ELİ GÜÇLÜ
Yabancı basının dövize vurgu yapan açıklamaları, yine Merkez Bankası'nı köşeye sıkıştırma operasyonu olarak göze çarpıyor. Lobilerin içerideki uzantıları da her gün TV'lerden ve gazetelerden 'Faiz artırmaktan başka çare kalmadı' propogandasını sürdürüyor. Merkez Bankası ise bu lobilere karşı direnişini sürdürüyor. Uzmanlar, Merkez'in elinde yeterli silahın olduğunu ve uzun bir süre faiz artırmasına gerek olmadığını belirtiyor.
AYNI KORO
ABD'deki Wall Street Journal, uzun süredir ekonomimizi kötü göstererek faizin artması gerektiği yönünde yayınlar yapıyordu. Bu yayınlara İngiliz The Times ve Financial Times gazeteleri de eklenerek "Merkez'in başka çaresi yok. Sattığı dövizler yetmez, faiz artırmalı" şeklinde yorumlarla baskı kurulmaya çalışılıyor.
TÜRKİYE'DEN KAÇIŞ YOK
Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, 17 Aralık sonrası piyasadaki rakamları değerlendirerek, "Türkiye'den bir çıkış, kaçış yok" dedi. Babacan, şu noktaların altını çizdi: 17 Aralık'tan bu yana çok enteresan gelişmeler oluyor. Hisse senedi piyasasında, tüm o 'gürültülü ortamda' 26 Aralık'a kadar toplam 300 milyon dolarlık net hisse senedi satıldı. Buna karşın 27 Aralık'tan bu yana tekrar 270 milyon dolarlık alış yapıldı. Nette sadece bir 30 milyon dolarlık çıkış görüyoruz. Yine 17 Aralık sürecinin başından bugüne kadar baktığımızda döviz piyasasına net 184 milyon dolar yabancıların girişi var. Tüm bu piyasa, sermaye hareketlerine baktığımızda net anlamda Türkiye'den bir çıkış, kaçış yok.
SANAL SATIŞ YAPIP DOLARI ÇIKARTTILAR
17 Aralık operasyonu sonrası artışla 2.2 lira seviyesine çıkan döviz kurları ile ilgili ilginç bir iddia ortaya atıldı. AK Parti'nin incelemeye aldığı iddiaya göre, Merkez Bankası'nın doların ateşini indirmek için gerçekleştirdiği ihalelerde sanal tekliflerle talep artırılıyor. Bunun sonucunda ihale sonrası hem döviz alanlar kazanıyor hem de ülkenin döviz rezervleri eritiliyor. Raporlara göre, döviz satış ihalelerinde her zaman Merkez Bankası'nın ihaleye çıktığı miktarın çok üstünde teklif geliyor. Yapılan model çalışmasına göre, döviz ihalesine çıkılan miktara karşın gelen teklif miktarındaki her yüzde 1'lik talep fazlası, gün sonu dolar/TL kuru ile ihalede oluşan ortalama kur fiyatı arasındaki farkın yüzde 0.014 seviyesinde artmasına neden oluyor. Bir başka deyişle, döviz ihalesinde satılması öngörülen döviz miktarını aşan her fazladan talep, gün sonundaki dolar fiyatını artırıyor.
ORTAYA ÇIKARTILACAK
Raporda, "Döviz satım ihalelerine aktif olarak katılan ve sistematik olarak aşırı talep algısı oluşturan kuruluşların kimler olduğunun araştırılmasının, ülkemizi hedef alan ekonomik suikast girişiminin engellenmesi adına faydalı olabileceği düşünülmektedir" ifadesine yer verildi. Merkez Bankası, dolar/TL kuru artışını engellenmek için 11 Haziran'dan bugüne sayısı 145'i bulan döviz ihalesi açtı ve 17 milyar dolarlık satış gerçekleştirildi. Bu satışa rağmen doların 1.78 liradan yükselişine engel olunamadı. Merkez Bankası, 17 Aralık operasyonundan bugüne ise dövizin ateşini söndürmek amacıyla 16 ihale gerçekleştirdi ve toplam 4.5 milyar dolar satıldı. Bu ay her gün için minimum 100 milyon dolar satılması planlandığı açıklanmıştı. Böylelikle 24 Aralık- 31 Ocak tarihleri arasında satılacak döviz miktarının 6 milyar dolara ulaşması bekleniyor.
Mehmet NAYIR