iddialarını reddetti ve politik amaçlı olduğunu söyledi. Esad, ABD hükümetini ve ordusunu uyararak, "Suriye'ye saldırırlarsa başarısız olacaklar. ABD askeri operasyon düzenlerse, Vietnam'dan bugüne kadar başlattığı tüm savaşlarda olduğu gibi onu başarısızlık bekliyor" dedi.

F-16'LAR KEŞİF YAPACAK
Suriye'ye yapılacak olası müdahaleye, Türkiye, Libya modeliyle destek verecek. Türk Silahlı Kuvvetleri muharip güç olmayacak, hedef vurmayacak. F-16'larla keşif uçuşu yapılacak ve koalisyon güçlerine hava radar desteği sağlanacak. Gerek görülürse deniz unsurları da koalisyon güçlerine katılacak. Olası bir müdahale için 6 F-16 hazır bekleyecek.

İNGİLİZ BASINI ALARMDA
İngiliz Independent gazetesi, bir hafta içinde Suriye'ye müdahalede bulunacağını öne sürdü. Telegraph gazetesi de İngiliz donanmasının birkaç gün içinde ABD ile birlikte füze saldırısı düzenlemek için hazır olduğunu duyurdu. Times gazetesi de ABD ve İngiliz savaş gemilerinden füze operasyonu düzenleneceğini aktardı.

BM HEYETİNE SALDIRI
Birleşmiş Milletler, Suriye'de Doğu Guta bölgesine yapılan kimyasal silah saldırısıyla ilgili denetlemelerine olaylarla ve saldırılarla başladı. Öncelikle sabah saatlerinde Şam civarında yapılan havan topu saldırısında mermilerinden bir tanesi Şam'ın merkezinde bulunan BM heyetinin kaldığı Four Seasons otelinin yakınına düştü. Suriye basını, 'saldırının teröristler tarafından yapıldığını' öne sürerken, SANA haber ajansı üç kişinin yaralandığını belirtti. Bu gelişmenin üzerine BM heyeti güvenlikli bir konvoy ile oteli terk etti. Ama heyeti taşıyan konvoya ateş açıldığı. Keskin nişancı ateşinin bir araca isabet ettiği belirtilirken, olayda ölü veya yaralı olduğu hakkında bilgi verilmedi. Hasar gören araç başka bir araçla değiştirildi. BM heyeti saldırının ardından Muaddamiyet eş Şam bölgesine ulaşarak incelemelerine başladı. Heyet, sağlık ekipleri ve kimyasal gazdan etkilenenlerle gün boyu görüşmeler yaptı.

AKDENİZ'DE SULAR ISINDI
Bölgeye ABD dört savaş gemisini gönderirken, yapılan planlamalarda kara harekatı yerine hava operasyonu ve savaş gemilerinden yapılacak füze atışlarıyla Esad'a saldırılması düşünülüyor.

* Suriye yapılacak olası askeri müdahelede ABD savaş gemilerinin yanı sıra İngiliz savaş gemileri de Akdeniz'e inmeye hazırlanıyor. Bölgede ABD'nin 4 gemisi bulunuyor.

ABD: ESAD KİMYASAL KULLANDI
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Suriye'de kimyasal silah kullanıldığının kanıtlandığını açıkladı. Kerry, Suriye rejiminin kimyasal silah kullanılan bölgeleri vurmaya devam ederek, kanıtları yok etmeye çalıştığını, BM ekibinin araştırmasına izin vermesinin artık güvenilirlilik açısından çok geç olduğunu bildirdi. Kerry, ABD Başkanı Barack Obama'nın Suriye'ye olası yanıtlara yönelik, Kongre ile aktif biçimde istişarede bulunduğunu söyledi. Kery, Suriye konusunda yaptığı açıklamaların hemen öncesinde Dışişleri Bakanı Davutoğlu ile görüştü. Görüşmede iki bakanın gündeminde Suriye ve Mısır konuları vardı.