Sandık rehberi

Beklenen gün geldi. Türkiye demokrasi sınavını bugün verecek. 50 milyon 189 bin 930 seçmen, 550 milletvekilini belirlemek üzere 199 bin 207 sandıkta oy kullanacak. İşte, seçmenin seçimle ilgili aklına gelebilecek sorular:

Oyumu nerede kullanacağım?
Oyunuzu kullanacağınız yer ve sandık numaranız, seçmen bilgi kartınızda yazıyor. Seçmen bilgi kartınız gelmedi veya kaybettiyseniz, nerede oy kullanacağınızı YSK'nın internet sitesi www.ysk.gov.tr adresine girip öğrenebileceksiniz.

Hangi kimliklerle oy kullanılabilir?
Oy kullanmak için yanınızda kimlik olması şart. Kimliği olmayan kesinlikle oy kullanamayacak. Bu kimlik ehliyet, pasaport, evlilik cüzdanı veya resmi kurumların verdiği, üzerinde size ait bilgiler olan resmi kimlikler de olabilecek. Geçerli kimlik belgenizin üzerinde TC kimlik numarası yoksa seçmen bilgi kağıdınızın mutlaka yanınızda olması gerekiyor.

Sandık süresi ne olacak?
Oy verme, Batı ve Orta Anadolu illerinde 08.00'de başlayıp 17.00'de bitecek. 07.00'de başlayıp 16.00'da son bulacak iller ise şöyle: Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Hakkari, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır ve Kilis.

Kaşeyi nasıl kullanacağım?
Şimdiye kadar metal mühür kullanılıyordu. Bu seçimlerde ise ilk kez "tercih kaşesi" kullanılacak. Bu kaşeyi oy vereceğiniz partinin ambleminin altı ve bağımsız adayın isminin altındaki boş dairenin üzerine bastıracaksınız. Mühür iki parti veya bağımsız arasına basılırsa oyunuz geçersiz olacak.

Pusula nasıl olacak?
Şerit şeklinde oy pusulası olacak. Bağımsız adayların isimleri siyasi partilerden sonraki hanelerde yer alacak.

Yakınım görmüyor, ona kabinde yardım edebilir miyim?
Ailenizde görme özürlü, felçli veya başka bir nedenle elini kullanamayan varsa ona yardımcı olabilirsiniz. Bu durumdakilere sandık başındaki bir kişi de "yemin ettikten sonra" kabinde yardımcı olabilecek.

Okuma yazma bilmiyorsak ne olacak?
Okuma yazma bilmeyenlere yardımcı olunmayacak. Bu nedenle sandık kurulunda görevlilerle tartışmanız size bir yarar getirmeyecek.

Oy pusulasına ismimi yazmam gerekiyor mu?
Hayır. Tam tersine size verilen oy pusulasının üzerine isminizi yazarsanız veya imza atarsanız oyunuz geçersiz sayılır.

Oyumu verdikten sonra ne yapacağım?
Oyunuzu verip sandık kuruluna kaşeyi teslim ederken listedeki isminizin karşısına imzanızı atmanız gerekiyor. Aksi halde sandıktan çıkan zarfla, listede oy kullananların sayısı örtüşmez. Bu durumda sandık kurulu başkanı örneğin sandıktan 10 zarf fazla çıkarsa, sandıktan rastgele 10 zarf seçer ve bunları yakar. Bu durumda belki sizin belki de sizin tercih ettiğiniz parti veya bağımsıza verilmiş oy ziyan olur.

Parmağım boyanacak mı?
12 Eylül 2010'da yapılan referandumdan itibaren parmak boyama uygulaması kaldırıldı. Parmağımız boyanmayacak.

Birinin yerine oy kullanabilir miyim?
Hayır. Seçim güvenliğini bir şekilde aşıp başkasının yerine oy kullanırsan 4 yıla kadar hapis cezası var.

HASSAS BÖLGELERDE HELİKOPTERLİ TEDBİR
Seçim güvenliği için bugün binlerce polis ve asker görevde olacak. Özellikle hassas bölgelerde sandıklara zarar gelmemesi için zırhlı araç ve helikopterler kullanılacak. Bu arada vatandaşlara oy baskısını önlemek için de tedbirler alındı. Seçmenin kararını değiştirme, engelleme, oy sandıklarını kaçırma ya da yakma eylemlerine karşı, istihbarat birimleri alarmda olacak. İçişleri Bakanı Osman Güneş ise konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı: "Hiç kimse vatandaşlarımızın iradesine ipotek koyamaz. Köylere ve mezralara kadar bu konuda her türlü tedbir alındı."

'TARİHİ' REKOR CHP'DE
Türkiye, genel seçimler için bugün 17'inci kez sandığa gidecek. Çok partili siyasal yaşama geçilmesinden sonra ilk seçim 21 Temmuz 1946'da yapıldı. Bu seçimde 3 siyasi parti yarıştı. Türkiye'nin ilk sandık macerasında 465 milletvekilliğinden 397'sini CHP, 61'ini DP, 7'sini ise bağımsızlar kazandı. 1946'dan bu yana yapılan genel seçimlere en çok katılan siyasi parti ise CHP oldu.

FOTO-KANITA KABiN ENGELi
Seçim günü mini yasakları da beraberinde getirecek. Bugün 24.00'e kadar silahla sokağa çıkanlar yargılanacak. Polis ve diğer güvenlik görevlileri de oy kullanırken silah bulunduramayacak. Hatta sandık başında görevli güvenlik görevlileri de oylarını kullanırken silahlarını bırakıp sandığın başına öyle gidecek. Bugün 24.00'e kadar alkollü içki satışı da yapılmayacak. Alkollü mekanlar ise sadece yemek verebilecek. Öte yandan ilk kez bu seçimlerde kabin içine cep telefonu ve fotoğraf makinesi ile girilmesi yasaklandı. Böylelikle seçmenin parti yetkililerine hangi partiye oy verdiğini fotoğraflayarak göstermesinin önüne geçildi.

KİM NEREDE OY VERECEK?

BAŞBAKAN ERDOĞAN: İstanbul Burhaniye İlköğretim Okulu 2182 numaralı sandıkta.

CHP LİDERİ KILIÇDAROĞLU: Ankara Arjantin İlköğretim Okulu 4201 numaralı sandıkta.

MHP LİDERİ BAHÇELİ: Ankara Anıttepe İlköğretim Okulu 4460 numaralı sandıkta.




Ersan ATAR