'Tuz'a dikkat!
Giriş Tarihi:
Birçoğumuz yemeğin tadına bakmadan hemen tuza yöneliyoruz. Ülkemizde günlük ihtiyacın 3,5 katı kadar fazla tuz tüketilmektedir. İnsan vücudunun sodyum ihtiyacı çok düşük bir orandadır. Günlük tuz ihtiyacı 3- 7 gr arasında, ortalama 5 gr.dır. Yapılan araştırmalarda erkeklerin günlük 19.3 gram, kadınların ise 16.8 gram tuz tükettiği belirlenmiştir. Bu değer oldukça yüksektir. Avrupa'da kişi başı tuz tüketimi 10 gram civarındadır. Alınan sodyumun bir kısmı besinlerin doğal olarak yapılarından, büyük bir kısmı hazır gıdalardan(% 70), bir kısmı da evde hazırlanan gıdalardan gelmektedir.
2004 yılında 15 milyon hipertansiyonlu hasta 2008 yılında 18 milyona çıktı. 3 milyonluk artışta, tuz tüketiminin önemli bir rol oynadığı yapılan araştırmalarda belirlenmiştir.
Besinlerin çoğunun içinde bulunan sodyum, vücutta sıvı dengesinin sağlanması ve kan basıncının düzenlenmesinde rol oynayan önemli bir mineraldir. Ancak fazla tuz tüketimi bazı hastalıklar için risk oluşturur, idrarda kalsiyum atılımını arttırarak kemiklerde kalsiyum kaybına neden olur. Bu durum kemik erimesini (osteoporoz) ve kemiklerin kırılma riskini artırır.
Yapılan çalışmalarda her 6 gramlık tuz alımında kan basıncının 8.2 milimetre civarında artabildiği gözlenmiştir. Hipertansiyon, kan damarlarında basıncın artması durumudur. Tüm organ ve dokularda damar olduğu için hipertansiyon tüm vücudu etkileyebilir.
Hipertansiyondan en çok etkilenen organlar; kalp, beyin, böbrekler, büyük atardamarlar ve gözlerdir. Hipertansiyon bu organları etkileyerek kalıcı sakatlıklara ve ölümlere yol açabilir. Hipertansiyon tedavi edilebilir bir hastalıktır ve yeterli tedavi ile bu zararlar minimuma indirilebilir.
Öneriler:
* Lezzetine bakılmadan besinlere tuz eklenmemeli, gıdalar az tuzlu tüketilmeli,
* Tuz içeriği yüksek olan salamura, turşu ve konserveler seyrek ve az yenmeli,
* Besinlerin içinde bulunan doğal tuz (sodyum)vücudun günlük ihtiyacını karşılar.
* Sofra tuzları iyotla zenginleştirilmiştir.
* İyot çabuk kayba uğradığından iyotlu tuzlar ışık geçirmeyen kapalı kaplarda saklanmalıdır.
* Yemeklerin lezzetini arttırmak için tuz yerine maydanoz, nane, kekik, dereotu, rezene, fesleğen gibi bitkilerle baharatlar kullanılabilir.
* Sebze ve meyve tüketimi arttırılmalıdır.
* Günlük sodyum ihtiyacını karşılayacak şekilde tuz tüketilmelidir.
Günlük sodyum ihtiyacı 2400 miligramdır. Bu miktar günlük 5 gram civarında tuzla karşılanabilir.
* Terleme ile sodyum kaybı olduğundan, su ile birlikte tuz tüketimi de bir miktar arttırılmalıdır.
* Satın alınan ürünlerin etiketleri mutlaka okunmalı, tuzsuz veya tuzu azaltılmış besinler satın alınmalıdır.
* Bol su içilmeli, şişe ve maden sularının sodyum içeriği etiketinden kontrol edilmelidir.