Kira vergisi için hesap zamanı

1 milyonu aşkın kira geliri olan ev sahibi için vergi dönemi geldi, çattı. 2012 yılında elde ettikleri kira gelirleri için mükellefler, 25 Mart'a kadar beyannamelerini verecek. En geç 1 Nisan'da ise kira gelir vergisinin ilk taksiti ödenecek. Kira gelirleri ile ilgili, kanunda vatandaşın birçok hakkı ve muafiyeti bulunuyor. Öncelikle yıllık kira gelirinde 3 bin lira istisna tutuluyor. Yani 2012 yılı kira geliri 3 bin lira ve altında olanlar vergiden muaf. Beyanname vermiyor, vergi ödemiyorlar. Kira geliri 3 bin lirayı aşanlar vergiye tabi.

İKİ SEÇENEK BULUNUYOR
Kira gelir beyanı 'götürü gider' veya 'gerçek gider' yöntemlerinden biri seçilerek yapılıyor. Götürü gider yönteminde, önce 3 bin liralık istisna düşülüyor, ardından 1 lira masrafınız olmasa bile, yüzde 25'lik indirim yapılıyor. Kalan tutar üzerinden vergi hesaplanıyor. Gerçek gider yönteminde de yine yıllık kira gelirinden 3 bin lira istisna düşülüyor. Ardından, beyan edilen masraflar indirilerek, vergi hesaplanıyor. Vergiden düşülebilecek birçok gider bulunuyor. İşte bazıları:
* Kiraya verdiğiniz konutu son 5 yıl içinde aldıysanız, bedelinin yüzde 5'i.
* Evi banka kredisi kullanarak satın aldıysanız, 'ödediğiniz faizleri'.
* Kiraya verdiğiniz ev için ödenen aydınlatma, ısıtma, su, onarım ve bakım gibi giderler.
* Eğer kirada oturuyorsanız bunun bedeli.

GELiR VERGiSi ORANLARI
* Yıllık 10 bin 700 liraya kadar kira alanlardan yüzde 15,
* Yıllık alınan 26 bin liralık kiranın 10 bin 700 lirası için bin 605 TL, fazlası için ise yüzde 20,
* 60 bin TL'lik kiranın 26 bin lirası için 4 bin 665 lira, fazlası için yüzde 27,
* 60 bin TL'den fazla alınan kiranın 60 bin lirası için 13 bin 845 lira, 60 bin liranın üstü için ise yüzde 35 vergi tarifesi uygulanarak kira gelir vergisi hesaplanır.

YILLIK 9 BİN LİRA KİRA ALAN 715 LİRA VERECEK
Götürü gider yöntemi
* Yıllık kira geliri: 9.000 lira
* İstisna tutar: 3.000 lira
* Kalan: (9.000 - 3000) 6.000 lira
* %25 götürü gider: (6.000 x %25) 1.500 lira
* Vergiye tabi gelir: (6.000 - 1.500) 4.500 lira
* Hesaplanan Gelir Vergisi: (4.500 x %15) 675 lira
* Damga Vergisi: 39.65 lira
* Ödenecek vergi: 714.65 lira

YILLIK GİDER FAZLAYSA SEÇİLECEK YÖNTEM
Gerçek gider yöntemi
* Yıllık kira geliri: 9.000 lira
* İstisna tutar: 3.000 lira
* Kalan: (9.000 - 3.000) 6.000 lira Konut için yaptığınız yıllık 3.000 liralık gider (Örneğin; su, asansör giderleri) ile vergiye tabi hasılat çarpılır: (3.000 x 6.000) 18.000 lira
* Tutar toplam hasılaya bölünür: (18.000 / 9.000): 2.000 lira
* Bu tutar vergiye tabi hasılattan çıkarılır: (6.000 - 2.000) 4.000 lira
* Hesaplanan Gelir Vergisi: (4.000 x %15) 600 lira
* Damga Vergisi: 39.65 lira
* Ödenecek vergi: 639.65 lira

MALiYE ÇAT KAPI GELECEK
Kira geliri elde edenlerin peşine düşen Maliye, denetimi sıkılaştırdı. Kiracılar yakın takibe alındı. Ev sahiplerine 'verginizi ödeyin' mektubu gönderecek olan Maliye, ayrıca 'çat kapı' da denetime gidecek. Kira gelirini beyan etmeyen, 3 bin liralık istisnadan yararlanamıyor. Ayrıca vergi tutarının 2 katı kadar birinci derece usulsüzlük cezası kesiliyor. Maliye, geriye dönük 5 yıllık vergi incelemesi yapabiliyor. Bu süre içinde ödemediğiniz vergiler, faiziyle karşınıza çıkıyor.


ÖZLEM KAMER TERCANLI - Hazal ATEŞ