Emekliliği gelene toplu para

Emeklilik yaşı dolmasına rağmen primlerini tamamlayamayanlar, ödedikleri parayı toplu olarak geri alabilir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken noktalar var.

Kaynak GAZETE Giriş Tarihi 25 Haziran 2019 Güncelleme 25 Haziran 2019, 08:00
Emekliliği gelene toplu para

İÇİNDEKİLER

Çalışanların emekli olabilmeleri için belli gün sayısında prim ödemeleri gerekiyor. Tabii bunun yanında yaş ve yıl şartını da yerine getirmeleri lazım. Bazı sigortalılar yeterli çalışma imkanı bulamadıkları için gereken prim gününü dolduramıyor. Bu sigortalıların emekli olmaları için sistem; askerlik, doğum borçlanması gibi imkanlar da sunuyor. Buna rağmen yine de şartları tamamlayamayan milyonlarca vatandaş var. Bu vatandaşların çalışma imkanları da yoksa ödedikleri primler boşa gitmiyor. SGK bu primleri toplu olarak sigortalıya geri ödüyor. Memurlarda ise bu durum kesenek iadesi şeklinde oluyor.

2 ŞARTI BULUNUYOR
Toplu parayı alabilmek için 2 şart gerekiyor:

1 SİGORTALI olarak bir işyerinde çalışmıyor olmak ya da kendi işini (Bağ-Kur) yürütüyor olmamak.

2 EMEKLİLİK için gerekli olan 3 şarttan 2'sini yani yıl (erkekler için 25, kadınlar için 20) ve yaş şartını tamamlamış olmak. Bu şartları taşıyanlar eğer gerekli primleri tamamlamışlarsa zaten emekli oluyorlar. Ancak primleri eksik ise ve tamamlama imkanı da yoksa paralarını geri alabiliyorlar. Bunu vefat eden sigortalıların kanuni mirasçıları da yerine getirerek parayı alabiliyor. Tabii kanuni mirasçılarına ölüm aylığı yani dul ve yetim maaşı bağlanmamış olması gerekiyor.

İŞÇİ HİSSESİ ÖDENİYOR
Parayı talep etmek için SGK'ya dilekçe ile başvurmak gerekiyor. SGK bu işlemi kendiliğinden yapmıyor. O yüzden mutlaka dilekçe ile başvuruluyor. Kurum durumu inceleyip şartları taşıdığınızda geri ödeme yapıyor. Eski SSK'lılar (4A) için 2008'den önce kendi adına ödenen hem işçi hem de işveren primi, 2008'den sonra ise sadece işçi primleri geri ödeniyor. Bağ- Kur'lular (4B) için tarih ayrımı yapmadan ödedikleri tüm primler geri veriliyor. Bu primler sadece malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları için olanlardan oluşuyor. Sağlık için ödenen primler (GSS) ve yapılan doğum, askerlik gibi borçlanmalar geri iade edilmiyor. Toplu para alanlarda emeklilik için her şey bitmiş olmuyor. Paranızı aldıktan sonra çalışmaya başlarsanız bu kez 'ihya' sistemi devreye giriyor. Parasını aldığınız prim günlerinizi yeniden ödeyerek mevcut primlerinize ekleyebiliyorsunuz.

GÜNCELLEME VAR
Bu ödemelerde SGK geçmişten bugüne kadar geçen zaman için bir faiz işletmiyor. Ancak yatırdığınız primler güncelleme katsayısına göre yeniden belirlenip, miktardaki düşüşler gideriliyor.


HAKLI FESİH İLE TAZMİNAT ALABİLİRSİNİZ
1974 doğumluyum. 15 yıldır aynı işyerinde çalışmaktayım. Maaşım asgari ücretten gösteriliyor. Ne yapmalıyım?
Necmettin AKENGİN Gerçek maaşınız bordroda gösterilmiyorsa işveren hem sizin geleceğinizi çalıyor hem de devletten prim ve vergi kaçırıyor. Hem ALO 170'i arayıp ihbar edin, hem de vergi dairesine durumu bildirin. Ayrılmak isterseniz de haklı fesih ile tazminat alabilirsiniz.


9 EYLÜL 1999 KRİTİK TARİH
10 yıldır aynı işyerinde çalışıyorum. Staj sigortası girişim 2000 yılı, normal sigorta girişim 2001. Askerlik dahil 5800 gün sigorta primim var. Kıdem ve ihbar tazminatı almam için ne yapmam gerekiyor? Onur AYDOĞAN

Eğer sigorta girişiniz 9 Eylül 1999 öncesinde olsaydı, tazminatınızı talep etme hakkınız olacaktı. Ancak bu şartlarda tazminat alabilmek için kendi istek ve kusurunuz dışında işten çıkartılmanız lazım. İhbar için ise ihbar süresine uyulmadan çıkışınızın verilmesi gerekli. Umarız kıdem tazminatı reformuyla bu sorunlar ortadan kaldırılır.

BORÇLANMAYA GEREK YOK
01.12.1989 tarihinde işe başladım. 5400 iş günüm var. Günlerimin 2000 günü 1990'lı yıllara, geri kalan günlerim ise 2000'li yıllara ait. Emekli aylığımın daha yüksek olması için doğum borçlanması yapmalı mıyım? Aysun ERAT

Emeklilik için prim gününüz yeterli. 46 yaşında emekli olursunuz. Doğumlarınız işe girişten sonra ise borçlanabilirsiniz. Tavandan öderseniz maaşa etkisi olur ama yüksek paralar verip, maaşınıza 50-100 liralık artışlar kazanırsınız. Bunun için borçlanmaya lüzum yok.

ŞARTLARI İNCELEYİN
Eşimin sigorta girişi Haziran 1999. 2012-2017 arası 5 yıl ücretli Kuran kursu öğreticiliği yaptı ve sigortası yarım yattı. 3 doğum yaptı ve birinde sigortalıydı. Doğum tarihi Nisan 1978. Nasıl emekli olur? Mehmet KEVEN
Part-time çalışanlar ya da ücretli vekil öğretmenler gibi primleri eksik yatıranlar bu kalan kısımları ödeyerek 30 güne tamamlayabiliyor. Durum buna uyuyorsa borçlanıp tamamlayabilirsiniz. Bununla ilgili düzenleme 6111 sayılı Kanun ile yapıldı. 5510 sayılı Kanun'un 41. maddesinin i bendi değiştirildi. Tabii burada süre sınırı var, durumunuza SGK'dan baktırabilirsiniz. Haziran 1999 sigorta girişine göre şartları 56 yaş ve 5975 gün olarak görünüyor. Haziran 1999'dan sonraki doğumları borçlanarak her çocuk için 720 gün kazanabilirsiniz. Kısmi emeklilik için ise 3600 gün ve 58 yaş gerekir.

EMEKLİLİK HESABI
1995 yılında askerlik yaptım. 29.09.1997 tarihinde sigortalı oldum. Askerlik borçlanması ne kadar yaparsam erken emekli olurum? Alpaslan OLGUN
İşe giriş tarihine göre 4.5 aylık bir askerlik borçlanması yaparak 57 olan yaş şartınızı 56'ya çekersiniz ve 1 yıl erken emekli olursunuz.

07.08.1974 doğumluyum. 01.01.1991 çıraklık nedeniyle sigorta başlangıcım var. 01.05.1996 tarihinde aynı sicil numarası ile prim ödemem başladı. Şu an 8220 günüm bulunuyor. 1996'dan bu yana hiç boşluğum yok. Umut Kürşat GÖKÇE
1991 yılındaki çıraklık sigortanız emeklilik hesabında kullanılmıyor. Sigorta numaranızı ise kullanabilirsiniz. O yüzden 1996'daki sigortanıza göre 25 yıl, 56 yaş 5825 gün şartlarınız var. Priminiz tamam, yılınız 01.05.2021'de dolacak. Yaşınızı da tamamlayıp emekli olabilirsiniz.

02.08.1973 doğumluyum. 1993-1995 tarihleri arası vatani görevimi yaptım. 24.04.1996 tarihi ilk sigorta başlangıcım. Recep ÇÖLGEÇEN
İşe giriş tarihine göre 25 yıl, 56 yaş ve 5825 gün şartlarınız var. 5.5 aylık bir askerlik borçlanması ile başlangıcınızı 23.11.1995 öncesine çekip 55 yaşında bir yıl erken emekli olabilirsiniz.

Eşim 02.11.1965 doğumlu. 1 yıllık sigortalı. 5 doğum yaptı. Veysi KURT
Ne zaman sigortalı olduğunu yazmamışsınız. 1 yıllık sigorta emekli etmez. Eğer 9 Eylül 1999 öncesi ise 3600 günü tamamlayıp 58 yaşında emekli olur. 3 çocuk için borçlanma yapabilir.

FARUK ERDEM SORULARINIZI CEVAPLIYOR - TAKVİM'E SORUN

ekonomi@takvim.com.tr