Türkiye'nin bir cari açık problemi olduğu ve bunun üstesinden bir şekilde gelinene kadar borç almak yerine yatırımcı çekmeye çalıştığı, herkesin bildiği bir şey.
Borç alma ile başlayan ilişkilerin sonrasında emir alma noktasına doğru evrilebildiği, yatırım yapma ilişkisinin ise kendi mantığı içinde 'kazan-kazan' şeklinde yürüdüğü söylenebilir.
Herkes tarafından bilinen ama bazılarının özellikle unuttukları ve unutturmaya çalıştıkları bir başka şey ise, 2013 Mayısı'nda ekonomik açıdan oldukça güzel bir düzeye gelmiş olan ülkemizin o tarihten beri hemen her türden ciddi saldırılarla karşı karşıya kaldığı.
Enflasyonun tek haneli rakamların dibini görüp nerdeyse 'negatif faiz' noktasına ulaştığımız o tarihten itibaren başlayan saldırılar bugünkü kırılganlığın temel sebeplerinden.
Saldırılar amacına ulaşsaydı ya da gereği gibi mücadele edilmeseydi neler olabileceği, ayrı bir mesele. Bu durum, olup bitenlere ülkemiz merkezli değil üzerimize hesap yapanların penceresinden bakanların umurunda bile değil.
Bu saldırılar bir tarafa, cari açık dediğimiz şey, yani kazandığımızdan fazla dövize ihtiyaç duyuyor olmamız yeni bir durum değil. Yeni olan cari açığın milli gelire oranının, 2000'in ilk yıllarına nazaran oldukça düşük seviyelere indirilmiş olması.
Gidişat, saldırılara rağmen iyi. Çünkü meselenin ekonominin yerleşik kuralları ile değil, birilerinin kötü niyetiyle ilgili olduğunu kavrayan ve dolayısıyla mücadele edilmesi gerektiğini düşünenlerin oranı gittikçe yükseliyor.
Enerjinizin çoğunu ithal ediyor ve ihracatınızın belirli bir bölümünü de ithalat girdilerine dayanarak yapıyorsanız, cari açığı bugünden yarına sıfırlama imkanınız yoktur. Bu açıdan bakıldığında, ithalat ihracat dengesinde iyiye doğru gidişin sürdüğü ve makasın giderek kapanma eğilimi gösterdiği de bir gerçek.
İthalat ihracat arasındaki makas kapanana kadar, dışarıdan gelecek yatırımlara ihtiyacımız olduğu ve bunun bizi belirli ölçüde zorladığı ve zorlayacağı da vakıa.
'Sanayi nemize gerek!' diyenler…
İthal girdisi olmayan ve katma değeri yüksek üretim, temel hedeflerden birisi. Ancak, 'biz bir tarım ülkesiyiz, sanayileşmek nemize gerek. Patates ve şeftali yetiştirir, keyfimize bakarız' anlayışı şimdi ortadan kalkmış olsa da, o zihniyetin bıraktığı tortuların üstesinden gelmek çok kolay değil…
Dışarıdan yatırım bekliyorken, ekonomik bir saldırıyla karşı karşıya kalmışsanız ve normalde objektif olmaları beklenen uluslararası finans kuruluşları da sizi hedefe koymuşlarsa, yapmanız gereken bazı şeyler vardır.
Hazine ve maliye Bakanı Berat Albayrak'ın, "Uluslararası yönetim şirketi McKinsey ile çalışmaya karar verdik" açıklaması, ülkemize yatırım yapanların içini rahatlatmak ve yeni yatırımlar çekebilmek için atılan önemli bir adımın duyurulmasıydı.
Hepimiz biliyoruz ki, ekonomik yapımızın sağlam ve sürdürülebilir olduğunu bilen ve bütün aleyhte kampanyalara rağmen yatırımlarını çekmeyip sürdüren birçok kuruluş söz konusu. Bunlara yenilerinin ilave edilmesini sağlayabilmek için atılan bu adımı, iktidara 'çakabilecek' şeyler arayanlar, beklendiği gibi karşıladılar.
Ülkeyi kendi ayakları üzerinde tutabilme konusunda zerre kadar taviz vermemeye kararlı bir iktidara, olup bitenle hiç alakası olmayan iddialar üzerinden saldırırlarken, ağza bile alınmaması gereken iddialar dile getirmeleri işin ironik yanı…
Teslim olmamız için gayret edenlerin, böyle bir ihtimali ortadan kaldırmak için atılan adımları aksi yönde yorumlama gayretleri, düştükleri acınacak hali gösteriyor…