● 15 Mayıs 2015'ten sonra doğum yapan her anneye ilk çocuk için 300 lira, ikinci için 400 lira ve üçüncü için ise 600 lira ödeniyor. Para annenin çalışıp çalışmadığına bakılmadan veriliyor.
● Kadınlar doğumdan önce 8 hafta ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere 16 haftalık izin hakkına sahip. Ayrıca günde 1.5 saatlik süt izinleri de var. Çocuk sayısına göre 6 aya kadar ücretsiz izin kullanma hakkı da bulunuyor. Ayrıca hamilelik döneminde işveren kadının rahatı için gerekli tedbirleri almak zorunda.
● Analık izninin kullanıldığı 16 haftada kadınlara çalışmadığı her gün için, geçici iş göremezlik ödeneği veriliyor. Asgari ücret alan bir annenin 112 günlük parası 6 bin 367 lirayı buluyor.
● Doğum yapanlara ve evlat edinenlere, 1'inci doğumda 60 gün, 2'nci doğumda 120 gün, sonraki doğumlarda 180 gün süreyle yarım gün çalışma hakkı veriliyor.
● Anneler tüm izinlerini kullandıktan sonra isterse çocuk mecburi ilköğretim çağına gelene kadar kısmi çalışma yapabiliyor.
● Doğum yapan anneye her yıl artan miktarda süt parası ödeniyor. Bu yıl için rakam 180 lira.
● Kadın çalışan, her çocuk için 2 yıl (720 gün) olmak üzere 3 çocuk için borçlanarak 2.160 gün, yani 6 yıl kazanıp erken emekli olabiliyor. Staj başlangıcı doğumdan önce ise borçlanmada geçerli sayılıyor.
● Kadın sigortalılardan başka birinin bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunanların, 01.10.2008 tarihinden sonra ödedikleri prim gün sayılarına dörtte biri kadar gün ekleniyor. Yaş şartı da geriye çekilip erken emeklilik imkanı veriliyor.
● 100 ila 150 kadın çalışanı olan işyerlerinde, emzirme odası açılması gerekiyor.
● İşverenlerin kadın çalışanlara yaptığı kreş yardımında asgari ücretin yüzde 50'sine (bu yıl için bin 279 lira) kadar olan kısım gelir vergisinden istisna tutuluyor.
● Sanayi sektöründe İşbaşı Eğitim Programı kapsamında çalışan 2-5 yaş arası çocuğu olan kadınlara program süresi boyunca aylık 400 lira çocuk bakım desteği veriliyor. Ayrıca eğitim süresince günlük 77,70 lira cep harçlığı var.
● KOSGEB, Girişimciliği Geliştirme Destek Programı kapsamında geleneksel girişimcilere 60 bin, ileri girişimcilere 360 bin liraya kadar destek veriyor. Bu desteklerde kadın girişimcilere ek avantaj sağlanıyor.
● Yeni eleman alınırken kadın seçilirse teşviklerin süresi artıyor. Kadınların ilave istihdam prim teşvikinden yararlanma süresi 12 aydan 18 aya çıkıyor.
● Bir işyeri açmaksızın perakende ticaret ile iştigal edenler, gezici olarak bir mesleği icra edenler, evlerde işçi almamak şartıyla üretim yapıp satanlar vergiden muaf esnaf sayılıyor. Belgesi olanlar SGK'ya müracaat ederek bu yıl için 26 gün prim ödeyip 30 gün üzerinden sigortalı oluyor. 2019 yılı için ayda 709,52 lira ödenerek sigortalı olunabiliyor ve böylece hem sağlıktan yararlanma hem de emeklilik yolu açılıyor.
● İnternet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden, evlerde imal ettikleri ürünleri işyeri açmaksızın satanlar, yıl içinde gerçekleştirilen satış tutarının yıllık asgari ücretin brüt tutarını aşmaması koşuluyla vergiden istisna tutuluyor. İnternet üzerinden yıllık 30 bin 700 liraya kadar satış yapanlar muafiyetten yararlanıyor.
EN AZ 9 BİN 214 TL ÖRNEK HESAPLAMA
Asgari ücretli ilk çocuğunu dünyaya getiren anne için: Emzirme ödeneği: 180 TL Doğum yardımı: 300 TL İş göremezlik ödeneği: 6.367,57 TL Yarı zamanlı çalışma desteği: 1.183,26 x 2 = 2.366,52 TL TOPLAM: 9.214,09 TL
FARUK ERDEM SORULARINIZI CEVAPLIYOR - TAKVİM'E SORUN
ekonomi@takvim.com.tr
MALULEN EMEKLİLİKTE SINIR YÜZDE 60 / SİZDEN GELENLER
Doğuştan engelliyim. Maluliyetten emekli olabilir miyim? İsmi saklı
Çalışma gücünün yüzde 60'ını sonradan kaybedenler, tam teşekküllü bir hastaneden alacağı raporla ve bu raporun SGK Sağlık Kurulu Heyeti tarafından yapılacak değerlendirme sonucunda onaylanması ile maluliyet aylığına bağlanabilmektedir. Ancak sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce çalışma gücünü yüzde 60 kaybedenler, maluliyet aylığından faydalanamaz. Doğuştan engel veya hastalığınızdan dolayı malulen emekli olamazsınız.
AYRILACAĞINI BİLDİRMEYEN DE TAZMİNAT ÖDER
Kurumsal bir şirkette 5 yıldır çalışmaktayım. İşten ayrılacağımı çalıştığım yere bildirmezsem ne olur? Tazminat alabilir miyim? İsmi saklı
İşverene 8 hafta önce yazılı olarak ayrılacağınızı bildirmek zorundasınız. Bildirmezseniz işveren sizden 8 haftalık ücretiniz tutarında ihbar tazminatı talep edebilir. Bu durumda da siz işverene ihbar tazminatı ödemek zorunda kalabilirsiniz. İşyerinden haklı bir neden olmadan kendi isteğinizle ayrılmanız halinde, İş Kanunu'na göre tazminata hak kazanamazsınız. Ancak 08.09.1999 tarihinden önce sigorta başlangıcınız varsa ve 15 yıl, 3600 prim gününüz tamamsa; yaşı bekleyeceğinize dair yazı ile tazminat alma hakkınız olabilir.
HUKUKÇUYA DANIŞIN
Maaşımı alamadığım içim işten ayrıldım. SSK'dan 3600'dan yararlanıp kıdem tazminatı alabilir yazısı verildi. Ama işverenim ödeme yapmıyor. Ne yapmalıyım? Selçuk ERYASAN
Bunun için bir arabulucuya da müracaat edebilirsiniz ya da icra takibi de başlatabilirsiniz. Çünkü yasal olarak bu tazminatın ödenmesi lazım. Tabii en az 1 yıldır çalışıyorsanız. Maaş alamadığınız için de haklı fesih imkanınız zaten var. Bir hukukçuya danışıp hareket edebilirsiniz.
PRİMİ EKSİK YATIRAN CEZA ALIR
Annemin 10 yıldır sigortasız çalıştığı yerden şikayetçi olması durumunda, geriye dönük SGK girişi başlar mı? Fatih DELEN
Mutlaka ALO 170'e bildirin, gereğini yaparlar. Zaten tespit edilirse, işverene 10 yıllık geriye doğru sigorta primi ve cezası da yazılır.
İŞSİZLİK MAAŞI ASGARİ ÜCRETLE BİRLİKTE ARTAR
İşsizlik maaşında bir artış oldu mu? Kamuran ATEŞ
Asgari ücrete yapılan zamla birlikte işsizlik maaşında da en düşük ve en yüksek tutarlar arttı. Buna göre, en düşük işsizlik maaşı bin 15 liraya, en yüksek maaş da 2 bin 31 liraya ulaştı.
SÖZLEŞMEYE BAKIN
Özel sektöre ait büyük bir fabrikada çalışıyoruz. İşveren işyerinde çalışanlara servis sağlamak zorunda mı? SALİH
İş Kanunu'na göre işverenin servis sağlama yükümlülüğü yoktur. Ancak iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesinde servis ile ilgili bir madde varsa, işveren servis sağlamakla yükümlüdür. Bunun dışında tamamen işverenin isteğine kalmıştır.
EMEKLİLİK HESABI
Yüzde 58 engelli raporum var. Vergi indirimden yararlanıyorum. 712 prim günüm var. Hangi tarihte emekli olurum? Yunus KİRAZ
Bunu söyleyebilmemiz için ilk işe giriş tarihinizi bilmemiz gerekiyor.
02.11.1971 doğumluyum. İşe giriş tarihim 01.01.1996. 5319 prim günüm var. Askerlik borçlanmamı 550 gün yatırdım. 1992 yılında askerlik yaptım. Burhan KURAL
İşe girişe göre 25 yıl, 56 yaş ve 5825 gün prim şartınız var. Askerlik sigortadan önce olduğu için 2 aylık borçlanma ile yaş şartı 55 olacak. Siz 550 gün borçlanmışsınız, 2 ay yeterli olacaktı. Ancak prim eklenmiş oldu. Yine de primi tamamlamanız gerekiyor.
20.12.1969 doğum tarihim. SGK girişim 03.06.1997. Hasan ATMACA
İşe başlangıcınıza göre 25 yıl, 57 yaş ve 5900 prim gün şartlarına tabisiniz. 5900 prim günü tamamlayıp 57 yaşınızın dolacağı 20.12.2026 tarihinde emekli olabilirsiniz. Ancak askerlik yaptıysanız ve işe başlangıçtan önce ise sadece 15 gün askerlik borçlanıp 56 yaşa tabi olabilir ve 20.12.2025 tarihinde emekli olabilirsiniz.
26.03.1974 doğumluyum ve 05.02.1998'den bugüne dek çalışmaktayım. Tunahan YILMAZ
25 yıl, 57 yaş ve 5900 gün şartları bulunuyor. Buna göre priminiz tamamlanmışsa yaşın ve yılın dolmasını bekleyeceksiniz.
01.01.1971 doğumluyum. 1992 sigorta başlangıcım. Şu anda çalışmaya devam ediyorum. Gürsel GÜDÜCÜ
25 yıl, 53 ya da 54 yaşında emekli olursunuz. Prim şartınız da 5600 ya da 5675 olacak.
ekonomi@takvim.com.tr
