Sakın bunu yapmayın! 10.000 prim günü SSK, SGK, Bağkur'lu çalışan için emekli maaşını yükseltir mi?

Takvim Gazetesi yazarı Faruk Erdem köşesinde kaleme aldığı yazıda yine okuyucularımızdan gelen "Benden 5250 gün istenirken, 10000 gün primim oldu. Bana maaşımda getirisi olur mu? Eşimin 1981-1982 döneminde vergi mükellefiyeti vardır. Sonra esnaflığı bırakmış. O dönemde Bağ-Kur'a ve esnaf odasına kaydı yapılmamış. Mevcut vergi mükellefiyeti ile Bağ- Kur'dan geriye dönük emekli olabilir mi?" sorularını yanıtladı. İşte Erdem'e sorulan sorular ve yanıtları...

İŞTE MERAK EDİLEN SORU VE CEVAPLAR

Benden 5250 gün istenirken, 10000 gün primim oldu. Bana maaşımda getirisi olur mu? Aytekin KURUCA

Emekli maaşı hesaplanırken prim gün sayısından çok, sizin kazançlarınıza, yani SSK'ya bildirilen prime esas kazancınıza, bir başka deyişle brüt maaşınıza bakılıyor. Bu çalışma hayatınızdaki tüm kazançlara bakılarak hesaplama yapılıyor. Eğer primleriniz asgari ücretten yatırılmışsa çok primin bir faydası olmuyor ama yüksekten yatırılmışsa emekli maaşınız da yüksek olur.

3 yıldan beridir özel sektörde çalışıyorum. 12 saat çalışmam için devamlı baskı var. En son bölüm şefim 'Senin kafanı kopartırım' diye tehdit etti. Baskı sonucu sinir krizi geçirdim. Düşüp bayılmışım, ambulans geldi, hastaneye götürdüler. İşten çıkartmakla devamlı baskı yapılıyor. Ne yapabiliriz? Emine K.

Bir hukukçuyla görüşerek hem maddi hem manevi tazminat davası açabilir, haklı fesih ile tazminatınızı alabilir, eğer bir saldırı varsa savcılığa suç duyurusunda bulunabilirsiniz. Mobbing davalarında bu yapılanları ispatlamanız gerekiyor. Hastane kayıtları, şahitler hepsi delil olacaktır.

31/12/1982 doğumluyum. Babam 1984 yılında vefat etmiş. 1999 girişli sigortam var, 2013 yılında da boşandım. Halen sigortalı bir işte çalışıyorum, annemle yaşıyorum, babamın maaşını böldürmedim. Allah gecinden versin, annem vefat edince babamın parasını alma hakkım olacak mı? S.O.

Yetim maaşı almak için sadece evli olmamak yetmiyor. Aynı zamanda kız çocuklarının bir gelirinin olmaması da gerekiyor. O yüzden çalıştığınızdan dolayı zaten babanızdan yetim maaşı alamazsınız.

Eşimin 1981-1982 döneminde vergi mükellefiyeti vardır. Sonra esnaflığı bırakmış. O dönemde Bağ-Kur'a ve esnaf odasına kaydı yapılmamış. Mevcut vergi mükellefiyeti ile Bağ- Kur'dan geriye dönük emekli olabilir mi? Mustafa KOÇER

Maalesef Bağ-Kur kaydı bulunmadığı için sadece vergi mükellefi olması onun emekliliğinde bir fayda sağlamıyor. Böyle bir gerekçeyle geriye doğru Bağ-Kur primi de ödenemiyor. Ancak bu konuda açılmış davalar ve Yargıtay kararları var. Bir hukukçuyla görüşüp bunlardan yararlanabilirsiniz.

SGK DAHA AVANTAJLI

Bağ-Kur yerine SGK'dan emekli olmak daha avantajlı. SGK'dan emekli olma imkanınız varsa; isteğe bağlı sigorta, tarım SGK, tarım Bağ-Kur, zorunlu Bağ-Kur seçeneklerini ikinci planda tutun.

İKRAMİYEYİ BRÜTE EKLETİN

Aylık kazancınız maaşı belirleyen en büyük etken. Dolayısıyla öncelikle gerçek maaşınızın bordroda olmasına özen gösterin. Asgari ücretten gösterilmesine razı olmayın. Ayrıca düzenli nakit ödemeleriniz varsa (ikramiye, prim, kira yardımı vs) bunların da brüt kazanca eklenip eklenmediğine dikkat edin.

YILDA 70 TL ARTIRIN

Çok çalışmak ya da çok fazla günü olmak tek başına maaşı etkilemiyor. Hatta günü daha az olan birisi günü fazla olandan daha çok maaş alabiliyor. Burada sizin brüt maaşınız yani prime esas kazancınız önemli. Yukarıda söylediğimiz gibi maaşınız 3 bin lira ve üzerindeyse yıllık 60-70 lira kazancınız olur.

İKİNCİ İŞE SICAK BAKIN

Eğer imkanınız varsa birden fazla yerde sigortalı çalışmak, prime esas kazancınızı yükseltecektir. Kaç yerde sigortalı olursanız olun bir ayda 30 gün sayılır. Ancak kazancınız toplanacağından yükselir.

TAVANDAN PRİM ÖDEYİN

İster SSK'lı olun ister Bağ-Kur'lu, son 3.5 yılda SGK'ya tavandan (10 bin 705,50 liradan) kazanç bildirilirse, (geçmişi hep asgari ücret yatsa da) tavandan bildirilen her ay için ileride alınacak emekli aylığı yaklaşık 15-20 lira artar. 3.5 yılda tavandan kazanç bildirenlerin maaşında 800 liraya yakın artış görülebilir.

SON 3.5 YIL ÖNEMLİ

Hangi kurumda olursanız olun, son 3.5 yılda (1261 gün) SGK'lı olursanız emekliliğiniz SGK şartlarından hesaplanacak. Yüksek kazanç bildirerek hem daha erken emekli olur hem de yüksek maaş alırsınız.