Siz 1940'lı yıllarda İngilizce eğitim aldığınız bir kişinin İngiliz ajanı olabileceğini söylemiştiniz… Söylediklerimi anlamak istemeyen ya da yanlış anlayan insanların yorumları bunlar. Ben o dönemde ülkedeki yabancıların ülkeyi gözetlemek ve denetlemek için bulunduklarını bildiğimi söyledim… Nihat Erim'in öldürülmesi olayında bu yabancıların parmağı olabilir mi?Bunun sol örgütlerin işi olduğunu taşeronlara yaptırılmış olabileceğini söylemiştim... Lale Atayman benim akrabamdır. Ailecek görüşüyoruz biz Sayın Evren'le. Yıllar sonra kendisine Nihat Erim'in öldürülmesiyle ilgili soru sorduğunda hiçbir yanıt alamamış. Hatta Kenan Evren oldukça soğuk davranmış bu konuda. İnsanın aklına bunun kimin yapacağı konusunda şüpheler gelmiyor değil.
Örneğin devrin Başbakanı'nı vuracaksınız ve darbe ortamı doğacak gibi… Big Brader'ın haberi olmadan bu memlekette yaprak kımıldamaz.
Big Brader?Amerika… Karadeniz Teknik Üniversitesi kurucularındanım ben. Trabzon'daydık… Bazen görevli olduğunu bildiğim adamlar gelir bana sorarlardı; yenge hanım bu konuda ne düşünüyor? Raporumu hazırlayacağım diye.
ABD İstihbarat Teşkilatının ya da yabancıların istihbarat ayakları evlerdeki sohbet konularından mı kuruluyordu?Onlar bütün yöntemleri denerler... Nihat Erim'i de taa 1940'lı yıllardan beri izlediler. Bu adam Fransa'da eğitim görmüştü. Ama "bizim mutlaka ABD'ye açılmamız ve oradan beslenmemiz gerekir!" diyordu. Tam bir Amerikancıydı. Amerika'nın teknolojik gelişmişliğini izlememiz gerektiğini söylerdi.
Öldürülme gerekçesinin o dönemdeki idamlar ve kıyamlar olduğu iddia edildi… Adnan Menderes'in asılması da Deniz Gezmiş'in asılması da hataydı. Adnan Menderes tam bir vatanseverdi. Adamı astılar. Nihat Erim bu idamlara karşıydı…
Deniz Gezmiş değil miydi? Onu kimler neden asmış olabilirler?Deniz çocuktu henüz. Onu astıranlar kimdir ben size sorarım? Onun o yola sürükleyen önüne geçmeyen aydınım diye gezenler astırdı bence. Desteklediler onun atılganlığını; olan budur.
ATAK OLANLARI ASTILAR
Atak bir genç için fazla bir ceza değil mi? Sadece atılgan olduğu için asılır mı bir insan?Siz öne çıkmaya başladınız mı bu memlekette sevilmezsiniz… Birisinin tekerine çomak soktunuz mu istenmeyen adam ilan edilirsiniz… Ben mesela kimseyle iyi geçinmediğim için YÖK Başkanı yapılmam.
Oysa bilimsel kariyer üzerinden düşünürsek herkesten daha ileride olduğumu düşünüyorum…
Nihat Erim idamlara karşıydı dediniz. Ama altında imzası var… Bunu zorunlu olarak yaptı. Başka türlüsünü yapamazdı. O dönem koşullarında değerlendirmek gerekir. O zaten Başbakan olmayı istemiyordu ki! Cumhurbaşkanı olacaktı darbe olmasa…
Ne demek bu?CHP'liydi. Kendisine teklif götürüldüğünde şaşırmıştı zaten… Hatta Metin Toker onun için şöyle der; "Başbakanlığı kabul etmese Cumhurbaşkanı olacaktı!"
O dönemde Nihat Erim'in tercih edilmesinin nedeni ne olabilir?Bakın bazı insanların başında ışık vardır.
Hint inanışıdır. Garip gelebilir ama… Atatürk mesela. Bakın Kazım Karabekir'in kendisinden üst düzey rütbeye ve olanağa sahip olmasına rağmen Atatürk'e biat etmesini sağlayan neden de bu etkisidir. Türkiye'deki Ulusal Kurtuluş Mücadelesi ve Devrimler halka rağmen halka karşı yapılmıştır.
ASKERDEN BASKI
Halksız devrimler mi bunlar?Aynen öyle… Atatürk bunları tartışırken yan odada hilafeti tartışıyordu mebbuslar… Taa ki 27 Ekim gecesine kadar. Onun iradesi olmasa olmazdı bu. Nihat Erim de tercih nedeni olacak kadar etkili bir isimdi. 11 Mart gecesine kadar o kadar baskı gördü ki bu yönde…
Askerler mi yapıyor Turgut Sunalp bile vardı işin içinde…Onlar istediler ve neredeyse zorla olmuştur. Hatta bir dönem sonra istifa etmeyi istemiş, Cumhurbaşkanı Sunay'a kadar çıkmış ama istifası kabul edilmemişti.
Askerler sivil bir Başbakan mı istediler?Evet. Çünkü Nihat Erim ABD'nin de istediği bir isimdi.
Bir dönem Encümen-i Daniş isimli gurup çalışmasından söz eden bir açıklama yapmış Nihat Erim. Öldürülme gerekçesinin bu olduğu da söylenmişti…Encümen-i Daniş Eski Hatay Cumhurbaşkanı başkanlığında yürüyen bir gruptu. Burada eski generaller siyaseten önemli olduğunu düşünülen isimler bulunurdu. Oturur ülke adına tartışır kararlar alırlardı… Ülkeyi bunlar yönetiyor gibi algılanmış olabilir söyledikleri.
İnsanlar birbirlerine suç unsuruymuş gibi bakıyorlardı 1940'lı yıllarda… Doğru. Bizim toplumumuzun mayasında var bu tarz. Hiçbir başarı cezasız kalmaz… İslamiyet çok büyük bir din. Türkler büyük devletler kurmuşlar. Tamam ama aydınlanma çağından geçmemiş. İki büyük adam çıkarmışız; Biri 2. Memet diğeri Atatürk. Onlar büyük yürümeselerdi buralara da gelemezdik.
EVREN'İN TAVRI
Lale Atayman benim akrabamdır. Ailecek görüşüyoruz biz Sayın Evren'le. Yıllar sonra kendisine Nihat Erim'in öldürülmesiyle ilgili soru sorduğunda hiçbir yanıt alamamış. Hatta Kenan Evren oldukça soğuk davranmış bu konuda. İnsanın aklına bunun kimin yapacağı konusunda şüpheler gelmiyor değil.
TOPLUMUN MAYASI
Bizim toplumumuzun mayasında var bu tarz. Hiçbir başarı cezasız kalmaz… İslamiyet çok büyük bir din. Türkler büyük devletler kurmuşlar. Tamam ama aydınlanma çağından geçmemiş. İki büyük adam çıkarmışız; Biri 2. Memet diğeri Atatürk. Onlar büyük yürümeselerdi buralara da gelemezdik.
HALKSIZ DEVRİMLER
Bakın bazı insanların başında ışık vardır. Hint inanışıdır. Garip gelebilir ama… Atatürk mesela. Bakın Kazım Karabekir'i kendisinden üst düzey rütbeye ve olanağa sahip olmasına rağmen Atatürk'e biat etmesini sağlayan neden de bu etkisidir. Türkiye'deki Ulusal Kurtuluş Mücadelesi ve Devrimler halka rağmen halka karşı yapılmıştır.
