■ İşyerinde faaliyetin belirli bir süre durdurulması ve sonrasında telafisi mümkün müdür?
İşyerinin zorunlu nedenlerle, faaliyetin geçici olarak durdurulması veya tamamen tatil edilmesi sebebiyle çalışılmayan süreler telafi edilmek üzere, 4 ay telafi çalışması gerçekleştirilebilir.
Ne zaman emekli olurum?
■ 1979 doğumluyum. 07.07.1995 girişliyim. 2500 günüm var. Ne zaman emekli olurum? 5...780126 Nolu SMS
İşe başlangıcınıza göre 25 yıl, 55 yaş ve 5750 prim gün şartlarına tabisiniz. 55 yaşınızın dolacağı 07.07.2034 tarihine kadar 5750 günü tamamlayıp emekli olursunuz.
■ 17.07.1979 doğum tarihim, SSK girişim 31.11.1997, askerliğimi 1998 yılında 18 ay yaptım. 5000 gün primim var. Ne zaman emekli olurum? 5...710966 Nolu SMS
İşe başlangıç tarihinize göre 25 yıl, 57 yaş ve 5900 prim gün şartlarına tabisiniz. 57 şartınızdan dolayı 2036 yılından önce emekli olamazsınız. Bu durumda 17.07.2036 tarihine kadar prim gününüzü tamamlayarak bu tarihte emekli olabilirsiniz.
RAPOR PARASI NEDİR?
Geçici iş göremezlik, sigortalı bir çalışanın, hastalık, iş kazası, doğum gibi durumlarda Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yetkilendirilmiş olan sağlık kuruluşları veya hekim raporlarında yazan istirahat süresince geçici bir süre iş yapamamasıdır. Sağlık kuruluşlarından alınan belge ile işe gidemedikleri süre için Sosyal Güvenlik Kurumunun kişiye ödediği ücrete de rapor parası denmektedir.
RAPOR PARASI NASIL HESAPLANIYOR?
İş göremezlik ödeneği her ayın 8 ile 14'ü arasında çekilmek üzere SGK tarafından işçi adına banka hesabına yatırılıyor. Ancak paranın bu tarihler arasında çekilmemesi halinde, ödenek SGK hesabına geri dönüyor. Rapor parasının unutulması halinde emanet hesapta kalıyor. 5 yıl içerisinde çekilmemesi halinde rapor parası zaman aşımına uğruyor. Bir günlük iş göremezlik ödeneği rapor tarihinden önceki 3 aylık brüt kazanca göre hesaplanıyor. 3 aylık brüt kazanç, 90'a bölünerek günlük brüt kazanç hesaplanıyor. Çıkan günlük rakamın ayakta tedavilerde 3'te 2'si, yatarak tedavilerde ise yarısı alınarak raporlu gün sayısıyla çarpılıyor. Buna göre 2018 için 2.029 liralık brüt asgari ücret üzerinden hesaplandığında örneğin hastalık halinde ayakta tedavide günlük rapor parası 45, yatarak tedavide ise 33.8 lira üzerinden hesaplanıyor. Brüt asgari ücret arttıkça bu rakamlar da artıyor. Asgari ücret üzerinden hesaplandığında, hastalık nedeniyle ayakta tedavi görerek 20 gün rapor alan bir çalışanın rapor parası 810 lira, yatarak tedavide ise 608 lira tutuyor. Örneğin 4 bin lira brüt ücret üzerinden hesaplarsak bu rakamlar sırasıyla 1.600 ve 1.200 lira olarak yatırılıyor. İş kazası halinde asgari ücretlide aynı süre için rakam 900 lira oluyor.
5 ŞARTTAN BİRİ SON 1 YILDA EN AZ 90 GÜN PRİM
1- Son 1 yılda en az 90 gün prim şartı var. İş kazası, meslek hastalığı, hastalık veya analık hallerinden biri nedeniyle geçici iş göremezlik durumu yaşanmış olmalı.
2- Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yetki verilmiş hekim ve sağlık kurullarından sağlık raporu alınması gerekiyor.
3- Köy veya mahalle muhtarları ile hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına çalışanlara geçici iş göremezlik ödeneği ödenebilmesi için prim borçlarının olmaması ve yatarak tedavi görmeleri nedeniyle geçici iş göremezliğe uğramaları gerekli.
4- Sigortalıların hastalık nedeniyle geçici iş göremezlik ödeneği alabilmeleri için iş göremezlik durumunun başladığı tarihten önceki bir yıl içinde en az 90 gün sigorta priminin bildirilmiş olması gerekiyor.
5- Kendi hesabına çalışanlar, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar ve tarımsal faaliyette bulunanların analık nedeniyle geçici iş göremezlik ödeneğinden yararlanabilmeleri için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta priminin bildirilmiş olması gerekmektedir.
HEYET RAPORU VARSA 360 GÜN DE ALINABİLİR
Rapor parasının ödenmesinde gün sınırlaması yok. Heyet raporu olduğu sürece, işçi yıl boyunca istirahatli olduğu gün sayısı kadar rapor parası alabilir. Habertürk'ün haberine göre, işçinin tek hekimden aldığı rapor sayısının bir takvim yılında 40 günü aşan kısmı, tek hekimden alınan 10 günlük raporun aynı hekim tarafından yenilenmesi durumunda, arada boşluk bulunması durumları dışında örneğin bir yılda 360 gün boyunca heyet raporu alabilen bir işçiye 360 günün tamamı için dahi rapor parası ödenir.
Hastaneye gidildiğinde iş göremezlik raporu düzenlenirken 10+10+10 kuralı uygulanıyor. Yani doktor önce 10 günlük rapor düzenliyor. Daha sonra gidildiğinde hastanın durumuna bakılarak bir 10 günlük süre daha verilebiliyor.