İngiltere Başbakanı Theresa May 7 Haziran'da partisinin liderliğinden istifa edeceğini açıkladı.
May, "Referandum sürecinde elimden gelenin en iyisini yaptım. Milletvekillerini Brexit planı konusunda ikna edemediğim içim üzgünüm. Yeni bir lider seçilene kadar göreve devam edeceğim." dedi.
Peki May'in istifasının ardından başbakanlık koltuğuna kim oturacak?
Liderlik için yarışına katılmayı planlayan Muhafazakar adaylar:
Boris Johnson: Brexit kampanyasının yüzü olan 54 yaşındaki Boris Johnson, May'in çıkış müzakerelerini ele alışını protesto etmek için temmuz ayında dışişleri bakanlığı görevinden istifa etti. Johnson, partiyi düşük vergi ve güçlü yönetim gibi geleneksel değerlerine dönmeye çağırdı. May'in yerine geçecek favori aday olarak görülen Johnson, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, yarışa katılacağını belirtmişti.
Esther McVey: Brexit destekçisi eski televizyon sunucusu olan 51 yaşındaki Esther McVey, May'in Brexit anlaşmasını protesto etmek için kasım ayında, İş ve Emeklilik Bakanlığı görevinden istifa etti. Esther, "Her zaman söylediğim gibi, eğer çalışma arkadaşlarımdan yeterli desteği alırsam, evet katılacağım." diyerek, başbakanlık yarışına katılmayı planladığını açıklamıştı.
Rory Stewart: Eski bir diplomat olan 46 yaşındaki Rory Stewart, bu ay Uluslararası Kalkınma Devlet Sekreterliği görevine terfi etti. Stewart BBC'ye verdiği röportajda, "Bu ülkeyi bir araya getirmek istiyorum… Brexit'i kabul ediyorum, Brexit destekçisiyim." ifadelerini kullandı.
Liderlik yarışına katılması beklenen Muhafazakar adaylar:
Michael Gove: 2016 referandumunda, en fazla öne çıkan Brexit kampanyacılarından olan 51 yaşındaki Michael Gove, referandumu kaybettikten sonraki gün istifa eden David Cameron'un yerine May'in geçmesinin ardından, kabine kariyerini yeniden kurmak zorunda kaldı. Yeni politikaların ortaya çıkmasında en etkili kabine üyelerinden biri olarak görülen Gove, May'in Brexit stratejisini destekleyenler arasında. Gove, halihazırda İngiltere çevre bakanı olarak görev yapıyor. Başbakanlık yarışına katılıp katılmayacağını henüz açıklamayanlar:
Jeremy Hunt: İngiltere Dışişleri Bakanı olarak haziran ayında Boris Johnson'un yerini alan 52 yaşındaki Jeremy Hunt, referandumda İngiltere'nin AB'de kalması yönünde oy kullandı. Hunt, parlamentodaki gazetecilerin liderlik yapmayı planlayıp planlamadığını sorusu üzerine, "Bekle ve gör" dedi.
Andrea Leadsom: Brexit kampanyası destekçisi olan 56 yaşındaki Andrea Leadsom, 2016'daki referandumun ardından dönemin başbakanı David Cameron'ın istifasıyla boşalan başbakanlık makamına May'e karşı aday olmuş ancak daha sonra yarıştan çekilmişti. İngiltere'de Theresa May hükümetinin Avam Kamarasından sorumlu bakanı olarak görev yapan Andrea Leadsom, çarşamba günü sosyal medya hesabından yaptığı açıklamayla hükümetteki görevinden istifa ettiğini duyurmuştu.
Dominic Raab: 45 yaşındaki Dominic Raab, May'in sunduğu Brexit anlaşmasının taslak metnini protesto etmek amacıyla kasım ayında, yalnızca 5 aydır yürüttüğü Brexit bakanlığı görevinden istifa etmişti. Raab, başbakan olmayı isteyip istemeyeceği sorusuna, "Asla, asla deme." diye cevap verdi.
David Davis: Temmuz 2016'da AB ile müzakerelere öncülük etmek üzere Brexit bakanı olarak atanan 70 yaşındaki David Davis, May'in blokla uzun vadeli ilişki planlarını protesto etmek için temmuz ayında istifa etti. 2005'te parti liderliği için yarışan Davis, Cameron'a karşı kaybetmişti.
SEÇİM YENİLGİSİ
May, 2016'da yapılan Brexit referandumunun ardından dönemin başbakanı David Cameron'ın istifasıyla boşalan koltuğa milletvekillerinin desteğiyle oturmuştu.
Ancak 2017 haziranında kendi kararıyla gittiği erken genel seçimde tek başına hükümet çoğunluğunu kaybeden May, Kuzey İrlanda'nın aşırı sağ Demokratik Birlik Partisinin desteğiyle azınlık hükümeti kurabilmişti.
Seçim yenilgisinin ardından da İngiliz gazeteleri May için "yürüyen ölü" tabirini kullanmıştı ancak İngiliz siyasetçi 2 yıl boyunca görevini sürdürmeyi başardı.
May aralık ayında parti içi muhalefetin girişimiyle gidilen güvensizlik oylamasından galip çıkmayı başarmıştı. Parti kurallarına göre May hakkında yeni bir güvensizlik oylamasına 12 ay boyunca gidilemiyordu.
Bununla birlikte May'in istifa baskılarına direnmesi halinde, parti yönetiminin bu kuralı değiştirebileceği ve May hakkında yeni bir güvensizlik oylaması yapılabileceği belirtiliyor.
İngiltere 29 Mart'ta gerçekleşmesi gereken Brexit'i, parlamentodan anlaşmaya onay çıkmadığı için 31 Ekim'e ertelemek zorunda kalmıştı.
BREXİT ANLAŞMASI
May, yeni Brexit planını çarşamba günü Avam Kamarasına sunarken, kendi partisine ait koltukların çoğunluğunun boş olması dikkat çekmişti.
May, Avam Kamarası'nın 3 kez reddettiği ancak haziran başında yeniden milletvekillerinin oyuna sunulacağı açıklanan Brexit anlaşmasının ayrıntılarını önceki gün basın toplantısıyla ilan etmiş, çarşamba günü de milletvekilleriyle paylaşmıştı.
Başbakan May'in anlaşmaya yönelik itirazları gidermeyi amaçlayan vaatleri arasında milletvekillerine yeni Brexit referandumu konusunda bir oylama olanağı verilmesi de yer almıştı.
