12 mil Türkiye için savaş sebebi mi? Türk-Yunan savaşı çıkar mı? Yunanistan son dakika Ege'de 12 mil mi ilan etti?
Yunanistan'ın Ege Denizin'de karasuları genişliğini 12 mile çıkarmak istemesi, iki ülke arasındaki 'alarm' seviyesini 23 yıl sonra yeniden en üst düzeye çıkardı. Hatırlanacağı üzere 1995 yılında da Yunanistan kara sularını 12 mile çıkarmak istemiş ve Türkiye tüm dünyaya bu kararı 'savaş sebebi' sayacağını ilan etmişti. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Uluslararası Hukuk Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Selami Kuran'a göre bugün için de hukuk önünde Türkiye adına aynı şartlar geçerli. Yunanistan'ın bu yönde atacağı bir adım 'casus belli' kararının alınmasına neden olabilir. Yunanistan'ın karasularını kademeli olarak 6 milden 12 mile çıkarma planını uygulama adına Ege Denizi'nde Türkiye'nin casus belli" ilan etmesi gündeme geldi. Peki, casus belli nedir? Casus belli ne demek?
Miçotakis, Yunanistan Parlamentosundaki İtalya ve Mısır ile yapılan Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) anlaşmalarının görüşüldüğü oturumda konuştu. Miçotakis, "Yunanistan'ın büyüdüğünü" ileri sürerek, "İyon Denizi'nde kara sularımızı 6 deniz milinden 12 deniz miline çıkarmayı öngören yasa tasarısını yakında Parlamentoya sunacağız." dedi. Yunanistan'un kara sularını 12 mile çıkarmasını değerlendiren uzmanlara göre böyle bir adım Türkiye için 'casus belli' angajmanının hayata geçmesi anlamına gelir. Yunanistan, tüm uyarılara rağmen tehlikeli adımlar atmaya devam ediyor. Yunanistan'ın karasularını kademeli olarak 6 milden 12 mile çıkarma planının uygulamaya geçmesi halinde Türkiye'nin "casus belli" ilan edeceği ifade ediliyor. Peki 12 mil Türkiye için savaş sebebi mi? Türk-Yunan savaşı çıkar mı?

Yunanistan, İyon Denizi'ndeki kara sularını 6 milden 12 mile çıkarmayı planlıyor
Deniz Hukuku Sözleşmesi'nin 3'üncü maddesince İyon Denizi adalarından Mora Yarımadası'nın ucuna kadar olan deniz bölgesinde "tartışılmaz egemenlik hakları olduğunu" savunan Miçotakis, "Yunanistan, sahada ne kadar güçlüyse müzakere masasında kendini o kadar güçlü hissediyor." ifadesini kullandı.
Miçotakis, "Yunanistan'ın büyüdüğünü" ileri sürerek, "İyon Denizi'nde kara sularımızı 6 deniz milinden 12 deniz miline çıkarmayı öngören yasa tasarısını yakında Parlamentoya sunacağız." dedi.
Ülkesinin, "kara sularını genişletme hakkını gelecekte diğer deniz alanları için kullanabileceğini" iddia ederek, İtalya ile İyon Denizi, Mısır ile Doğu Akdeniz için yapılan MEB anlaşmalarını Yunanistan için "tarihsel ve siyasi öneme sahip" olarak nitelendirdi.
Yunanistan Parlamentosunda Mısır ve İtalya ile yapılan MEB anlaşmaları için bugün yapılması planlanan oylama yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tedbirleri kapsamında yarına ertelenmişti.
Atina yönetimi, 9 Haziran'da İtalya, 6 Ağustos'ta ise Mısır ile MEB anlaşmaları yapmıştı.

"TÜRKİYE İÇİN YOK HÜKMÜNDE"
Türk Dışişleri Bakanlığı, Yunanistan ile Mısır arasındaki MEB anlaşmasına ilişkin, "İmzalandığı açıklanan sözde deniz yetki alanları sınırlandırma anlaşması, Türkiye için yok hükmündedir. Bu anlayışımız, sahada ve masada ortaya konacaktır." açıklamasında bulunmuştu.
Kahire ile Atina yönetimleri arasında imzalanan sözde anlaşma, 18 Ağustos'ta Mısır Meclis Anayasa ve Yasama Komisyonu tarafından onaylanmıştı.
Bu anlaşmalar, geçen hafta oylama öncesi komisyonların incelemesi için Yunan Parlamentosuna sunulmuştu.
İKTİDAR SALT ÇOĞUNLUĞA SAHİP
300 sandalyeli Yunan parlamentosunda iktidardaki Yeni Demokrasi Partisi, 158 milletvekiliyle salt çoğunluğu elinde bulunduruyor. Ana muhalefet partisi Syriza'nın 86, Değişim Hareketi Partisinin 22, Yunanistan Komünist Partisinin 15, Yunan Çözümü Partisinin 10 ve son olarak Mera25 Partisinin 9 sandalyesi bulunuyor.
Muhalefet partilerinin Mısır ile yapılan MEB anlaşmalarına "çekimser" veya "hayır" oyu kullanacağı tahmin edilse de salt çoğunluğu elinde bulunduran iktidar partisinin oylarıyla anlaşmanın Parlamentodan geçmesi bekleniyor.

TBMM tüm dünyaya ilan etmişti
Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Uluslararası Hukuk Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Selami Kuran, yenisafak.com'a yaptığı açıklamada Yunanistan'ın Ege denizinde karasuları genişliğini 12 mile çıkarmak istemesinin ilk kez yaşanmadığını vurguladı.
1995 yılında da Yunanistan ile Türkiye arasında benzer bir sürecin geçtiğini hatırlatan Prof. Dr. Kuran, "Yunanistan, 1982 tarihli Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi onaylandıktan sonra bu konuda bir yasa çıkarmak istedi. Türkiye o zaman TBMM'den ortak bir karar çıkartarak Yunan karasularını 12 mile çıkarılması durumunda bunu bir savaş nedeni sayacağını tüm dünyaya ilan etti" dedi.
"Yunanistan'ın alacağı kararın bağlayıcı bir hükmü yok"
Yunanistan'ın 1982 tarihli BM Deniz Hukuku sözleşmesine dayanarak bunu yapmak istediğine dikkati çeken Prof. Dr. Kuran, şöyle devam etti:
"Ancak bunu Türkiye ye karşı yapamaz. Çünkü bu sözleşmeye Türkiye taraf değildir, imzalamamıştır. Yani sözleşme bu konuda Türkiye için uluslararası hukuk açısından bağlayıcı değildir. Kaldı ki sözleşmenin 3.maddesi her durumda karasuları genişliği 12 mil ilan edilir demiyor. Sadece 12 mile kadar ilan edilebilir hükmünü öngörüyor. Yani 3, 6, 10 olabilir ama bunun en üst sınırı 12 mil. Yani 12 mil kuralı tüm alan için kesin kural değil."

"Türkiye bu adımı beka sorunu kabul eder"
"Karasuları genişliği bir devleti deniz ülkesi ile ilgili bir konudur. Yani bir devletin sınırlarını tespit etmek anlamına gelir" şeklinde konuşan Kuran, şunları kaydetti:
Yunanistan'ın karasularını 12 mile çıkarması demek Yunanistan'ın sınırlarının genişlemesi anlamına gelir. Bu adım çok net bir şekilde Türkiye'nin Ege denizinde hareket alanının ciddi anlamda sınırlaması anlamına gelir. Türkiye'nin bunu stratejik ve güvenlik açısından kabul etmeyeceğini biliyoruz.

"6 mil'de kalınmalı"
Sadece Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ya da Dışişleri Bakanlığı ve Milli Savunma Bakanlığı'nın sözleri değil, bu konunun Milli Güvenlik Kurulu'nda ele alınması ve kararlar arasında ilan edilmesi de son derece önemlidir.
Türkiye'nin bu konudaki tezi her iki ülkenin de 6 mil ile sınırlı kalması ve Ege denizinden eşit şekilde faydalanmasıdır. Mevcut uygulama da bu şekildedir."

CASUS BELLİ NEDİR?
"Casus belli" uygulaması, bir ülkenin savaşa girme nedenini belirtmek için kullanılan uluslararası ilişkiler terimi olarak kullanılıyor. Bazı uluslararası ilişkilerciler ise bu terimi 'savaş nedeni' olarak tanımlıyor.

CASUS BELLİ NE ZAMAN KULLANILDI?
ABD'nin Irak'a saldırmasının casus bellisi, Irak'ta olduğu ileri sürülen kitle imha silahlarıydı.I. Dünya Savaşı'nda casus belli, 28 Haziran 1914'te Saraybosna'da, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun veliaht prensi Franz Ferdinand'ın bir Sırp öğrenci tarafından öldürülmesiydi.
Türkiye, 8 Haziran 1995'te aldığı bir kararla, Yunanistan'ın 31 Mayıs 1995'te aldığı karasularını 6 milden 12 mile çıkarma kararını uygulaması durumunda bunu casus belli sayacağını ilan etmiştir.1976 yılında MTA Sismik 1 (Hora gemisi) Ege'de petrol ararken Türkiye; Yunanistan'ın karasularının 12 mil olmadığını, uluslararası sularda petrol arayan Hora gemisine müdahale edilmesinin "casus belli" sayılacağını ilan etmişti.


