Orman ve Su İşleri Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu, "Türkler tarihte 1000 yıllık geçmişe sahip şanlı bir millettir.
16 Türk Devleti kurmuşlardır.
Hayme Anaların evlatları, Nene Hatunların torunları bu toprakları şekillendirmiştir.
Biz de bu tarihe yakışır projelerle üzerimize düşeni yapıyoruz" dedi… Orman ve Su İşleri Bakanı Prof.
Dr. Veysel Eroğlu, TAKVİM'e çok önemli açıklamalar yaptı: Bu millet çağ açmış çağ kapatmıştır. Kadınlara, ilim adamlarına, bütün dinlere, bütün dillere, kültürlere, medeniyetlere sahip çıkmıştır. Gittiği her yere şefkatle, merhametle gitmiş, mazlumların sığınağı olmuştur. Yardım isteyen her millete, her ülkeye de şefkat ve merhamet ve adalet elini her zaman uzatmıştır ve şimdi de uzatmaktadır. Her karış toprağında yüzlerce binlerce milyonlarca şehidimizin kani var. Çanakkale destanını yazdı bu millet. "Burası Çanakkale'dir geçilmez" dedi. İngilizler"in tarih kitaplarından sildirdiği unutulmaz Kut-ül Amare Zaferine imza attı. Askeriyle, siviliyle, kadınıyla, erkeğiyle istiklal harbinde muhteşem bir destan yazdı. Anadolu 1000 yıldır bize yurt olmuştur. Ana olmuştur. Biz Avrupa gibi sömürgeci bir devlet olmadık. Geçmişimizde sömürgecilik utancımız yoktur. Eskiden de dünyanın vicdanıydı, şimdi de dünyanın vicdanı olmuştur. Bütün dinlerin yaşandığı, bütün dinlere ait ibadethanelerin açık olduğu, her ırkın, her farklılığın devletin garantisi ve koruması altında olduğu muazzam bir dönemin sahipliğini yapmıştır ve son 15 yıldır AK Parti iktidarıyla yine muhteşem geçmiş yasatılmaktadır.
İTÜ İnşaat Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Çevre Teknolojisi Anabilim Dalı Başkanlığı'nı yaptığım sırada, o tarihte İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı olan, şimdiki Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından 1994 yılında İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ)'nin başına davet edildim.
İSKİ hizmet üretemediği için İstanbul susuzluk sebebiyle adeta kâbusu yaşıyordu. Koskoca metropol, haftada bir iki gün ve o da birkaç saat gelen su ile idare etmeye çalışıyordu. İnsanlar ellerinde kovalar, cami çeşmeleri de ya da su dağıtan tankerlerin önlerinde sıraya girip, en azından biraz su temin etmeye çalışıyorlardı.
Atık suların % 95'i de hiç arıtılmadan şehir içindeki derelere ve sahillere akıtılıyordu. Dereler ve sahillere burnunuzu kapatmadan gidemiyordunuz nerdeyse.
Bir zamanların Altın Boynuz'u Haliç de, fabrikalar ve evlerden gelen atık sular sebebiyle, kokusu kilometrelerce uzaktan hissedilen bir bataklık haline gelmişti. Bütün bunlarla uğraşması ve halletmesi gereken İSKİ ise, müteahhitlere yaptırdığı işlerle alakalı borçlarını bile ödeyemediği için bütün malzemelerine haciz konulmuş, yani iflas etmiş bir kurum halindeydi.
İSKİ'deki vazifeme 5 Mayıs 1994 tarihinde başladım. Etrafımdaki insanlara "ben İSKİ'nin başına geçtim" dediğimde bana insanlar şaşkın şaşkın bakıyordu.
Ağabeylerimiz, sevdiklerim bana "sen ne yaptın" nasıl bu vazifeyi kabul edersin diye tepki bile gösterdiler.
Bu tepkiler şunu açıkça ortaya koymaktadır ki; İSKİ perişan halde olan bir kurumdu. Her gün televizyonlarda İSKİ'nin durumu ile alakalı programlar yapılıyordu.
Bu kurumda çok büyük hamleler yaptık. İSKİ'de inşa ettiğimiz barajlar, isale hatları, terfi merkezleri, su hazneleri, içme suyu şebeke yatırımları ile İstanbul şehrimize tabiri caize damgamızı vurduk.
Sadece su temini ile kalmadık, aynı zamanda İstanbulluların musluklarından Dünya standartlarında su akmasını sağladık.
İstanbul'da yaşayan vatandaşlarımız yaptıklarımızın canlı şahididir.
İSKİ'ye itibar kazandırdık, geçmişten kalan bütün borçlarını temizledik.
600'den fazla büyük yatırım gerçekleştirdik.
Çevre konusunda önemli adımlar attık. İlk defa biyolojik arıtma tesislerini kurduk. Haliç'i, Marmara Denizi'ni kurtardık. İstanbul'un birçok sahilinden denize girilecek hale getirdik. İstanbul'un gelecekteki su ihtiyacı ve çevre meselelerini teminat altına alan Master Plan Çalışmalarını yaptık. 2040 yılına kadar İstanbul'un alt yapı çalışmalarını neticelendirdik.
7 Dereyi 7 Tepeyle Buluşturduk, İstanbul'da Yeniden Su Medeniyetini Tesis Ettik 1994 yılından itibaren, 7 yılda su temini ile alakalı olarak 8 adet baraj ve regülatör yaparak, içmesuyu kapasitesini 590 milyon m3/yıl'dan, 920 milyon m3/yıl'a çıkardık. 1994 yılından itibaren, mevcut arıtma tesislerini tamamen yenileyerek, Dünyadaki en ileri teknolojileri kullanarak Fatih Sultan Mehmet Han İçmesuyu Arıtma Tesisi gibi 7 adet içme suyu arıtma tesisini inşa ettik. Bugünkü İstanbul, musluklarından suyu her zaman akan ve aynı zamanda dünya kalitesinde sağlıklı su verilen bir şehirdir.
Başarı İçin Yeni Stratejiler Belirledik.
Gerek DSİ Genel Müdürlüğüm, gerekse Bakanlığım döneminde yeni stratejiler belirledik. İlk iş olarak işlerin bitiş sürelerini ve maliyetlerini düşürdük. Geçmişte bir gölet sulaması hariç 12 yılda 43 milyon TL'ye mal olurken, biz sulamasıyla birlikte 15 ayda 6 milyon TL'ye mal ediyoruz. Öncelik sıralamasında faydası büyük, milli ekonomiye katkısı fazla olan yatırımlara öncelik verdik. Artık bir tesisin temelini atarken tarih ve saat veriyoruz.
Temel at unut devrini kapattık.
Temel at tarih, saat ver devrini açtık. İlk defa 10 Ekim 2003 yılında tesisleri video konferansla canlı olarak tek merkezden açtık. İdarenin elinde bulunan makine ve ekipmanların kullanılması suretiyle müteahhitlere yaptırılması gereken işlerin bir kısmının idarî imkânlarla yapılması neticesinde tasarruf sağladık.
SU YATIRIMLARINDA CUMHURİYET TARİHİMİZİN REKORUNU KIRDIK
Bakanlık olarak son 15 yılda 165 milyar TL yatırım yaptık. Su yatırımlarında Cumhuriyet Tarihimizin rekorunu kırdık. AK Parti Hükümetinden önceki 1999- 2003 yılları arasında DSİ tarafından sadece 9 tesis hizmete açılmışken, 15 yıllık iktidarımız döneminde 7.497 tesisi tamamlayarak aziz milletimizin hizmetine sunduk. Bunların 525'i baraj, 528'i HES, 336'sı gölet, 1.236'sı sulama tesisi, 207'si içme suyu temin tesisi, 17 adetti atıksu arıtma tesisi, 4.648 adeti ise taşkın koruma tesisidir.
Asırlık Projeler 2009 yılında 218 metre gövde yüksekliğiyle Ermenek Barajı'nı, 2010 yılında Ege'nin 141 yıllık hayali Çine Adnan Menderes Barajı'nı, 2011 yılında Ege'nin en büyük barajı Dalaman Akköprü Barajı'nı hizmete aldık. Ayrıca Konya Ovası'nın hayali olan ve yıllık 414 milyon m3 suyu Konya Kapalı Havzası'na aktaracak olan "Mavi Tünel" Projesi, Deriner Barajı ve HES, Borçka Barajı, Gördes Barajı, Zamantı Tüneli, Suruç Tüneli, Naras Barajı tamamladığımız dev tesisler arasındadır.
Şimdi de 275 metre gövde yüksekliği ile Türkiye'nin en yüksek, Dünyanın ise 3. yüksek barajı olacak Yusufeli Barajı'nı Çoruh Nehri üzerinde inşa ediyoruz. Ayrıca gövde hacmi bakımdan Atatürk Barajı'ndan sonra ikinci, enerji bakımından dördüncü sırada yer alan ve Dicle Nehrindeki en büyük barajlarımızdan olan Ilısu Barajı'nda bu yıl içerisinde su tutmaya başlayacağız.
Son 15 yılda açtığımız sulama tesisleri ile sulanan alanları 65 milyon dekara yükselttik. Yani %77'sini sulanabilir hale getirdik. Sulama yatırımları sayesinde ülkemiz ziraatta Dünya'da ilk 7'ye yükseldi.1000 Günde 1000 Gölet ve Bent inşa ettik. 2012 yılına kadar 57 yılda 461 gölet tamamlanmışken, biz 3 yılda 1000 gölet tamamladık.
2019 yılı sonuna kadar 1071 gölet ve sulama tesisi inşa edeceğiz.
Sulama projelerinde başta GAP'ta olmak üzere 2018 yılını Sulamalarda Hamle Yılı ilan ettik. Sulamaların en önemli bölümü olan ana kanalları tamamlıyoruz. 221 km uzunluğunda Mardin Ceylanpınar Ana Kanalları tamamladık. İçme Suyu Eylem Planı İle Şehirlerimizin İçmesuyu Mes'elesini Uzun Vadeli Çözdük Şehirlerde nüfus yoğunluğunun artması, su kaynakları üzerinde ciddi baskı yaratmaktadır. Bu sebeple Orman ve Su İşleri Bakanlığı olarak şehirlerimizin içme suyu meselelerini uzun vadeli olarak çözmek adına İçme Suyu Eylem Planını hayata geçirdik.
Şehirlerimizin 2040, 2050 ve 2071 yıllarını planladık. Son 15 yılda işletmeye aldığımız 207 adet içme suyu projesi ile 42 milyon vatandaşımıza içme suyu temin ettik. İstanbul, Ankara İzmir, Bursa, Mersin, Erzurum, Şanlıurfa, Kars başta olmak üzere bütün şehirlerimizin içmesuyu mes'elesini uzun vadeli çözdük. İstanbul'da Melen Projesini hayata geçirdik. 16 milyon vatandaşımızın yaşadığı İstanbul'un uzun vadede su ihtiyacını karşılayacak ve Melen Çayı'ndan şehre su getirilecek olan 4 safhalı Melen Projesi, 189 km'lik iletim hattı ve yılda 1 milyar 77 milyon m3 kapasiteli Türkiye'nin en büyük içme suyu projesidir.
12.12.2012 tarihinde Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından, Başbakanlığı döneminde birinci safhası hizmete açılmış ve yılda 268 milyon m3 su sağlanmaya başlanmıştır.
Melen Sistemi'nin 4 aşamasının tamamlanması ile yılda 1 milyar 77 milyon m3 ilave su sağlanmış olacaktır.
Yapımı devam eden Melen Barajı devreye girdiğinde İstanbul'a yılda 1 milyar 77 bin m3 su temin edilecek.
Böylece İstanbul'un 2071 yılına kadar olan nüfus artışı da hesaplandığında içme ve kullanma suyu ihtiyacı kökünden çözmüş olacağız. Bu barajı bu yıl içerisinde bitirmeyi hedefliyoruz.
Melen Barajı tek başına İstanbul'da mevcut bulunan 13 barajın toplam biriktirme hacminin %75' ine tekabül etmektedir. Melen Projesi ile Dünyada ilk kez iki kıtayı su tüneli ile birleştirdik. Asya ve Avrupa'yı birbirine bağlayan, 4 metre çapında, 5.551 metre uzunluğundaki dev tünel, deniz seviyesinin 135 metre altından geçmektedir.
Başkent Ankara'nın uzun vadeli su ihtiyacını karşılanmak için Ankara Su Temin Projesi Gerede Sistemi'ni inşa ediyoruz. Toplam 31.592 metre uzunluktaki Türkiye'nin en uzun içme suyu maksatlı Gerede Tüneli ile Ankara'nın 2050 yılına kadar olan içme – kullanma suyu ihtiyacı karşılanmış olacaktır.
2018 yılı sonunda tamamlamayı hedefliyoruz.
Ege'nin incisi İzmir'in su sıkıntısını çözmek için 2009 yılında tamamladığımız Gördes Barajı ile şehre yılda 59 milyon m³ içme suyu temin ediyoruz.
Bursa'nın içmesuyu problemini çözmek için dev barajlar inşa ettik. İnşa ettiğimiz Nilüfer ve Çınarcık Barajlarından yıllık toplam 205 milyon m3 içmesuyu şehre iletilecek olup şu anda Nilüfer Barajından, Bursa şehir merkezine yıllık 60 milyon m3 içmesuyu sağlıyoruz. Böylece Bursa'mızın 2050 yılına kadar içmesuyu problemini ortadan kaldırdık.
ASRIN PROJESİ "KKTC SU TEMİN PROJESİ"
Yalnız 81 ilimizin değil, yavru vatan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin de içmesuyu problemini çözdük. Asrın projesi "KKTC Su Temin Projesi" ile 107 kilometre uzunluğundaki isale hattı ile yavru vatana yılda 75 milyon metreküp su iletiyoruz. 2017 yılında son 44 yılın en şiddetli kuraklığı yaşanmış olmasına rağmen illerimizde ciddi sıkıntı yaşanmamıştır. Bunun sebebi Bakanlığımız tarafından hayata geçirdiğimiz "81 Şehir Merkezi İçme Suyu Eylem Planı'dır.
10 MİL YAR DOLAR
"Su Kullanım Hakkı Anlaşması Yönetmeliği" 2003 yılında ortalama 26 milyar kilowatt.saat olan yıllık hidroelektrik enerji potansiyelimiz özel sektör işbirliği ile 95,1 milyar kilowatt. saat'e ulaşmıştır. 2003 yılından sonra HES projeleri özel sektöre açtık; devletin sırtından takriben 60 milyar $ yatırım yükünü kaldırdık. Ülkemizin 2016 yılı elektrik tüketimi 278,4 milyar kilowatt.saattir. Son 10 yılda ülkemizin hidroelektrik enerji üretim kapasitesi yüzde yüzün üzerinde artış kaydetmiş oldu. Bu yükselişte son 10 yılda tamamlayarak işletmeye aldığımız Deriner, Akköprü, Ermenek, Alpaslan, Borçka ve Obruk gibi baraj ve HES'lerin büyük payı var. 2017 yılında son 44 yılın en şiddetli kuraklığı yaşanmış olmasına rağmen HES'lerden 58,4 milyar kilowatt. saat enerji üretilmiştir. Bu üretimin ekonomiye katkısı 9 milyar 900 milyon TL olmuştur. Yaklaşık olarak 40 milyar kilowatt.saat yıllık elektrik tüketimi olan Ege Bölgesinin ihtiyacından fazlası HES'lerin 12 aylık üretimi ile karşılanmaktadır.
ZAFER ŞAHİN
