Donald Trump'ın “Venezuela” operasyonu: Machado nasıl kaçırıldı? Karayipler'de tanker baskını | ABD Basını CIA darbelerini hatırlattı
ABD ile Venezuela arasındaki gerilim, ABD destekli Nobelli muhalif Maria Corina Machado’nun gizli bir operasyonla askeri kontrol noktalarından geçirilerek ülkeden kaçırılması ve hemen ardından Trump yönetiminin Karayipler'de Venezuela’ya ait dev bir petrol tankerine daha el koyduğunu açıklamasıyla zirveye çıktı. Washington Maduro’nun "günlerinin sayılı olduğunu" ilan eden sert mesajlar verirken ABD basını CIA destekli darbeleri hatırlattı. Maduro ise, "Gerekirse Kuzey Amerika imparatorluğunun dişlerini kırmaya hazır olmalıyız." diyerek direnişe geçti.
Venezuela ile ABD arasında haftalardır tırmanan gerilim, Washington'ın bölgeye savaş gemileri göndermesi, Karakas yönetiminin milyonlarca milisi seferber etmesi ve karşılıklı sert açıklamalar büyük bir krizin işareti... Donald Trump yönetiminin attığı son hamleler ise yalnızca Maduro hükümetini değil, Latin Amerika'da ABD destekli darbe tartışmalarını da yeniden alevlendirdi.
Son olarak gerilimi tetikleyen üç büyük gelişme yaşandı. Venezuela'da Maduro muhalifi ABD destekli María Corina Machado'nun Nobel Barış Ödülü törenine yetişmek için Venezuela'dan gizli bir operasyonla çıkarılması, ABD'nin Venezuela'ya ait çok büyük bir petrol tankerine el koyması ve Trump'ın Maduro'ya yönelik "günleri sayılı" çıkışı...
ABD Başkanı Donald Trump
AMERİKAN OPERASYONU: MACHADO NASIL KAÇIRILDI
The Wall Street Journall'da yer alan habere göre, Nobel Barış Ödülü törenine katılmak isteyen muhalif lider Maria Corina Machado, Venezuela'dan adeta bir gizli operasyonla kaçırıldı. Ülkeden ayrılması yasak olan Machado, pazartesi öğleden sonra peruk ve sahte kimlik kullanarak Karakas'taki güvenli bir evden yola çıktı.
WSJ, Machado'nun kaçış rotasını paylaştı
WSJ'ye göre Machado'nun ekibi, başkenti kıyıya bağlayan güzergâhlardaki 10 askeri kontrol noktasını farklı taktiklerle geçti. Bazı noktalarda araç içinde "hasta bir akraba", bazı noktalarda ise "yaşlı bir yolcu" rolünü oynadı. Güvenlik güçlerinin sıkı denetimlerine rağmen ekip, gece saatlerinde kıyıdaki küçük bir balıkçı kasabasına ulaştı.
Bölgedeki ABD kuvvetleri arasında, güvertesinde jet savaş uçakları bulunan USS Gerald Ford adlı bir uçak gemisi de yer alıyor (WSJ)
İddiaya göre Machado, burada kendisini bekleyen küçük bir balıkçı teknesine bindirilerek radar tespitini zorlaştıracak şekilde kıyı boyunca ilerletildi. Tekne daha sonra Curaçao açıklarında bekleyen bir özel jetle buluşturuldu. Jet, diplomatik kanalların devreye girmesiyle "insani acil durum" koduyla Norveç'e hareket etti.
Machado'nun kızı ödülü aldı (WSJ)
Machado Oslo'ya salı sabahı erken saatlerde ulaştı. Törende hazır bulunamasa da ödülü kızı aldı; muhalif lider ise şehre varır varmaz kısa bir açıklama yaparak ödülü "Venezuelalıların özgürlük mücadelesine" adadı.
Karakas yönetimi bu operasyonu "ABD'nin doğrudan dahil olduğu bir kaçırma planı" olarak nitelendirirken Washington bu iddiaları reddetti. Fakat WSJ'de yer alan ifadeler, operasyonun "ABD ile koordinasyon halinde ilerlediği izlenimi verdiğine" dikkat çekiyor.
Machado
KAÇIŞ SONRASI TANKER OPERASYONU
Kaçış operasyonunun ertesi günü Trump yönetiminden yeni bir adım geldi. The Washington Post'a göre, ABD güçleri Karayipler açıklarında Venezuela'ya ait "çok büyük bir petrol tankerini" durdurdu ve el koydu.

Haberde operasyonun Washington tarafından, "Maduro hükümetinin yasa dışı petrol faaliyetlerinin engellenmesi" gerekçesiyle savunulduğu belirtiliyor. Ancak Maduro yönetimi bu adımı ekonomik kuşatma olarak değerlendiriyor.
Venezuela açıklarında el koyduklarını duyurduğu tankere ilişkin fazla detaya girmeyen Trump, "Olayla ilgili fotoğraflar bu aralar açıklanır. Bunun detaylarını ilgili kişilerle konuşursunuz. Çok iyi bir gerekçeyle buna el konuldu." ifadelerini kullandı.
Söz konusu petrol tankerini ellerinde tutacaklarını belirten Trump, tankerin kime ait olduğu ve benzeri sorulara yanıt vermekten kaçındı.
SALDIRI ANI PAYLAŞILDI
Saldırı anının görüntülerini paylaşan ABD Adalet Bakanı Pam Bondi, tankerin terör örgütleriyle bağlantılı olduğu gerekçesiyle hedef alındığını kaydetti.
ABD Adalet Bakanı Pam Bondi'nin X paylaşımı
Öte yandan ABD Başkanı Trump, "Maduro'nun günleri sayılı" diyerek tansiyonu daha da yükseltmiş ve Maduro'yu açıkça tehdit etmişti.
Venezuela, ABD'nin ülke açıklarında bir petrol tankerine el koymasını "açık bir hırsızlık" olarak nitelendirdi ve bu durumu uluslararası mercilere taşıyacağını bildirdi.

MADURO DİRENİYOR: DİŞLERİNİ KIRARIZ
Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, başkent Karakas'taki Santa Ines Savaşı'nın 166. yıl dönümü töreninde yaptığı konuşmada ABD'yi hedef aldı.
Ülkedeki tüm vatandaşlara ABD'ye karşı güçlü bir direnişe hazır olmaları çağrısında bulunan Maduro, "Gerekirse Kuzey Amerika imparatorluğunun dişlerini kırmaya hazır olmalıyız. Üretimde çalışan bu eller, gerektiğinde bu kutsal toprağı herhangi bir işgalci ya da saldırgan güce karşı savunmak için silahları tutan ellerdir." diye konuştu.
Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro
Maduro, ABD'nin Karayipler bölgesindeki askeri tehditlerinin dünya genelinde yoğun şekilde eleştirildiğini savunarak, "Yeter artık bu bitmek bilmeyen savaşlar. Yeter artık emperyal savaşlar." değerlendirmesinde bulundu.
ABD BASINI CIA DESTEKLİ DARBELERİ HATIRLATTI
Trump yönetiminin Maduro'ya yönelik sertleşen dili ve CIA'ya verilen yeni gizli operasyon yetkileri, Latin Amerika'da ABD müdahalelerinin karanlık geçmişini yeniden gündeme taşıyor.
The Washington Post'ta yer alan analizde Guatemala'dan Şili'ye kadar birçok ülkede CIA destekli darbelerin yarattığı ağır bedeller de hatırlatıldı.
WP'nin ʺTrump'ın Venezuela tehditleri, Latin Amerika'daki CIA destekli rejim değişikliklerini nasıl anımsatıyor?ʺ başlığıyla yayınladığı haber
1954 GUATEMALA DARBESİ
Jacobo Árbenz'in devrilmesi, 36 yıl sürecek iç savaşın fitilini ateşledi.
1963 EKVADOR DARBESİ
ABD destekli cunta, komünist partiyi yasakladı ve sivil özgürlükleri askıya aldı.
1964 BREZİLYA DARBESİ
Mart 1964'te Brezilya ordusu, solcu Devlet Başkanı João Goulart'ı devirdi. Goulart, yabancı şirketlere ait petrol rafinerilerinin millileştirilmesini ve bazı tarım arazilerinin kamulaştırılmasını planlıyordu. ABD destekli darbe sonrası askeri diktatörlük beş general döneminde 21 yıl sürdü ve sendika liderleri, aktivistler ve muhaliflere yönelik yaygın gözaltı, işkence ve kayıplarla anıldı.
1973 ŞİLİ DARBESİ
ABD'nin gizli operasyonları, 1963 ile 1973 arasındaki hemen her Şili seçiminde etkili oldu.
CIA, 1970'te bazı Şilili subaylara silah sağlayarak darbe teşvik etmeye çalıştı. Allende aynı yıl başkan seçildi ancak CIA, onu istikrarsızlaştırmak için muhalif grupları ve medyayı finanse etmeye devam etti. Bu amaçla toplam 8 milyon dolar harcandı.
Allende, ekonomik kriz ve siyasi kutuplaşma ortamında 1973'te ABD destekli darbeyle devrildi. Ülke, General Augusto Pinochet'nin 17 yıl süren diktatörlüğüne girdi. Bu dönemde 3 binden fazla kişi öldürüldü, on binlerce kişi işkence gördü.


