■ Haksız yere işten çıkartıldım.
Fazla çalıştığım halde fazla mesai ücreti almadan 2 yıl asgari ücret ile çalıştım. Hiçbir neden yokken işime son verildi. Hakkımı nasıl arayabilirim?
İş yerinden haksız olarak çıkartılmış iseniz bir ay içinde yargıya başvurabilirsiniz. Bir aylık süreyi geçirmeyin. İşe geri dönmek istemiyorsanız ödenmeyen fazla mesai, ihbar- kıdem tazminatı ve diğer alacaklarınız için Çalışma ve İşkur İl Müdürlüğü'ne şikayette bulunabilir veya doğrudan yargı yoluna başvurabilirsiniz.
■ Ben özel sektöre ait bir firmada çalışıyordum. Fazla mesai yapmadığım için işten çıkartıldım. Bu olay normal mi, ne yapmalıyım?
İş Kanunu'na göre işçi mesai yapmak zorunda değildir. Fazla çalışma durumunda işveren işçinin yıllık onayını almak zorundadır. Zorla fazla çalışma yaptırılamaz. Bu nedenle yapılan işten çıkartma haksız çıkartmadır. İhbar ve kıdem tazminatı hakkınız vardır.
Yargı sürecini başlatabilir veya Çalışma ve İşkur İl Müdürlüğü'ne şikayette bulunabilirsiniz. Böylece tazminatlarınızı alabilirsiniz.
■ İşten ayrılmayı ve başka firmaya geçmeyi düşünüyorum.
İş yerime ne kadar zaman öncesinden ayrılacağımı bildirmem gerekir? İşten ayrılırken sıkıntı çıkar mı?
İş Kanunu'na göre, işçi ve işverenlerin iş sözleşmesini fesh ederken karşı tarafa önceden bildirimde bulunma yükümlüğü bulunmaktadır.
İşyerindeki kıdemi 6 aya kadar olanlar 2 hafta, 6 ay ile 1.5 yıl arasında olanlar 4 hafta, 1.5 yıl ile 3 yıl arasında olanlar 6 hafta, 3 yıldan fazla olanlar 8 hafta önceden yazılı olarak sözleşmeyi sona erdireceğini karşı tarafa bildirmekle yükümlüdür. Eğer bu sürelere uyulmadan taraflardan biri iş sözleşmesini sona erdirirse karşı taraf bu süreler kadarki ücretleri talep edebilir. Bu nedenle işverenin sizden ihbar tazminatı talep etme hakkı vardır.
■ Bir şirkette 10 yıldır çalışıyorum. Her yıl yıllık iznimin hepsini kullandırmıyorlar.
İzinlerim her yıl birike birike şu an itibariyle 150 gün oldu. Bu bana haklı fesih hakkı verir mi?
İşçinin hak kazanmış olduğu haklarını işverenin kullandırmaması çalışma hukukuna aykırıdır. Şöyle ki; Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin 2001/17459 esas numaralı kararında;
"Hak kazandığı izni çalışmakta iken işverenden isteyen işçi kendisine böyle bir iznin kullandırılmayacağı açık ve kesin şekilde ifade edildiği takdirde İş Kanunu'nda tanınmış olan haklarını kullanabilir" denilmektedir. Bu nedenle sizin içinde bulunduğunuz durum da buna örnek teşkil etmektedir. Bu da size sözleşmenizi haklı bir nedenle feshetme yetkisi veriyor demektedir.
