Dezenformasyonun merkezi Facebook gazeteciliği bitirmek istiyor!

ABD'de yapılan bir araştırmaya göre dezenformasyon kaynaklarının 6 kat fazla tıklandığı ortaya çıkan Facebook, şimdi de gazeteciliği bitirme peşine düştü. Nieman Gazetecilik Vakfı, Facebook'un son dönemde medya ve haberciliğe karşı olumsuz bakışını yansıtan kapsamlı bir analiz hazırladı. Peki Facebook, güvenilir haber kaynaklarını perdekemeye mi çalışıyor? Facebook, dezenformasyon merkezi olarak habercilikte tekel mi olacak? İşte detaylar.

takvim.com.tr

Giriş Tarihi 21 Eylül 2021, 11:01 Güncelleme 21 Eylül 2021, 11:22

Dezenformasyonun merkezi Facebook gazeteciliği bitirmek istiyor!

İÇİNDEKİLER

Son yıllarda imza attığı veri sızıntısı, manipülasyon, dezenformasyon skandallarıyla sıkça gündeme gelen Facebook yine çarpıcı bir iddianın odağında.

1938 yılında Harvard Üniversitesi bünyesinde kurulan Nieman Gazetecilik Vakfı, son dönemde medyayı baltalamaya çalışan Facebook ile ilgili dikkat çeken bir analiz hazırladı.

20 Eylül 2021 tarihli, Joshua Benton imzalı analiz haberde "Facebook, gazeteciliği devirmek isterken, kullanıcıları da aynı şeyi yapıyor" başlığı atıldı. Analizde, "Facebook'un son yıllarda haber işine "keşke hiç girmeseydik" dediği çok açık. Elbette haber akışında bazı linklerin tıklanması güzel bir şey ama çok insan o linklere tıklamıyor. Haber akışındaki postların sadece yüzde 12.9'una tıklanıyor. Büyük bir kısmı spor ve eğlence haberleri olan linklerin ise oranı yaklaşık yüzde 4 seviyelerinde" ifadelerine yer verildi.

SAHTA HABER, PROPAGANDA, YALAN...
Facebook'un platform üzerinde, sahte haber, yabancı ülke propagandası, Covid-19 yalanları, Nazi mesajları ve siyasi tartışmalarla da uğraştığını hatırlatan uzmanlar, Facebook'un en iyi içeriklerin yanı sıra en kötü içeriklere de ev sahipliği yaptığını hatırlattı.

DİKKAT ÇEKEN DÜŞÜŞ
Pew Araştırma Merkezi'nin son sonuçlarına yer veren analizde, ABD'de son dönemde sosyal medya üzerinden tüketilen haber içeriklerinde bir düşüş olduğu görülüyor. 2020'den beri birçok sosyal medya platformunda haber içeriklerine ilginin düştüğü görülürken özellikle Facebook ve TikTok'ta bu oranın çok daha düşük olduğu kaydedildi.

Facebook'tan haber okuyanlar bir yılda yüzde 7 düşerek yüzde 47 seviyesine gelirken haber için en çok kullanılan platformun Twitter olduğu belirtildi. Facebook'un kitlesinin daha büyük olduğunun hatırlatıldığı makalede ise, "Facebook'un kullanıcıları daha fazla olduğu için son bir yıl içerisinde Facebook diğer platformlara göre çok daha fazla kullanıcı kaybetti. Facebook kullanıcıları, Twitter ve Reddit'teki gibi haber odaklı içeriklerle ilgilenmiyorlar" yorumu yapıldı.

FACEBOOK TEKEL Mİ OLMAK İSTİYOR?
Dezenformasyon, manipülasyon ve yalan içerikleri kullanıcıya pompalayan Facebook'un güvenilir haber sitelerini perdeleyerek haber akışı konusunda tekel olmak istediği konuşuluyor. Facebook böylece istediği şekilde siyasi operasyon çekebilecek, kullanıcılarını siyasi meseleler üzerinde istediği gibi manipüle edebilecek.

FACEBOOK'TA DEZENFORMASYON KAYNAKLARI 6 KAT FAZLA TIKLANIYOR
Washington Post'un haberine göre, New York Üniversitesi ve Fransa'daki Grenoble Alpes Üniversitesi araştırmacıları, yakında yayımlanacak araştırma için Ağustos 2020 ile Ocak 2021 arasında Facebook'ta yayın yapan 2 bin 551 sayfanın aldığı etkileşimi inceledi.

Araştırmada, dezenformasyon konusunda araştırma yapan kar amacı gütmeyen iki kuruluş olan NewsGuard ve Media Bias/Fact Check'in, yayıncıların siyasi çizgileri ve dezenformasyon yapma sıklıklarına göre gerçekleştirdiği sınıflandırmanın temel alındığı belirtildi.

Araştırma sonucunca, dezenformasyon yaptığı bilinen sol görüşlü Occupy Democrats ve sağ görüşlü Dan Bongino ve Breitbart gibi hesapların, bilinen ve güvenilir haber kaynaklarından 6 kat fazla etkileşim aldığı sonucuna ulaşıldı.

Ayrıca dezenformasyon yapan aşırı sağ ve aşırı sol görüşlü hesapların, yelpazenin aynı ucunda yer alan güvenilir sitelerden çok daha fazla etkileşim aldığı tespit edildi.

Öte yandan, araştırma, sağ görüşlü hesapların diğerlerinden daha fazla dezenformasyon yaydığını saptadı.

Washington Post, araştırmanın sonuçlarının, Facebook'un ABD'de 2018 ara seçimlerinden önce gerçekleştirdiği kendi araştırmasının sonuçlarıyla da örtüştüğünü vurguladı.

Facebook, Washington Post'a konuyla ilgili verdiği yanıtta, araştırmanın içerikle etkileşime girenlerin sayısını ölçtüğünü ancak bunun yanlış haberi görüntüleyen gerçek kişi sayısını yansıtmadığını kaydetti. Site, görüntülenen haberlerin araştırma ile örtüşmediğini ifade etti.

Öte yandan Facebook, sitenin görüntülenme istatistiklerini paylaşmayı reddediyor.

ABD'de 2016 seçimlerinden beri endişeye neden olan Facebook'un dezenformasyon gücünü kapsamlı biçimde ölçtüğü bildirilen araştırmanın, şirketin algoritmalarının dezenformasyon yaydığı kanısını güçlendirmesi bekleniyor.