ÖDEYEMEYEN BEKLESİN
12.5 yılla emekli olabilmek için sigortalının 60 yaşmı tamamlamış, 25 yıldan beri sigortalı olması ve en az 4500 gün prim sahip olması gerekiyor.
Bu durumdaki erkek sigortalılar yaşlılıktan kısmi emekli olabiliyor. Genelde 8 Eylül 1999'dan önce işe başlayanlar erken emeklilik hakkına sahipken, bu tarihten sonra işe başlayanlara da yaş durumuna göre emeklilik kapısı açılabiliyor. Yani çalışıp prim ödemeyenler yaşı gelince 4500 günlük primleriyle emekli olabilirler.
BUGÜNE YAKLAŞTIKÇA EMEKLİLİK ZORLAŞIYOR
1 Mayıs 2008 tarihinden sonra sigortalı olanlar için ise tam emeklilikte prim gün sayısı 7200'e yani 20 yıla çıkıyor. Tam emeklilikte ilk defa 1 Mayıs 2008 tarihinden sonra sigortalı olan erkekler için emeklilik yaşı 2036'ya kadar 60, 2044 yılında ise 65'e ulaşıyor. Kadınlar için emeklilik yaşı 2036 yılına kadar 58, 2048'de de 65'e çıkıyor. Kısmi emeklilik için gereken prim de Mayıs 2008'den sonra 5400 güne yükseliyor. Burada 25 yıllık sigorta şartı da devreye giriyor. Yani 15 yıl aralıksız sigortalı çalışmak emeklilik primi için yetiyor. Ama ilk sigortaya girilen tarihten sonra 25 yılın geçmesi gerekiyor.
KIDEMDE ''25 YIL VE 4500 GÜN'' ŞARTINA TAKILMAMAK İÇİN KRİTİK TARİH 8 EYLÜL 1999!
Çoğu kişi, 15 yıl ve 3600 gün prim şartıyla iş yerinden istifa ederek kıdem tazminatını alabileceğini düşünüyor. Ancak bu hata yılların birikimini alıp götürebilir. Bu konuda çok ince bir nokta ve 4500 gün şartı var...
İŞ KANUNU BELİRLİYOR
Kıdem tazminatı, işçinin çeşitli sebeplerle iş yerinden ayrılırken işveren tarafından iş kanunu gereğince vermiş olduğu bir tazminat. Kıdem aynı zamanda işçinin güvencesi niteliğinde. Kendi isteğiyle işten ayrılan işçinin de bazı şartlarda kıdem tazminatı alma hakları bulunuyor. Bunların da başında emeklilik hakkıyla istifalar geliyor.
KRİTİK TARİH
1999 burada kritik tarih 8 Eylül 1999. Bu tarihten önce ilk kez sigortalı olup da 15 yıl 3600 gün sigortalılık süresini dolduran yani yaş dışındaki emeklilik şartlarını yerine getiren işçiler, SGK'dan "Emeklilik hakkı elde etmiştir" yazısı alarak işverene verip, istifa ederse kıdem tazminatı alabiliyor. 8 Eylül 1999'dan sonra işe başlayanlar için aynı şartlar maalesef geçerli değil. Bu konuda hata yapılıyor.
3600 GÜN DIŞINDA
15 yıl ve 3600 günün dışındaki istisna 25 yıl ve 4500 gün şartıdır. Bir başka deyişle 8 Eylül 1999'dan sonra ilk kez sigorta girişi olanların en az 4500 gün primi olacak ve ilk sigorta tarihinden sonra 25 yıl geçmiş olacak (bu süreyi aynı iş yerinde tamamlamak gerekmiyor). Bu durumdaki işçiler, çalıştıkları yerde 1 yılı tamamladıysa istifa etmeleri halinde kıdem tazminatına kavuşur. İşveren bu işçiye kıdemi ödemek zorunda.
SGK'DAN YAZI ŞART
15 yıl ve 3600 gün veya 25 yıl 4500 gün şartına tabi olanların öncelikle Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan (SGK) yaş dışındaki şartların yerine getirildiğiyle ilgili bir yazı alması gerekiyor. Tabi kıdem tazminatı alabilmek için aynı iş yerinde en az 1 yıldır çalışıyor olmanız gerekiyor. Bu şartları taşıyanlar söz konusu SGK belgesiyle birlikte istifa etse dahi tazminatlarını talep edebilir. Bu durumda istifa edip kıdem tazminatını alanlar ihbar tazminatı alamazlar.