takvim.com.tr
C-130 uçağı neden düştü? Uzmanlar A Haber'de açıkladı: 4 ihtimal var
Azerbaycan’dan Türkiye’ye dönerken Gürcistan’da düşen C-130 askeri kargo uçağında 20 askerimiz şehit oldu. Kara kutu ve radar kayıtları incelenirken, uzmanlar A Haber yayınında önemli değerlendirmeler yaptı. Kazaya ilişkin Prof. Dr. Esat Arslan, “Ahıska hattı 2008’den bu yana tam istikrara kavuşmadı, dış müdahale olasılığı göz ardı edilmemeli” derken; Askerî Stratejist İbrahim Keleş, “Uçak havadayken kontrolü tamamen kaybetmiş, bu ya sabotaj ya da saldırı izlenimi veriyor” ifadelerini kullandı. Kaptan Pilot Avni Akkaya değerlendirmesinde “Enkaz konfeti gibi dağılmış, Görüntülere baktığımızda uçağın kuyruk ve kokpit kısmını görmüyoruz. Havada bir şiddete uğramış bir uçaktan bahsediyoruz." diyerek bunun sadece teknik bir arızadan ibaret olmayacağına işaret etti. Güvenlik Uzmanı Coşkun Başbuğ ise “Delillerin korunması hayati önemde” şeklinde konuştu.Terör ve Güvenlik Uzmanı İsmail Cingöz, "Usule aykırı yük sabitlenmiş olabilir, müdahale edilmiş olabilir, infilak etmiş olabilir, hidrolik sistemde bir arıza gerçekleşmiş veya elektronik hata olabilir" ifadelerini kullandı.
Dün, Türkiye kahreden bir haber aldı. MSB, Azerbaycan'dan Türkiye'ye gelmek üzere havalanan Türk Hava Kuvvetleri'ne ait C-130 tipi askeri kargo uçağında bulunan 20 askeri personelin uçağın Gürcistan'ın Sighnaghi bölgesinde düşmesi sonucunda şehit olduğunu bildirdi.
Kazanın ardından Türkiye'den gönderilen kaza kırım ekipleriyle Gürcistan makamları olay yerinde incelemelerine koordineli olarak başladı. Resmî açıklamaya göre, nedenin belirlenmesi için kara kutu ve radar kayıtları inceleniyor.
Kaza bölgesinde Türk ve Gürcü ekipler enkazda arama-kurtarma ve kaza kırım çalışmalarına başladı. (Fotoğraf:AA)
UZMANLARDAN A HABER YAYININDA ÖNEMLİ DEĞERLENDİRMELER
Olayın aydınlatılması için ilişkin resmi raporlar beklenirken uzmanlar ise kazanın nasıl gerçekleştiğine ilişkin önemli değerlendirmelerde bulundu. C130 tipi kargo uçağının bir kaza kırıma mı uğradığı yoksa düşürülme ihtimalinin olup olmadığı üzerine uzman isimlerden A Haber yayınında dikkat çeken analizler geldi.
Uzmanlar, düşen C-130’un kaza kırıma mı uğradığı yoksa dış müdahaleye mi maruz kaldığı sorusuna yanıt arıyor.
EMEKLİ TUĞGENERAL PROF. DR. ESAT ARSLAN: "AHISKA HATTI İSTİKRARA KAVUŞMADI"
Emekli Tuğgeneral Prof. Dr. Esat Arslan, bölgenin tarihsel ve jeopolitik özelliklerine dikkat çekti. Arslan, "Ahıska Türklerinin 1944'te göç ettirildiği bu bölge, 2008 Rusya–Güney Osetya savaşından sonra tam anlamıyla istikrara kavuşmuş bir coğrafya değil" diyerek, olayın yalnızca teknik yönüyle değil, güvenlik boyutuyla da ele alınması gerektiğini belirtti.
"UÇAN TABUT" İDDİASINA NET YANIT
C-130 tipi uçakların 1963'ten bu yana kullanıldığını hatırlatan Arslan, "Bu uçaklar Kıbrıs Barış Harekâtı'na da katıldı, ama hâlâ son derece bakımlı, sertifikalı, güvenli uçaklardır. 'Uçan tabut' yakıştırması doğru değildir" dedi. Arslan, uçakların eksi 40 ila artı 50 derece arası koşullarda test edildiğini, metal yorgunluğuna rağmen bakım ve yenileme süreçlerinin titizlikle sürdürüldüğünü vurguladı
HAVA KOŞULLARI DA MASADA
Kazaya hava koşullarının neden olmuş olabileceğini söyleyen Arslan, "Oraj denilen atmosfer olayları bazen uçak kanatlarını bile etkileyebilir. İbrahim Reisi'nin helikopterinin düşmesinde olduğu gibi yıldırım çarpması ya da şiddetli hava akımları ihtimal dışı değildir," ifadelerini kullandı.
“Uçan tabut” iddiaları reddedilirken, C-130 uçaklarının hâlâ güvenli, bakımlı ve sertifikalı olduğunu vurgulanıyor
Kazanın araştırılma sürecine ilişkin olarak ise, "Sadece kara kutuya değil, radar görüşmelerine de bakmak gerekir. Havadaki hiçbir şey kendi haline bırakılmaz, tüm konuşmalar ve veriler yeniden simüle edilip incelenecektir," dedi.
Kazaya şiddetli hava akımları veya yıldırım gibi “oraj” kaynaklı atmosfer olaylarının da neden olmuş olabileceği ihtimali üzerinde duruluyor (Fotoğraf: AA)
"DIŞ MÜDAHALE İHTİMALİ GÖZ ARDI EDİLMEMELİ"
Dış müdahale olasılığına da değinen Arslan, "Bu bölge 8 Ağustos 2008'den bu yana Rusya ile Güney Osetya arasında sahipsiz kalmış bir hat. Türkiye, mazlumlara yardımıyla birçok çevrenin hedefinde olan bir ülke. Komplo teorilerine sığınmadan, dış müdahale ihtimalini de tamamen göz ardı etmemek gerekir," değerlendirmesinde bulundu.
Bölgenin jeopolitik risklerine dikkat çekerek dış müdahale ihtimalinin tamamen göz ardı edilmemesi gerektiği vurgulanıyor (Fotoğraf: AA)
ASKERİ STRATEJİST İBRAHİM KELEŞ: "ANİ VE KONTROL DIŞI BİR DÜŞÜŞ"
Askeri stratejist İbrahim Keleş uçağın düşüş görüntülerini analiz ederek olayın "ani ve kontrol dışı geliştiğini" söyledi. Keleş, "Uçak havadayken kuyruğunu kaybetmiş gibi, dikine döne döne düştü. Bu durum pilotların kontrolünü tamamen kaybettiğini gösteriyor," dedi.
"SABOTAJ YA DA HAVA SALDIRISI İHTİMALİ MASADA"
Keleş, iki ihtimali ön plana çıkardı: "Ya bir sabotaj ya da dışarıdan hava savunma sistemiyle yapılan bir saldırı." Ayrıca, uçağın radardan kısa sürede kaybolması ve acil durum çağrısı yapılamamasının olayın ne kadar ani gerçekleştiğini gösterdiğini ifade etti.
Askeri stratejist İbrahim Keleş, sabotaj ya da hava saldırısı ihtimali üzerinde duruyor (Fotoğraf: AA)
KAPTAN PİLOT AVNİ AKKAYA: "UÇAK HAVADA PARÇALANMIŞ GÖRÜNÜYOR"
Kaptan Pilot Avni Akkaya, enkaz görüntülerinin uçağın havada parçalandığına işaret ettiğini belirtti. "Konfeti gibi dağılmış bir uçaktan bahsediyoruz, gövde bütünlüğü yok. Görüntülere baktığımızda uçağın kuyruk ve kokpit kısmını görmüyoruz. Havada bir şiddete uğramış bir uçaktan bahsediyoruz.".diyerek olayın yalnızca teknik bir arızadan kaynaklı olamayacağına işaret ederek, dış müdahale ya da kritik bir mekanik arızanın gövdeyi aşırı strese sokarak parçalanmaya yol açmış olabileceğini aktardı.
Akkaya ayrıca pilotun herhangi bir acil durum sinyali göndermediğini ve telsizle bir sorun bildirmediğini söyyleyerek bunun da olayın müdahale etmeye fırsat vermeyecek kadar ani yaşanmış olabileceğini vurguladı.
Kaptan Pilot Avni Akkaya, “Enkaz konfeti gibi dağılmış, bu durum uçağın havada parçalandığını gösteriyor” değerlendirmesinde bulundu (Foto: AFP)
GÜVENLİK UZMANI COŞKUN BAŞBUĞ: "DELİLLERİN KORUNMASI HAYATİ ÖNEMDE"
Güvenlik Uzmanı Coşkun Başbuğ ise kaza yerindeki güvenlik zafiyetine dikkat çekti. "Enkaz alanı tam anlamıyla emniyete alınmazsa deliller karartılabilir. Bu, Kaza Kırım Heyeti'nin doğru sonuca ulaşmasını zorlaştırır," dedi.
Güvenlik Uzmanı Coşkun Başbuğ, “Enkaz alanı tam güvenlik altına alınmazsa deliller karartılabilir” uyarısında bulundu (Foto: AFP)
Başbuğ Gürcistan makamlarının bölgeyi sıkı güvenlik altına alması gerektiğini söyledi.
YÜKLEME HATASI MI YAPILDI?
Terör ve Güvenlik Uzmanı İsmail Cingöz, uçağın yaşı önemsiz periyodik bakımları yapılıyordu. Usule aykırı yük sabitlenmiş olabilir, müdahale edilmiş olabilir, infilak etmiş olabilir, hidrolik sistemde bir arıza gerçekleşmiş veya elektronik hata olabilir. Pilotaj hata yanşanmış olması da gündemde fakat Türk Hava Kuvvetleri pilotlarımız alanında en iyilerdir. Yükleme hatası ile beraber muhtemelen yük uçağın harekete geçmesiyle geriye doğru harekete geçerek kuyruğu koparmış olabilir. Ayrıca, bölgedeki istikrarsızlık göz ardı edilmemeli. Üretici firmadan ekipler gelecek ve kronik hata varsa sonraki üretimlerde giderilecek. Kara kutunda gelen bilgiler ile kaza kırım çalışmaları örtüştürüldüğünde net sonuca varılır ifadelerini kullandı.
"HER AN HER ŞEY OLABİLİR "
Akademisyen Cüneyt Küsmez, İlk görüntülerde çok büyük bir alev yok bundan dolayı akla başka soru işaretleri geliyor. Uçak baş istikameti yere çakılıyor, en büyük hasar pilot kısmında olacaktır. Kabindeki çeperler ne durumda, kuyruk veya gövde de kopma var mı? Bunlar birleşmeden net bir şey söylemek zor. Kafkasya bölgesine politik açıdan bakıldığında her an her şey olabilir. Bu yüzden saldırı ihtimali göz önünde ama hüküm verebilecek net bilgi yok ifadelerini kullandı.
Günün Manşetleri
Tüm Manşetler
