Virüsün özellikleri neler?
Hastalardan alınan örneklerin laboratuvarlarda test edilmesi sonucu Çinli yetkililer ve WHO, enfeksiyonun Koronavirüs (Corona Virus) olduğu sonucuna vardı.
Hastalığın, Çin'in 11 milyon nüfuslu kenti Vuhan'daki Huanan deniz ürünleri pazarından kaynaklandığı tahmin ediliyor.
Koronavirüs, büyük bir virüs ailesinin bir alt türü. Ancak yeni virüs dahil sadece yedi tanesi insanlara bulaşabiliyor.
WHO'ya göre yeni virüsün "kuluçka dönemi", yani enfeksiyonun kapıldığı andan belirtilerin görüldüğü zamana kadar olan dönem yaklaşık 14 gün.
Ama bazı araştırmacılar bu sürenin 24 güne kadar çıkabileceğini söylüyor.
Çinli bilim insanları, bazı kişilerin belirtiler görülmeden de enfeksiyonu yaydıkları uyarısında bulunuyor.
Koronavirüs aşısı bulundu mu?
Koronavirüse karşı aşı geliştirme çalışmaları devam ediyor. Bazı aşıların hayvanlar üzerinde denenme aşamasında olduğu belirtiliyor.
İnsanlarda kullanılabilecek bir aşının en iyi ihtimalle gelecek yılın ortalarını bulması bekleniyor.
Hayvanlar üzerinde denenen aşılar olumlu sonuç verirse önümüzdeki aylarda insanlar üzerinde deneme aşamasına geçilebilir.
İnsanlarda da olumlu sonuç vermesi halinde kitlesel üretime geçilmesinin epey zaman alacağı ifade ediliyor.
Tedavisi var mı?
Şimdilik tedavilerde temel prensipler uygulanıyor. Hastanın bağışıklık sistemi virüsle mücadelesini yenene kadar vücut fonksiyonlarının işler halde tutulması, nefes desteği sağlanıyor.
Bilim insanları virüse karşı aşı geliştirme çalışmalarına da devam ediyor. Yıl sonuna kadar aşının insanlar üzerinde denenmesi planlanıyor.
Hastaneler de virüs önleyici bir takım ilaçları test ediyor.
Nasıl korunabilirsiniz?
WHO virüsten korunmak için şu tavsiyelerde bulunuyor:
Ellerinizi yıkayın - sabun veya el temizlik jelleri virüsü öldürebilir
Öksürürken veya hapşırırken ağzınızı ve burnunuzu mendille kapatın ve sonrasında virüsün yayılmasına engel olmak için ellerinizi yıkayın
Gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza dokunmaktan kaçının - elleriniz virüsün değdiği bir yere dokunursa virüs vücudunuza bulaşabilir
Öksüren, hapşıran veya ateşi yüksek kişilerden uzak durun - 1 metre uzak durmak havaya bulaşabilecek virüsten korunmanızı sağlar
Ne kadar ölümcül?
WHO'nun 44 bin hastaya dayandırdığı araştırma verilere göre virüsün bulaştığı kişilerin:
%81'i hafif atlatıyor
%14'ü ciddi geçiriyor
%5'i ağır hastalanıyor
Covid-19'dan ölenlerin oranı ise %1 ila %2 arasında. Hastalığın 9 yaşın altındaki çocuklarda pek görülmediği 80 yaş üzerinde ve solunum yolları hastalıkları olanlarda ise ölümcüllük oranının çok yükseldiği anlaşılıyor.
Ama bildirilen rakamların hepsi güvenilir değil.
Her yıl yaklaşık bir milyar kişi sıradan soğuk algınlığı yaşıyor ve bu hastalıktan ölenlerin sayısı 290 bin ila 650 bin arasında değişiyor. Grip vakalarının ciddiyeti her yıl değişiyor.
SARS salgınında ölüm oranı Koronavirüs'e göre çok daha yüksekti ve hastalığa yakalananların yüzde 9'u hayatlarını kaybetmişti.
Ancak koronavirüsün bulaşmasıyla başlayan hastalık sürecinin görece uzun olduğu ve ölü sayısının ilerleyen günlerde artabileceği uyarıları da yapılıyor.
Henüz salgının boyutları da tam olarak bilinmediği için bu yeni virüsün yol açabileceği ölümlere dair bir tahmin yürütmek zorlaşıyor.
Hangi hayvandan kaynaklanıyor?
Koronavirüsler, önce hayvandan insana bulaşıyor. Ancak virüsleri kitlesel bir salgın tehdidi haline getiren, mutasyona uğrayıp insandan insana bulaşmaya başlamaları.
2019-nCoV virüsünün ilk olarak Vuhan'daki Huanan balık pazarında ortaya çıkmış olabileceği üzerinde duruluyor.
Bazı deniz canlıları Koronavirüs taşıyor olabilseler de, pazarda tavuk, yarasa, tavşan, yılan gibi başka hayvanlar da bulunuyor ve bunlardan birinin virüsün kaynağı olması çok daha mümkün görünüyor.
Virüsün kaynaklandığı belirlendiğinde, sorunla baş etmek çok daha kolay olacak.
2003 yılında 800'e yakın kişinin hayatını kaybetmesine neden olan SARS virüsünün yarasalardan yayıldığı düşünülüyordu.
Koronavirüs Türkiye'ye sıçradı fırsatçılar harekete geçti! Dezenfektana yüzde 4 bin zam!
İstanbul Barosu'na üye avukat Gözde İşçi Güngör, her gün yüzlerce kişinin ölümüne neden olan virüsün yarattığı endişenin etkisiyle, ofise el dezenfektanı almak istedi. Av. Güngör, 25 Şubat akşamı bir e-ticaret sitesine girdi ve aradığı ürünü buldu. Bir litrelik ürünün fiyatı 42 TL'ydi. Av. Güngör siparişini onayladı hesabından para çekildi. Sistemde, ürünün kargoya verildiği ve 26-29 Şubat arası belirttiği adrese ulaşacağı bilgisi yer aldı.
Ancak, belirtilen sürede ürün gelmediği gibi ürüne ilişkin herhangi bir kargo kaydının dahi olmadığı anlaşıldı. Güngör bu kez, e-ticaret sitesi ile temasa geçti. Site çalışanları kendisine dönüş yapılacağı bilgini verdi ancak herhangi bir dönüş olmadı. Güngör, esas şoku ise önceki gece siteye girdiğinde yaşadı. 42 liralık ürün 249.9 liraya çıkmıştı.
İKİ HAFTADA YÜZDE 4.185 ARTTI
Dün sabah siteye girenler ise 1 litrelik ürünün tükendiğini, 50 mililitrelik ürünün ise 90 liraya satıldığını gördü. Bir başka ifade ile 25 Şubat'tan 11 Mart'a kadar aradan geçen iki haftalık sürede el dezenfektanı yüzde 4 bin185 zamlanmıştı. Av. Güngör, haksız kazanç elde edildiği iddiasıyla hem e-ticaret sitesi hem de Bursa'da bulunan tedarikçi firma hakkında, Sağlık ve Ticaret Bakanlığı'na şikâyette bulundu.
DEZENFEKTAN POMPASI BULAMIYORUZ
İç piyasada satılan dezenfektanların tamamına yakını Türkiye'deki 3-4 büyük firma tarafından üretiliyor. Üretici firmalardan birinin yetkilisi "Talep 1'e 40 arttı. Bu da tüm dengeyi altüst etti. Bu ürünün ham maddesi alkol. Ve alkol de ithal ediliyor. Alkolün litresi daha önce 1.30 dolarken şimdi 2 dolar seviyesinde. Daha da önemli sorun, dezenfektan pompası bulamıyoruz... Bu ürün Çin'de üretiliyordu, Çin'de de durum malum. Yine, plastik kap sorunu var, çünkü hammaddesi Çin'den geliyordu" dedi.
