■ İşçi olarak çalışan birisinin aynı anda ikinci bir işte çalışması İş Kanunu bakımından engel doğurur mu?
İş sözleşmesinde başka bir işte çalışma yasağı yoksa veya işveren işçinin başka bir işte çalışmasına izin vermiş ise işçi başka bir işte de çalışabilir. Adınıza iki yerden prim yatmasında SGK açısından sakınca yok. Ancak işverenin ikinci işinizi yapmanıza izin vermesi gerekir.
Böyle bir izni yoksa işveren bunu öğrendikten itibaren 6 iş günü içinde işçinin iş sözleşmesini tazminatsız olarak sona erdirebilir.
■ Bir firmada süreli sözleşme karşılığı çalışıyorum. Sözleşmem bitmeden işverenin çıkarması ya da sözleşmem bittikten sonra işten ayrılmam durumunda işe iade veya tazminat gibi bir hak talebimiz olabilir mi?
Belirli süreli iş sözleşmelerinde işe iade hakkı bulunmamaktadır. Dolayısı ile sizin işe iade hakkınız bulunmuyor.
Ancak iş sözleşmeniz süresinden önce haklı bir nedene dayandırılmadan sona erdirilirse aradaki sürenin ücretini tazminat olarak işverenin ödemesi gerekmektedir.
■ Eşim ev hanımı. Sigorta yaptıracağım. "SSK kapsamında prim öde" diyen de "Dışarıdan ödeme sonradan iptal olur" diyen de var. Ne yapmalıyım?
Çalışma imkanı olmayan ev hanımları için en uygun sigortalılık isteğe bağlı sigortalılıktır. İsteğe bağlı sigortalılıkta hem sağlıktan faydalanılabilecek hem de ileride emeklilik imkanı olacaktır. Yapmanız gereken eşinizle beraber en yakın Sosyal Güvenlik İl veya Merkez Müdürlüğü'ne başvurmaktır.
Dışarıdan ödenen ve çalışmadan çalışıyormuş gibi gösterilen 4/a (SSK) primleri tespit edilmesi halinde iptal edilir.
■ Emeklilik yaşımı bekliyorum, sadece sağlık primi ödüyorum. Ödediğim sağlık primleri alacağım emekli aylığını etkiler mi? Bir artış söz konusu olur mu?
Sadece sağlık primi ödüyorsanız yani emekli değilseniz, herhangi bir işte çalışmıyor, ticari veya tarımsal faaliyette bulunmuyor, isteğe bağlı sigorta ödemiyor ve işsizlik sigortası parası almıyorsanız zorunlu Genel Sağlık Sigortası Primi ödüyorsunuz demektir. Zorunlu GSS primi ödeyenler sağlık yardımı alabilirler ancak ödenen bu primlerle emekli olamayacakları gibi bu primlerin emekliliğe olumlu ya da olumsuz etkisi olmaz. Yani zorunlu olarak GSS ödeyenler ödedikleri sağlık primleri emeklilikte geçerli değildir. Emekli olabilmek için yukarıda saydığım faaliyetlerden birisi ile ilgili prim ödenmesi gerekmektedir.
