Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'nın da bulunduğu Dragon Uzay Aracı ve Axiom-3 (Ax-3) ekibinin Dünya'ya dönüşü, Florida kıyısında hava durumunun uygun olmaması nedeniyle 5 Şubat'a ertelendi.
SpaceX, X sosyal medya hesabından Ax-3 ekibinin Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan (ISS) ayrılışının ertelendiğine dair açıklama yaptı.
Açıklamada Florida kıyısındaki hava durumunun uygun olmaması nedeniyle Dragon ve Ax-3 ekibinin 5 Şubat'tan önce ISS'ten ayrılmayacağı ifade edildi.
Ayrıca açıklamada, ekiplerin ISS'ten ayrılış planlarına ilişkin hava koşullarını gözlemlemeye devam edecekleri belirtildi.
YENİ SAAT BELLİ OLDU
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'nın da bulunduğu Dragon Uzay Aracı ve Axiom-3 (Ax-3) ekibinin Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan (ISS) ayrılışının ertelenmesini değerlendirdi.
SpaceX'in, Ax-3 ekibinin ISS'den ayrılışının ertelendiğine dair paylaşımını alıntılayan Kacır, şunları kaydetti:
"Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'yı karşılamak için biraz daha bekleyeceğiz. Mürettebatı güvenli bir şekilde Dünya'ya geri getirmek için iniş bölgesinin hava koşullarının uygun olmadığı değerlendirildi. Bir sonraki ayrılma tarihi (tahmini) 5 Şubat saat 17.00 ve Dünya'ya dönüş (tahmini) 6 Şubat saat 17.50."
Dün 2 Şubat tarihinde Gezeravcı için bir veda töreni gerçekleştirilmişti.
"ONUR VE MUTLULUK DUYUYORUM"
Axiom Space, aralarında ilk Türk astronot Alper Gezeravcı'nın da bulunduğu Ax-3 ekibi için hazırlanan veda törenini canlı olarak yayımladı. Gezeravcı, veda töreninde yaptığı konuşmada, "Gurur duyduğumuz tarihimizin devamı niteliğinde adım attığımız yeni Türkiye Yüzyılı'nda icra ettiğimiz Türkiye'nin insanlı ilk uzay görevini gerçekleştirmiş olmaktan büyük onur ve mutluluk duyuyorum." ifadelerini kullandı.
"HİKAYENİN BAŞLANGIÇ NOKTASI"
Gerçekleştirdikleri bu görevin geleceğin teminatı gençler için ilham verici bir başlangıç olmasını dileyen Gezeravcı, "Bu, bir hikayenin başlangıç noktasıydı, bir yere varış noktası değil. Bundan sonraki yolumuz tüm milletimize hayırlı uğurlu olsun." dedi.
Gezeravcı, veda töreninde yaptığı konuşmada, bu ekibin parçası olduğu için gerçekten onurlu ve ayrıcalıklı hissettiğini belirterek, son 2 haftadır Ax-3 ekibi faaliyetlerini sürdürürken ISS'te bulunan Expedition 70 mürettebatına büyük destekleri, misafirperverlikleri ve kibarlıkları nedeniyle minnettarlığını dile getirdi.
Expedition 70 ekibinin, gerçekten çok destekçi olduğunu belirten Gezeravcı, Ax-3 misyon lideri Michael Lopez-Alegria'ya da liderliği için teşekkür etti.
Gezeravcı, 2 hafta boyunca Axiom'da görev alan herkese misyonun her aşamasında Ax-3 ekibine verdikleri destek için teşekkür ederek "Ülkeme, Türkiye Cumhuriyeti'ne de onurlu yüzüncü yıl dönümünde insanlı uzay misyonuna adım atmak için verdikleri cesur ve azimli karar için çok minnettarım." ifadesini kullandı.
Gezeravcı'nın planlı inişinin ABD'nin Florida eyaletinin doğusundaki Atlas Okyanusu ve batısındaki Meksika Körfezi'nde bulunan 7 potansiyel iniş noktasından birine yapılması bekleniyordu.
13 BİLİMSEL DENEYE İMZA ATTI
Alper Gezeravcı, Uluslararası Uzay İstasyonu'nda kaldığı 14 gün boyunca programına uygun şekilde 13 deneye imza attı.
MİYELOİD
Gezeravcı, MİYELOİD deneyiyle galaktik kozmik radyasyonun, yer çekimi değişikliklerinin ve uzayda kalış süresi boyunca maruz kalınan diğer zorlu faktörlerin, astronotların bağışıklık sistemi ve kan yapımı sürecini nasıl etkilediğini araştırdı.
MİYOKA VE UYNA
Uzay ve savunma sanayisine kurşunsuz lehimleme konusunda kritik bilgiler sağlayacak "MİYOKA" deneyini yapan Gezeravcı, Türkiye'nin uzay, havacılık ve savunma sanayisi için yeni nesil malzeme geliştirme kabiliyeti kazanmasında önemli katkı sunması beklenen "UYNA" deneyini de gerçekleştirdi.
MESSAGE
Yer çekimsiz ortamdan etkilenen henüz işlevi keşfedilememiş genler ve bunların bağışıklık sistemiyle ilişkisini araştıran "MESSAGE" deneyine ilişkin de çalışmalar yürütüldü.
PRANET VE GMETAL
Muş Bilim ve Sanat Merkezi öğrencilerinin önerisi olan ve öğretmenleri Birsen Geçer'in proje yöneticiliğini yaptığı "PRANET" deneyini de gerçekleştiren Gezeravcı, TÜBİTAK MAM'dan Prof. Dr. İskender Gökalp ile Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Bakan Yardımcısı Ahmet Yozgatlıgil'in proje yöneticisi olduğu uzay araçlarının itki sistemlerinin daha verimli hale getirilmesini amaçlayan "gMETAL" deneyine de imza attı.
EXTREMOPHYTE
Gezeravcı, ayrıca, Tuz Gölü'nde yetişen endemik Schrenkiella Parvula isimli halofit bitkinin uzay ortamına karşı verdiği fizyolojik ve moleküler tepkileri araştıran "EXTREMOPHYTE" deneyini yaptı.
CRISPR-GEM VE UZMAN
Gelecekte uzayda yaşayacak yüksek sayıda insanın ihtiyaç duyacağı besinlerin sağlanması ve kapalı yaşam ortamlarındaki çevresel kontrollere destek vermesi için yeni bitkiler geliştirmeye yönelik ilk adım olan "CRISPR-GEM" ve mikroalg türlerinin uzayda yaşam destek sistemlerinde kullanılmalarının mümkün olup olmadığının araştırıldığı "UzMAn" deneyleri de bu süreçte gerçekleştirildi.
ALGALSPACE VE VOKALKORD
Gezeravcı, uzay ortamında alglerin, karbondioksitten oksijen rejenerasyonu, ek gıda temini, su iyileştirme, yaşam destek alanlarında kullanılmasını araştıran "ALGALSPACE" ve uzayda yaşamaya karşı oluşan hayati tepkimelerin "vokal kord" kaynaklı değişimlerle tespiti ve düşük yer çekimsizliğin sebep olduğu rahatsızlıkların ses frekanslarıyla tanımlanmasını sağlayacak "VOKALKORD" deneylerini de sürdürdü.
OKSİJEN SATURASYONU
"OKSİJEN SATURASYONU" deneyiyle de yapay zeka desteğiyle verilen havanın oksijen seviyesi hesaplanarak düşük yer çekiminin sebep olduğu farklılıklar ve rahatsızlıkların tanımlanması hedeflendi.
METABOLOM
Gezeravcı, uzay koşullarının insan sağlığı üzerindeki etkilerini ortaya çıkarmayı amaçlayan "METABOLOM" isimli deneyiyle Uluslararası Uzay İstasyonu'ndaki (ISS) son bilimsel çalışmasını gerçekleştirdi.
ASTRONOT GEZERAVCI ÖĞRENCİLERLE TELSİZLE GÖRÜŞTÜ
Öte yandan Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı, Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan (ISS) Konya'daki Ömer Cemile Güler İmam Hatip Ortaokulu, Balıkesir'deki Bandırma Şehit Mehmet Günenç Anadolu Lisesi ve Hatay Nuri Üysen Ortaokulu'ndaki bilime ve uzay çalışmalarına ilgi duyan öğrencilerle telsiz görüşmesi gerçekleştirdi.
Gezeravcı, "Dünyada en çok şu anda sizin sahip olduğunuz lüksü, ailemi, anne-babama yakın olmayı özledim." dedi.
Bir öğrencinin kenetlenmeden önce ISS'in nasıl göründüğünü sorması üzerine Gezeravcı, güneşin açısına bağlı olarak ISS'nin parıldayan bir elmas gibi göründüğünü ve bunu izlemenin müthiş bir duygu olduğunu ifade etti.
ISS'te vaktini nasıl geçirdiğine dair soruya karşılık Gezeravcı, "Müthiş şekilde yoğun ve planlı gidiyor. Boşa geçirilen zaman yok. Bütün günümüz planlanmış bir faaliyet takvimi dahilinde tıkır tıkır işliyor. Her şey gayet yolunda." diye konuştu.
Gezeravcı, "Şu anda dünyadan çok uzaktasınız. Dünyada en çok neyi özlediniz?" sorusuna ise "Dünyada şu anda sizin sahip olduğunuz lüksü, ailemi, anne-babama yakın olmayı özledim." cevabını verdi.
"SANAT ESERİNİ İZLER GİBİ BİR HİSSİYAT İÇİNDEYİM"
Toplamda 36 saatlik bir seyir sürecinin sonrasında ISS'e ulaştıklarını vurgulayan Gezeravcı, "Artık son dakikalarımızda bir an önce kenetlenmek için nefeslerimizi tuttuk. Müthiş şekilde heyecanlı ve keyifliydi. Burada bulunduğumuz her an keyif alıyoruz. Yürüttüğümüz çeşitli aktivitelerin her türlüsü çok keyifli. Bugüne kadar askeri jetlerle uçmuş insan olarak 90 derece tırmanırken bu derece ivmelenen roketin içinde olmak da harika bir duyguydu." değerlendirmesinde bulundu.
Gezeravcı, günde planlı 8-8,5 saat arasında uyku zamanı olduğunu ancak bunu şu anda 5-6 saat civarında tuttuğunu belirterek, şunları kaydetti:
"ISS'e herkes birçok defa gelmek ister ama isteğim benden sonra gelecek arkadaşlarımızın sayısının artması. İnşallah başka arkadaşlarımıza da yakın zamanda kısmet olur. İstasyonda hali hazırda yürüttüğümüz 13 deney var. Çok farklı bilimsel alanlarda gerçekleştirilen deneyler olduğu için kısmet olursa çok büyük sonuçlara ulaşma imkanı olacak."
Uzaydan dünyaya bakmanın nasıl bir his olduğu sorusunu yanıtlarken Gezeravcı, "Sanat eserini izler gibi bir hissiyat içindeyim. Bugüne kadar hayatımda göremediğim tek şey içinde yaşadığımız bu güzel dünyanın dıştan görüntüsüydü. Buna da çıplak gözle vakıf olmak harika bir duygu." ifadelerini kullandı.
Gezeravcı, "Bir astronot olarak evrendeki başka bir gezegene ayak basmak ister miydiniz?" sorusunu ise "Her türlü yola açığım. İnşallah oraları da keşfetmek bizlere kısmet olur." şeklinde yanıtladı.
DEPREMZEDE ÖĞRENCİLERLE GÖRÜŞTÜ
Aynı zamanda Türkiye'nin ilk astronotu Gezeravcı ile ISS ile kurulan bağlantı sayesinde görüşme fırsatı yakalayan depremzede çocuklar, Gezeravcı'ya, uzaya ilişkin hazırladıkları soruları sordu.
Öğrencilerin sorularını yanıtlayan Gezeravcı da deprem zamanı Adana'da görev yaptığını, kendisinin de depremi hissettiğini belirterek depremzede vatandaşlara bir kez daha geçmiş olsun dileklerini iletti.
"BEN DE ONUN GİBİ ASTRONOT OLMAYI ÇOK İSTERİM"
İlk Türk astronota sorularını yönelten öğrencilerden Elif Özen, Gezeravcı ile konuşurken çok heyecanlandığını belirterek "Çok güzel duygular yaşadım, çünkü ilk Türk astronot. Ben de onun gibi astronot olmayı çok isterim. Benim için çok iyi bir duyguydu." dedi.
8. sınıf öğrencisi Zeliha Bönceoğlu da başta, Gezeravcı ile konuşamayacağını düşündüğünü aktardı. Çok heyecanlandığını anlatan Bönceoğlu, "Alper ağabey çok samimi bir insan. Sorularımı sordum. Bize çok ışık tuttuğunu düşünüyorum. İleride bizim de astronot olabileceğimizi, neler yapabileceğimiz anladığımızı düşünüyorum." diye konuştu.
5. sınıf öğrencisi Duru Ökten ise ilk Türk astronotla görüştüğü için mutlu olduğunu ve merak ettiği soruları ona sorduğunu söyledi.
Altıncı sınıf öğrencisi Duru Yıldırım, Gezeravcı'nın uzayla ilgili merak ettikleri soruları yanıtladığını ve çok mutlu olduğunu dile getirdi.
5. sınıf öğrencisi Kaan Buğra Günay ise Türklerin uzaya çıkmasının büyük bir gurur olduğunu belirterek "Benim de onunla konuşmam ayrıca bir gurur. Alper Gezeravcı'yı takip ediyordum. Ben konuşabileceğimi düşünmüyordum. Benim adımı söylediklerinde çok şaşırdım." ifadelerini kullandı.
4. sınıf öğrencisi Mirza Şerif Gül, "Alper ağabeyimle konuşunca çok iyi hissetim. Onun gibi olabileceğimi hissettim. Konuşmak çok güzeldi." dedi.
"ÖZEL BİRİYLE KONUŞTUĞUM İÇİN BİRAZ HEYECANLANDIM"
6. sınıf öğrencilerinden Mehmet Akif Oğuz da "Alper abi samimi bir insandı. Soruları çok iyi cevapladı. Onun karşısında hiç strese girmedim. Merak ettiğim şeyleri sordum ve cevabımı aldım. Çok da farklı bir konuşma gibi gelmedi. Sadece özel biriyle konuştuğum için biraz heyecanlandım." diye konuştu.
Altıncı sınıf öğrencilerinden Muhammet Dağ ise Türkiye'nin ilk astronotuyla konuşmanın heyecan verici olduğunu söyledi.
Etkinliğin ardından öğrencilere şapka ve tişört hediye edildi.
Türkiye Uzay Ajansı Başkanı Yusuf Kıraç, Hatay Valisi Mustafa Masatlı, İskenderun Kaymakamı Murat Sefa Demiryürek, İskenderun Belediye Başkanı Fatih Tosyalı, çok sayıda öğrenci ve davetiler bu özel anlara şahitlik etti.
