İşte o model

AK Parti, hazırladığı Anayasa Değişiklik Teklifi’ni MHP’ye sundu. Türkiye’nin kendi özelliklerine göre hazırlanan yeni modelin ismi Cumhurbaşkanlığı sistemi oldu...

Kaynak GAZETE Giriş Tarihi 16 Kasım 2016 Güncelleme 16 Kasım 2016, 01:49
İşte o model

İÇİNDEKİLER

Anayasa çalışmaları kapsamında önemli bir viraj alındı. AK Parti, hazırladığı Anayasa değişikliği teklifi metnini MHP'ye sundu. MHP'ye sunulan pakete göre sistem şöyle işleyecek:

30 MADDE:
Taslakta sadece hükümet sistemini değiştiren düzenlemeler yer alıyor. Sisteme ilişkin maddelerin 20, atıflar ve geçiş hükümleri ile birlikte paket 30 maddeyi buluyor.

CUMHURBAŞKANLIĞI MODELİ:
Sistemin adı başkanlık değil cumhurbaşkanlığı olacak. Yeni sistemde ülkeyi yöneten kişi Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı olarak isimlendirilecek. Cumhurbaşkanı devletin ve yürütmenin başı olacak.

TEK PARLAMENTO:
Üniter yapı korunacak. TBMM'nin mevcut tekli meclis yapısı devam edecek. Yani senato gibi ikinci bir meclis olmayacak.

İKİ KEZ SEÇİLEBİLECEK:
Cumhurbaşkanı, 5'er yıllığına en fazla iki kez seçilebilecek. Seçim iki turlu olacak. İlk turda yüzde 50 oy çıkmazsa ikinci tura en fazla oyu alan iki aday katılacak. Burada en yüksek oyu alan cumhurbaşkanı seçilecek.

MECLİS DIŞI ADAY ALTERNATİFLİ:
Meclis'te grubu bulunan partiler cumhurbaşkanlığı için aday gösterebilecek. Parlamento dışında kalan ancak son genel seçimde yüzde 5'in üstünde oy alan partiler ile vatandaşların belli oranda imza toplayarak cumhurbaşkanlığına aday göstermesi ise alternatifler arasında yer alacak.

BAKANLAR PARLAMENTO DIŞI:
Bakanlar, cumhurbaşkanı tarafından parlamento dışından atanıp görevden alınacak. Parlamentodan birinin bakan atanması halinde milletvekilliği düşecek.

İKİ CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI OLABİLİR:
Cumhurbaşkanının bir yardımcısı olacak. Ancak taslakta bu konuda alternatifler bulunuyor. MHP'nin de sıcak bakması halinde cumhurbaşkanı yardımcısı sayısının iki olabileceği belirtiliyor.

ÜST DÜZEY BÜROKRATLARI ATAYACAK:
Cumhurbaşkanı; Genelkurmay Başkanı, MİT Müsteşarı, rektörler başta olmak üzere üst düzey bürokratları atayacak.

YARGIDAKİ ATAMALAR:
Cumhurbaşkanı belli oranda HSYK ve Anayasa Mahkemesi'ne üye seçebilecek.

KARARNAME:
Cumhurbaşkanı, yürütmenin alanına giren konularda 'cumhurbaşkanlığı kararnamesi' çıkartabilecek. Temel hak ve özgürlükler ile yasalarda düzenlenen konularda ise kararname çıkartamayacak.

KARŞILIKLI SEÇİMLERİ YENİLEME:
TBMM, cumhurbaşkanı seçimlerini yenileme kararı alabilecek. Aynı şekilde cumhurbaşkanı da TBMM seçimlerinin yenilenmesini isteyebilecek.

SEÇİM 2019:
AK Parti'nin paketinde yeni cumhurbaşkanlığı sistemine geçişin nasıl olacağının çerçevesini çizen hükümler de yer alıyor. Bu geçiş hükümlerine göre yeni sistem referandumda kabul edildiğinde cumhurbaşkanlığı seçimi hemen yapılmayacak, normal zamanı yani 2019 beklenecek. Bu tarihe kadar Cumhurbaşkanı Erdoğan görevini sürdürecek. Ancak yeni sistemde tanımlanan bazı yetkilerini kullanabilecek.