TEK TARAFLI AÇIKLAMA
Ermenistan'dan siyasi ve dini liderlerin katıldığı ayine önderlik eden Papa Francis, 1915 olaylarıyla ilgili Ermeniler'in tek taraflı görüşlerini yansıtan ifadeler kullandı. Papa, yaptığı konuşmada, selefi Papa İkinci Jean Paul döneminde imzalanan deklarasyonda yer alan "20. yüzyılın ilk soykırımı" ifadesine atıfta bulundu. Papa, o dönemde meydana gelen ölümleri "soykırım" diye tanımladı. "Geçtiğimiz yüzyılda insanlığımız 3 büyük trajedi yaşadı. Çoğunlukla '20. Yüzyılın ilk soykırımı' olarak kabul edilen ilk trajedi sizi, Ermeni halkını vurdu" diyen Papa Francis, diğer iki büyük trajedinin de Nazizm ve Stalinizm tarafından gerçekleştirildiğini" söyledi.
BÜYÜKELÇİ ÇAĞRILDI
Papa'nın "soykırım" çıkışına yönelik sert yanıt hazırlığında olan Türkiye'den tepki ise gecikmedi. Vatikan'ın Ankara Büyükelçisi Antonio Lucibello, Müsteşar Yardımcısı Levent Murat Burhan tarafından Dışişleri Bakanlığı'na çağrıldı, izahat istendi. Büyükelçi Lucibello'ya şu mesajlar verildi: "Papa'nın tarihi gerçeklerden uzak, tek taraflı anlatının esiri olmuş ifadelerini okuduk. Acılar arasında hiyerarşi kurulduğunu gördük. Bu yapılırken sadece Hıristiyan Ermeniler'in acılarından bahsedilmesine, Müslümanlar'a ve diğer inanç grubundan ölenlere hiç yer verilmemesine anlam veremedik. Rwanda ve Bosna'da Uluslararası mahkemelerce 'Soykırım' olduğu teslim edilmiş insan kayıplarını 'kitle ölümleri' olarak zikreden Papa'nın, hiçbir uluslararası mahkeme tarafından soykırım olarak tanımlanmamış olan '1915 olaylarına' soykırım diyebilmiş olmasına hayret ettik. Sadece Ermeni iddialarını dillendirmesini ve aynı dönemde Anadolu'da hayatını kaybedenlere hiçbir atıf yapmamasını bir din adamına yakıştıramadık. Bu, Türkiye'ye geçen Kasım'da yaptığı ziyaret sırasında verdiği barış ve diyalog mesajlarıyla çelişmektedir. Vatikan'ın izlediği bu tutum karşısında bir tepki verilecektir. İlişkilerde güven kaybına yol açan gelişmelerin karşılığı olacaktır."
O MAKAM KİN VE NEFRETİ KÖRÜKLEME YERİ DEĞİL
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Papa'nın 1915 olaylarına ilişkin "20. Yüzyıl'ın ilk soykırımı" söylemine sosyal medya hesabından tepki gösterdi. Çavuşoğlu, Papa'nın açıklamalarının kabul edilemez olduğunu vurgulayarak, şunları söyledi: "Papa'nın tarihi ve hukuki gerçeklerden uzak beyanı kabul edilemez. Dini makamlar, mesnetsiz ithamlarla kin ve nefreti körükleme yeri değildir."
DÜNYADA PAPA
Papa Francis'in Ermeniler için düzenlenen ayinde 1915 olayları için "20. Yüzyıl'ın ilk soykırımı" ifadesini kullanması dünya basınında geniş yer buldu.
USA TODAY: Türkiye ile ilişkiler zedelenebilir. BBC: Papa'nın sözleri Türkiye'yi kızdıracak. FOX NEWS: Bazı Avrupa ülkeleri soykırım kelimesini kullansa da İtalya ve ABD, Türkiye'yi müttefik olarak gördüklerinden ötürü bu kelimeyi kullanmaktan kaçınıyordu. HAARETZ: Ermeni katliamından 100 yıl sonra Papa 'yüzyılın ilk soykırımı'nı andı. ÖZGÜR AVRUPA RADYOSU: Rusya ve Fransa dahil 20 ülke öldürmeleri soykırım olarak tanıyor. ABD'de ise 44 eyalet de olayları soykırım olarak tanımladı. LA REPUBBLICA: Papa'nın 20. Yüzyıl'ın ilk soykırımının Ermeni toplumuna karşı yapıldığını söyledi. Türkiye ise soykırımı reddetmeye devam ediyor. NEW YORK TIMES: Papa, Ermeni katliamını '20. Asrın ilk soykırımı' olarak adlandırdı. Ebru ŞENGÜL
