İŞSİZLİK MAAŞINI KİMLER ALABİLİR?
4A'lı olarak çalışan sigortalılar, haksız ve sebepsiz olarak işten çıkartıldıklarında işsizlik maaşı alabiliyor. Tabii ayrıca prim şartlarını da yerine getirebilmek gerekiyor.
İSTİFA EDENİN HAKKI YOK MU?
Kendi isteğiyle hiçbir gerekçesi olmadan işten ayrılanlar, yani istifa edenler, işsizlik maaşına başvuramıyor. Ancak İş Kanunu'nda 'haklı fesih' tanımına giren durumlarda çalışanın işsizlik maaşı alma hakkı var. Haklı fesihle istifa edenler, haklı olduklarını ispatlarsa işsizlik maaşına başvurabiliyor. Eğer konu yargıya intikal etmişse sonucuna göre yine işsizlik maaşı alınabiliyor. Maaşın ödenmemesi, gerçek ücretin saklanması, mobbing, iyi niyet ve ahlak kurallarına uyulmaması, sağlık gerekçeleri, sözleşmeye uyulmaması gibi olaylar haklı fesih kapsamına giriyor.
HER SİGORTALIYA ÖDENİYOR MU?
İşsizlik maaşı alabilmek için son 3 yıl içinde farklı işyerlerinde de olsa en az 600 gün prim ödemek şart. Yine işten ayrılmadan önceki son 120 günde de hizmet akdine tabi çalışmak gerekiyor. Son 120 gün şartı, 'prim ödeyerek sürekli çalışma' şeklindeydi. Bu ibare, bu yıl yapılan yasal düzenleme ile 'hizmet akdine tabi olma' şeklinde değiştirildi. Böylece daha çok kişiye maaş yolu açıldı.
İŞSİZLİK MAAŞININ SINIRI VAR MI?
Maaşın süresi yatırılan prime göre değişiyor. Buna göre son 3 yılda 600 gün primi olan çalışan 6 ay, 900 gün primi olan 8 ay ve 3 yılın tamamında, yani 1080 gün primi olanlar 10 ay boyunca işsizlik maaşı alabilir.
HERKES AYNI MAAŞI MI ALIYOR?
Rakam çalışanın maaşına göre değişiyor. Yüksek maaş alanların işsizlik ödeneği artıyor. Ancak burada bir sınır da var. İşsizlik maaşı brüt ücretin yüzde 40'ı kadar oluyor. Brüt asgari ücretin yüzde 80'inden fazla olamıyor. Maaştan sadece damga vergisi kesiliyor.
İŞSİZLİK MAAŞI ALANIN SİGORTASI DEVAM EDER Mİ?
İşsizlik maaşı alanların Genel Sağlık Sigortası primleri Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) tarafından ödeniyor. Kendileri ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları ve eşleri de sağlık hizmetinden yararlanıyor. Ancak bu süreler emeklilik hesabından sayılmıyor.
BAŞVURU İÇİN SÜREYE DİKKAT!
İŞ BULURLARSA PARA KESİLİR Mİ?
İşsizlik maaşı alanlar bu süre içinde yeni bir iş bulurlarsa durumu İŞKUR'a bildirmek zorunda. Bu durumda maaşları kesiliyor. Bildirim yapmayanların çalıştığı tespit edilirse, ödenen paralar faiziyle geri alınıyor. Yeniden işsiz kalan çalışan belli şartlarda kalan işsizlik maaşını alabiliyor.
EMEKLİ OLAN İŞSİZLİK MAAŞI ALABİLİR Mİ?
Emeklilik ya da 15 yıl 3600 gün şartıyla ayrılanlar alamıyor.
BAŞVURU İÇİN SÜRE VAR MI?
İşten ayrıldıktan sonra 1 ay içinde İŞKUR'a maaştan yararlanmak için başvuru yapmak gerekiyor. Bu süreyi geçirirseniz geçen her zaman sizin alacağınız işsizlik maaşı süresinden kesiliyor.
