Maaşlar kesiliyor! SSK-SGK ve Bağkur'lu hiç fark etmez! Bunu yapan çıra gibi yanar! Düğmeye basıldı!

Ardı ardına açıklama geldi. SGK resmen duyurdu ve düşmeye bastı. SGK ya da Bağ-Kur farkı bulunmuyor. Maaş kesintisi ile eş güdümlü Sosyal Güvenlik Kurumu para iadesi talep ediyor. Paralar faizi ile geri ödeniyor. Vefat eden babadan yetim, ölüm aylığı alabilmek amacıyla anlaşmalı boşanıp eşiyle yaşamaya devam edenlerden aylıkları cezasıyla geri alınıyor. Dolandırıcılıktan da suç duyurusunda bulunuyor. Ayrıca evlendikten sonra anne ve babadan alınan yetim aylığı kesilir zira eşin vefatı halinde ondan gelecek dul aylığı hakkı doğar. Daha evvelki eşi vefat ettiyse ondan da dul aylığı kazanma hakkı doğar.

Evlenmeyen dul erkek de vefat eden eşinden aylık alırken, işe girse de emekli olsa da bu aylık kesilmiyor. Vefat eden babadan yetim, ölüm aylığı alabilmek amacıyla anlaşmalı boşanıp eşiyle yaşamaya devam edenlerden gelir ve aylıkları cezasıyla geri alınıyor. Sosyal Güvenlik Kurumu 1 Ekim 2008'den itibaren hangi amaçla olursa olsun eylemli şekilde eş güdümlü hayat sürdürdükleri teşhis edilenlere ödenen aylıkları faiziyle geri istiyor, dolandırıcılıktan da suç duyurusunda bulunuluyor. Yetim aylığı alırken evlenen işçi bayan sendikalıysa evlilik ikramiyesi alabilir. Evlilik ve ayrılık ardından sosyal haklara yönelik merak edilen soruların yanıtları şöyle:

Takvim.com.tr kısaca veriler sizlerle. Aşağıdan haberimizi okumaya devam edebilirsiniz

Nikâhtan sonra anne, babamdan yetim aylığı almaya devam edebilir miyim?

Evlendikten sonra anne ve babadan alınan yetim aylığı kesilir zira eşin vefatı halinde ondan gelecek dul aylığı hakkı doğar. Daha evvelki eşi vefat ettiyse ondan da dul aylığı kazanma hakkı doğar. Boşanan bayan ya da erkek Sosyal Güvenlik Kurumu'na müracaat ederek dul ya da yetim aylığı talebinde bulunabilir.

Boşandıktan sonra eski eşimle yaşamaya devam etmem halinde yetim aylığım kesilir mi?

Eşinden boşandıktan sonra eş güdümlü yaşamaya devam eden bayanların anne ve babasından verdiği aylığı kesilir. SGK bu kapsamda ödenen aylığı faiziyle talep eder. 1 Ekim 2008 tarihli düzenlemeye göre "Eşinden boşandığı durumda, boşandığı eşiyle fiilen eş güdümlü yaşadığı tespit edilen eş ve çocukların bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir. Ödenen tutarlar geri alınır" deniliyor.

Erkekler de vefat eden eşinden dul aylığı alır mı?

Ölüm aylığında bayan erkek ayırımı bulunmuyor. Eşini kaybeden erkekler de evlenmediği prosese ölüm aylığı alabiliyor. Sosyal Güvenlik mevzuatına göre vefat eden eşten dul aylığı alınması amacıyla resmi nikâhın olması yeterli bulunuyor.

Evlilik nedeniyle bayanlara hangi haklar doğuyor?

SSK'lı olarak çalışan bayanlar evlilik halinde üç günlük evlilik izni kullanabilir, toplu sözleşmede varsa evlilik ikramiyesi alabilir. Nikâh tarihinden itibaren bir sene içerisinde işi bırakmak isterse biriken kıdem tazminatının tamamını alabilir. SSK, Bağ-Kur'dan yetim aylığı alan bunun 24, Emekli Sandığı'ndan alan da 12 katı kadar evlenme ödeneği alabilir. Herhangi bir yaş sınırı bulunmuyor. İlk evliliğini kırk yaşından sonra da yapsa bir defaya mahsus olarak toplu olarak alınabiliyor.

Kadın ya da erkek işe girme halinde dul aylığı kesilir mi?

Yeniden resmi olarak evlenmeyenler vefat eden eşten aylık alırken işe girdiğinde ya da emekli olduğunda bu aylık kesilmiyor. Fakat hangi sigorta kolundan olursa olsun tekrardan evlenme halinde dul aylığı kesilir.

Evlilik ikramiyesi talebinde vakit sınırı var mı?

Evlendikten sonra en geç beş sene içerisinde müracaat zorunluluğu bulunuyor. Aksi durumda zamanaşımı nedeniyle evlilik ikramiyesi alabilmek olası olmuyor. Bu ödeneği alan bireyin aylığının kesildiği tarihten itibaren bir sene içerisinde boşanması halinde bir senelik vakit sonuna kadar gelir, aylık bağlanmıyor.

Boşanma davası zamanı eşim vefat etti, dul aylığı bağlanır mı?

İster SSK ister Bağ-Kur olsun boşanma davası bitmeden vefat ettiği amacıyla eşe dul aylığı bağlanır. Resmi olarak ayrılık gerçekleşmediği amacıyla dul kalan eşe "dul aylığı" bağlanır.

Eşler arasında yaş farkının dul aylığı bağlanmasında bir etkileri var mı?

SSK, Bağ-Kur sigortalılarında yaş farkının bir etkileri bulunmuyor. Emekli Sandığı'na göre karı ya da koca eşinden 30 yaş ya da daha büyükse ölüm halinde eşe yarı nispetinde aylık bağlanıyor. Fakat evlilik akdi en az 10 sene evvel yapılmış ve çocukları olmuşsa indirim olmuyor. Emekli olduktan sonra evlenenler ile ilgili da aynı hüküm uygulanıyor. Yaş farkı otuzdan büyük, evlilik on seneden az sürdüyse ve çocuk yoksa yarım dul aylığı bağlanıyor.

Resmi evlilik dışında dünyaya gelen çocuklar da yetim aylığı alır mı?

Medeni Kanuna göre çocuk ve anne arasında soy bağı doğumla kuruluyor. Babayla soy bağı da anne ile evlilik, tarife ya da hâkim hükmüyle kuruluyor. Evlilik dışında dünyaya gelen çocuklar evlilik içerisinde doğanla aynı hükme tabi bulunuyor. Soy bağı düzeltilen, babalığı hükme bağlanan çocukları ile sigortalının ölümünden sonra doğan çocukları bağlanacak aylıktan yararlanabilir.

Vefat eden çocuktan anneye aylık bağlanır mı?

Ölüm aylığı geride kalan eş, çocuk, anne babaya bağlanabilir. Fakat bu bireylerin birtakım şartları taşıması gerekir. Vefat eden birey ile ölüm tarihinde meşru evlilik bağı tespit edilen eşe aylık bağlanır. Sigortalının eşinin çalışması ya da kendi sigortalılığı nedeniyle aylık ya da gelir alıyor olması bu hali değiştirmez.

Evlenme yardımında sosyal güvenlik kesintisine gidiliyor mu?

Evlenme, doğum, ölüm yardımları, iş sonu ya da kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödeme prime temel kazanca tabi bulunmuyor. Bu kapsamda oluşturulan yardımları tutarı ne olursa olsun prime temel kazançların hesabında öneme alınmıyor. Dolayısıyla evlenme yardımları da sigorta priminden muaf tutuluyor.

Yetim aylığı alan kardeşlerden birinin evlenmesi halinde diğerinin aylığı artar mı?

Sosyal Güvenlik Kurumu'nca evlenme ve ikramiyeden yararlanma halinde başka hak sahiplerinin aylık ya da gelirleri tekrardan hesaplanır. İki kız kardeş anne ya da babasından yetim aylığı alıyorsa birinin evlenmesi halinde öbürünün aylığı artar.

Vefat eden eşimden ötürü Bağ-Kur malul dul aylığı alıyorum, aynı sigorta kolundan işe başlarsam kesinti olur mu?

İşe başlama halinde malul dul aylığı kesilmez. Ölüm aylığı bağlanan eşin aylığı yalnızca tekrardan evlenme halinde kesilir.

Evlilik nedeniyle istifa eden bayan çalışanların kıdem tazminatını alması amacıyla ne yapması gerekiyor?

İş sözleşmesinin evlilik tarihinden itibaren 1 sene içerisinde yazılı olarak feshi, evliliği gösteren belgenin işverene sunulması, feshin gerekçesinin evlilik olduğunun açıkça vurgulanması gerekiyor.

Dul ve yetim aylığı ne kadar vakitte bağlanıyor?

SSK ya da Bağ- Kur kapsamında çalışan ya da emekli olan kız çocuğuna, bekâr ya da dul olması koşuluyla yetim aylığı bağlanıyor. Başvurunun sonrasında sigortalının vefat ettiği ayı takip eden ay başından itibaren aylık ödemesi yapılıyor.