Türkiye’de 5 haneden 1'i tek yaşıyor: Yalnızlık artıyor! Devlet harekete geçti: 81 ilde evlilik desteği devrede

Türkiye'de geniş aile kavramının yerini tek kişilik hane alıyor. Toplumun temel yapı taşı aileyi tehdit eden bu gelişme sonrası Başkan Erdoğan 2025 yılın aile yılı olarak açıkladı. Enstitü Sosyal tarafından yapılan "Yalnız Yaşamın Yükselişi: Türkiye'de Tek Kişilik Hanehalklarının Profili" başlıklı araştırma ise Türkiye'de her 5 haneden 1'inin artık tek kişiden oluştuğunu ortaya koydu. Devletin bu konuda önlemler aldığını ifade eden Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Bakan Yardımcısı Sevim Sayım Madak, gençleri 81 ilde gençlere verilen evlilik desteğinden faydanlamaya davet etti. Raporu hazırlayanlar arasında yer alan Nursen Tekgöz de çalışmanın Türkiye'de bir ilk olduğunu belirtti.

Giriş Tarihi: Güncelleme Tarihi:
Türkiye’de 5 haneden 1'i tek yaşıyor: Yalnızlık artıyor! Devlet harekete geçti: 81 ilde evlilik desteği devrede

Tek kişilik hanehalklarının artışı, çağımızın sosyal, ekonomik ve demografik dönüşümlerinin en dikkat çekici göstergelerinden biri haline geldi. TÜİK verilerine göre son 10 yılda yalnız yaşayanların sayısı yüzde 71 artış gösterdi. Türkiye'de geniş aile kavramı kayboluyor yerini ise artık tek kişilik hane alıyor.

Türkiye’de 5,3 milyon kişi tek başına yaşıyor!

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye'de tek kişilik hanehalklarının oranı 2014 yılında %13,9 iken, 2023 yılında %19,7'ye yükseldi. Konuya ilişkin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Demografi İstatistikleri Daire Başkanı Metin Aytaç, TUİK verilerine ilişkin açıklamalarda bulundu. Tek kişilik hanehalkı sayısı 2014'te 2.931.085 iken, 2023'te 5.192.825'e ulaştı. Bu artış, doğurganlık oranlarındaki düşüş, boşanma oranlarındaki artış, göç dinamikleri ve sosyal normlardaki değişim gibi çeşitli faktörlerle ilişkilendiriliyor.

Türkiye'de son 15 yıl içinde bu hanehalklarının sayısının neredeyse iki kat artması, yalnızca bireysel yaşam tarzlarının değişimine değil, aynı zamanda konut politikalarından ekonomik davranışlara, toplumsal normlardan aile yapılarındaki dönüşümlere kadar geniş bir yelpazede derin etkiler yaratmakta. Bu değişim, toplumsal bağların yeniden şekillenmesine, sosyal hizmetlerin çeşitlenmesine ve ekonomik önceliklerin yeniden tanımlanmasına da zemin hazırlamaktadır.

ʺYalnız Yaşamın Yükselişi: Türkiye'de Tek Kişilik Hanehalklarının Profiliʺ başlıklı raporun tanıtım toplantısı (Ahaber.com.tr)ʺYalnız Yaşamın Yükselişi: Türkiye'de Tek Kişilik Hanehalklarının Profiliʺ başlıklı raporun tanıtım toplantısı (Ahaber.com.tr)

Enstitü Sosyal tarafından hazırlanan "Yalnız Yaşamın Yükselişi: Türkiye'de Tek Kişilik Hanehalklarının Profili" başlıklı raporun tanıtım toplantısı gerçekleştirildi. Nursen Tekgöz, Selçuk Aydın'ın hazırladığı rapor, TÜİK verilerinden elde edilen analizlerle, Türkiye'deki tek kişilik hanehalklarının demografik yapısını, coğrafi dağılımını, gelir durumlarını ve sosyal ilişkilerini kapsamlı bir çerçevede değerlendirmektedir.

HER 5 HANEDEN 1'İ ARTIK TEK KİŞİ

Rapor, çarpıcı bulgularıyla dikkat çekiyor. Özelikle Tek kişilik hanehalklarının oranı, 2014 yılında %13,9 iken, 2023'te %19,7'ye yükseldi. Türkiye genelinde her 5 haneden 1'i artık tek kişiden oluşmakta.

Aile (AA)Aile (AA)

TEK KİŞİLİK HANEHALKLARININ ORANSAL DAĞILIMI

2015-2023 yılları arasında Türkiye'de hanehalkı yapısında görülen demografik dönüşüm, özellikle tek kişilik hanehalklarındaki dikkat çekici artışla belirginleşmektedir. TKH'lerin oranının %19,7'ye ulaşması, yalnız yaşama eğiliminin Türkiye'de hızla yayıldığını ortaya koymaktadır. TKH'ler nezdinde hanehalkı tiplerindeki bu değişim, sosyoekonomik dinamikler ve bireysel tercihlerle şekillenen demografik eğilimlerin ve özellikle aile yapısındaki değişimlerin önemli bir göstergesi olarak değerlendirilmelidir. Aynı şekilde kentlileşme, değişen evlilik ve boşanma eğilimleri, yaşlı nüfusun artışı ve gençlerin bağımsız yaşama isteği tek kişilik hanelerin artmasında etkili diğer faktörler olarak öne çıkmaktadır.

ʺYalnız Yaşamın Yükselişi: Türkiye'de Tek Kişilik Hanehalklarının Profiliʺ başlıklı raporun tanıtım toplantısı (Ahaber.com.tr)ʺYalnız Yaşamın Yükselişi: Türkiye'de Tek Kişilik Hanehalklarının Profiliʺ başlıklı raporun tanıtım toplantısı (Ahaber.com.tr)

Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde geniş aile yapılarının yaygınlığı ve yüksek doğurganlık oranları, bu bölgelerdeki hanehalkı büyüklüğünün diğer bölgelere kıyasla yüksek olmasında etkili bir faktör olarak değerlendirilebilmektedir. Bu durum, kültürel normlar, ekonomik
faaliyetler ve göç dinamikleri gibi unsurlarla doğrudan ilişkilendirilebilmektedir.

Türkiye'de tek kişilik haneler artıyor: Her 5 haneden 1'i tek başına yaşıyor!

DEVLET HAREKETE GEÇTİ

Konuya ilişkin Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Bakan Yardımcısı Sevim Sayım Madak özel açıklamalarda bulundu. Ahaber.com.tr'den Sevgi Canpolat'a konuşan Madak Başkan Erdoğan'nın 2025 yılını aile yılı olarak açıkladığını hatırlattı. Devletin bu konuda attığı adımların önemli olduğunu altını çizen Madak, "Evet bugün Enstitü Sosyal'in özellikle Türkiye'de Tek Kişilik Hanehalklarının Profili'ne yönelik yaptığı araştırmanın toplantısına katıldık. Burada raporları inceledik. Çok kıymetli bir çalışma. Günümüzde gerçekten Sayın Cumhurbaşkanımızın da özellikle Birleşmiş Milletler toplantısında nüfusun varoluşsal tehdit olarak gördüğü ve gerçekten aile yapısının günümüzde, dünyada ve Türkiye'de ciddi bir değişim dönüşüm var. Tek kişilik hanehalkları artıyor. Tek kişilik ebeveyn aileler artıyor. Nüfus azalıyor. Evlilik yaşı yükseliyor. Boşanmalar artıyor. Evlilikler azalıyor. Bunlar bize aile kurumunu güçlendirecek politikalara yönlendiriyor. Sayın Bakanımızın önderliğinde Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı olarak biz özellikle nüfusun artırma yönelik politikaları güçlendirmek daha etkin kılmak adına Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Nüfus Politikalar Kurulu oluşturuldu. Bu çok kıymetli bir çalışma. Diğer yandan da biz yine çalışmalarımıza, kendi araştırmalarımıza özellikle bu alandaki derinlemesine araştırmalarımızı incelemelerimizi yapmak üzere de yine Sayın Cumhurbaşkanımızın onayıyla Aile Enstitüsü'nü kurduk. Burada da amacımız eğitim çalışmalarını yapmak. Dünyada bir değişim var dediğimiz gibi. Burada da bu toplantıda şunu gördük sadece yalnız yaşayan hane halkı sayısının artması aynı zamanda ekonomik olarak da bir maliyete sebep vermektedir." dedi.

ʺYalnız Yaşamın Yükselişi: Türkiye'de Tek Kişilik Hanehalklarının Profiliʺ başlıklı raporun tanıtım toplantısı (Ahaber.com.tr)ʺYalnız Yaşamın Yükselişi: Türkiye'de Tek Kişilik Hanehalklarının Profiliʺ başlıklı raporun tanıtım toplantısı (Ahaber.com.tr)

"CUMHURBAŞKANIMIZ BİLİYORSUNUZ 2025 YILINA KENDİ HİMAYELERİNDE AİLE YILI OLARAK İLAN ETTİ"

Raporun çok önemli sonuçlarının olduğunu ifade eden Madak sözlerini şöyle sürdürdü:

"Diğer araştırmanın bir diğer konusu da çok ilgimi çekti. Evli olup da ayrı yaşayan 1 milyon 300 bine yakın bir nüfusun olduğunu söylediler. Bunun detay kısmına ben de bakacağım. Rapor aynı zamanda güzel bir kitap haline getirilmiş. İstifade edeceğimiz şekilde. Tabi burada Sayın Cumhurbaşkanımız biliyorsunuz 2025 yılına kendi himayelerinde aile yılı olarak ilan etti. Burada şunu anlıyoruz. Bu sadece bir bakanlıktan ziyade tüm sivil toplum örgütleri, diğer kurum ve bakanlıkların yani herkesin bu işi sahiplenmesi gerekiyor. Hakikaten ailemiz geleceğimiz insanlar nüfusları daha güçlüdür. Bu bilinçle hepimizin bu alanda daha sağlıklı bir aile yapısı için hepimizin çalışması gerektiğini düşünüyorum. Başarılı verimli bir araştırma olduğunu gördüm kıymetli STK'ların bu konuda çok büyük bir destekleri var. Dolayısıyla bugün burada da Enstitü Sosyal'in çalışmasını çok kıymetli bulduğunu ifade ediyorum. Emeği geçen herkese teşekkür ediyorum."

Aile (AA)Aile (AA)

GENÇLERE TAVSİYELER

"Biliyorsunuz ki Sayın Cumhurbaşkanımız gençler için Aile Gençlik Fonu'nu kurdu. Ve gençlerin evlenmesini desteklemek için ilk projeye Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı olarak biz sunduk. Evlenecek çiftlere ve gençlere 150.000 TL'ye yakın bir faizsiz kredi veriyoruz. İlk iki yıl hiç ödemiyorlar son iki yıl ise taksitlerini ödüyorlar. Gençlerimiz geleceğimizin teminatı. Sosyal medyada gençlerin ve maalesef hepimizin maruz kaldığı bir dönem var. Sosyal medya aslında sizi yalnızlaştırıyor. Bireysel özgürlük maalesef toplumsal özgürlüğün önüne geçmiş bir durum almış. Sosyal medyada 16 yaşına kadar kısıtlamalarda adımlar atılıyor. Biliyorsunuz ki Bakanlığımız tarafından o dijital medyanın kullanımı ile alakalı 16 yaşına kadar ufak bir kısıtlama değil de filtreleme diyelim çocuklarımızın sağlığı için adımlar atılacak. Sosyal medya biraz daha hayatı olumsuz yönde özellikle etkilediğini düşünüyorum. Sayın Cumhurbaşkanımız Aile Gençlik Fonu'nu açarak gençlerimize, hem evlenmeleri, hem iş kurmaları hem de kendilerini gerçekleştirmeleri noktasında bir fırsat sundu. Biliyorsunuz bu Aile Gençlik Fonu'nun gelirleri tamamen petrol ve doğal gaz gelirlerinden elde ediliyor. 81 ile yaygınlaştırdık. Sayın Cumhurbaşkanımız 13 Ocak'ta Aile Yılı Lansmanın da onun da müjdesini verdi. 81 elimizde biliyorsunuz evlenecek gençlerimizi destekliyoruz. Yılda biliyorsunuz ki yaklaşık 500 bin gencimiz evleniyorlar. Bizlerde ya gençlerimizin bu imkandan faydalanmalarını davet ediyoruz."

Raporu hazırlayan isimlerden Nursen Tekgöz (Ahaber.com.tr)Raporu hazırlayan isimlerden Nursen Tekgöz (Ahaber.com.tr)

BU RAPOR TÜRKİYE'DE BİR İLK

Raporu hazırlayan isimlerden Nursen Tekgöz ise çalışmanın amacın ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.

ʺYalnız Yaşamın Yükselişi: Türkiye'de Tek Kişilik Hanehalklarının Profiliʺ başlıklı raporun tanıtım toplantısı (Ahaber.com.tr)ʺYalnız Yaşamın Yükselişi: Türkiye'de Tek Kişilik Hanehalklarının Profiliʺ başlıklı raporun tanıtım toplantısı (Ahaber.com.tr)

Türkiye'de bu konunun araştırmacılar tarafından hiç araştırılmadığını belirten Tekgöz, "Biz Enstitü Sosyal olarak demografi çalışmalarımız kapsamında Türkiye'deki hanehalklarına ilişkin dönüşümü incelemek amacıyla belli çalışmalar yapıyoruz. Çalışmalar kapsamında Türkiye'de son yıllarda özellikle 2018'den beri çok ivmeyle artan ve günümüzde hanehalkları tipleri içerisinde en hızlı ve en yoğun hanehalkları sıralamasında birinci sıraya oturan tek kişilik hanehalkları dikkatimizi çekti. Türkiye'de yalnız yaşam gittikçe artıyor. Biz bu kapsamda TÜİK'ten verilerini bizimle paylaşmalarını istedik. Maalesef önemli bir konunun araştırmacılar tarafından hiç incelenmemesi bizi ilk olarak bir profil raporu yazmaya etti." dedi.

Aile (AA)Aile (AA)




Raporun yeni yapılacak çalışmalara öncülük etmesini beklediklerini dile getiren Tekgöz, "Biz Enstitü sosyal olarak kamu politikalarını geliştirmek üzere çeşitli öneriler sunan bir kuruluşuz. Fakat bunu yaparken özellikle veri odaklı saha çalışmaları yaparak bunu yapma çalışıyoruz. Ve bu kapsamda tek kişilik hanehalkları ilişkin maalesef araştırma gündeminin olmaması Türkiye'de böylesine çok önemli olgunun gözden kaçırılmasına yol açıyor biz bunu fark ettik. Çünkü biz raporu sık sık değinmeye çalıştık. Türkiye'de gittikçe daha fazla insan tek başına yaşıyor. Coğrafi bölgelerin dağılımlarını verdik. Hangi konutlarda yaşadıklarını bu konutların fiziki imkanlarının ne olduğunu, evde bakım hizmetinin ne durumda olduğunu ve bu kişilerin yaş, cinsiyet, medeniyet durumlarına eğitim durumları gibi demografik dinamikleri neler olduğuna dair geniş kapsamlı bir profil raporu sunmaya çalıştık. Amacımız da bu yönde araştırmacıları derinlemesine çalışmalar yapacak, Türkiye gerçekliğine uygun veri setleri geliştirerek meseleyi çok boyutlu ele alabilecek, anlayabilmemizi sağlayabilecek çalışmalar yapmaya teşvik etmek" ifadelerini kullandı.

TAKVİM UYGULAMASINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYIN