İşçinin evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde üç gün, eşinin doğum yapması hâlinde ise beş gün ücretli izin hakkı vardır. Ayrıca işçilerin en az yüzde 70 oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla, bir yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde on güne kadar ücretli izin hakları bulunmaktadır. Bunun dışında belirttiğiniz şekilde işi olana mazeret izni olarak başka uygulama bulunmamakta.
■ Ölen babamdan maaş almaktayken evlendim ve tarafıma evlenme yardımı olarak toplu para verildi. Daha sonra boşandım ve babamın maaşını almaya devam ediyorum. Şimdi yeniden evleneceğim. Acaba tekrar evlenme yardımı alabilir miyim?
Sizin evlenme yardımı diye tabir ettiğiniz ödeme kanunda çeyiz yardımı diye geçmekte. Çeyiz yardımı, yetim maaşı almakta iken evlenen kız çocuklarına bir defaya mahsus olmak üzere verilen ödemedir. Siz ilk evlendiğinizde çeyiz yardımı aldığınızdan tarafınıza ikinci kez yardım yapılmaz.
■ İşveren işe geç kalanların ücretinden ne kadar geç kalmışlarsa iki katı tutarında kesinti yapacağını söyledi. Bu yasal mı? Haklarımız neler?
İş Kanunu'na göre işçinin işverenin emir ve talimatlarına uyma borcu bulunmaktadır. Bu nedenle mesai saatlerine riayet etmeyen işçiden çalışmadığı sürenin ücretini kesebilir.
Ancak bu miktarın saat ücretinizin miktarı kadar olması gerekir. Yani 1 saat geç kalmış iseniz 1 saatlik ücretinizi kesebilir. 2 saat geç kalınmışsa 2 saat tutarında kesinti yapabilir. 1 saatlik gecikmede 2 saatlik kesinti yapılamaz.