Senato İstihbarat Komitesi Başkanı Demokrat Dianne Feinstein tarafından bugün açıklanan rapor ilk kez bu tekniklere ilişkin detayları kamuoyuyla paylaştı.
Yaklaşık 6 bin sayfa olduğu belirtilen raporun 528 sayfalık özeti kamuoyuyla paylaşılırken, raporda CIA'ın uluslararası yasaya dayanmadan yakaladıkları esirlere yasaların dışında zarar verme ve acı çektirme taktikleri uyguladığı ifade ediliyor. Raporda, "CIA tarafından 11 Eylül sonrasındaki yıllarda kullanılan acımasız sorgulama teknikleri esasen yararsız ve gizli servisin Kongre'ye ve kamuoyuna söylediği gaddarlıktan çok daha fazla" ifadesine yer verildi.
Raporda eski başkanlardan George W. Bush döneminde CIA'ın gizli sorgu odalarında en az 119 kişiye yönelik gözaltısı değerlendirildi. Rapor, istihbarat teşkilatının sorgulama programını "liyakatsiz ve son derece kusurlu" yönettiğine vurgu yaparken, Bush yönetiminin uygulanan yöntemlerle ilgili yeterince bilgilendirilmediğine işaret ediyor.
Rapor, sorgulama programını yönetenlerin zaman zaman başkan Bush yönetiminin ve kurumun onayladığı yöntemlerin dışında hareket ettiğine yer verirken, CIA'ın işkence teknikleri olarak suda boğma yöntemi, çok dar alanlarda uzun süre bekletme, uzun süre uykudan mahrum bırakma, esirleri tokatlama ve duvara çarpma, küçük kutulara hapsetme ve ölümle tehdit etme gibi birçok yönteme başvurduğu kaydediliyor.
Raporda istihbarat servisinin izlediği en sert teknikler olarak kesintisiz 180 saat boyunca uykusuz bırakma ve suda boğma hissi tekniği uygulaması gösteriliyor.
CIA'ın Avrupa ile Asya kıtalarındaki birçok sorgu odalarında bulunan 119 esirden en az 26'sının hiç bir suçu olmamasına rağmen tutulduğuna değinilen raporda, CIA'ın soruşturmaları yürütmesi için kurum dışından iki psikoloğu da kullandığı bilgisine yer verildi. Rapor, sorgulama alanında tecrübeye sahip olmayan ve terörizmle ilgili özel bir bilgiye sahip olmayan psikologlara kurdurulan şirketlere kurumca 80 milyon dolar ödendiği bilgisine yer veriyor.
Raporun 6 bin 200 sayfalık aslı gizli tutulmaya devam ediliyor.
ABD Başkanı Barack Obama, ülkede uzun süredir tartışılan CIA'ın sorgulama tekniklerine ilişkin Beyaz Saray'daki açıklamasında "Bazı kişilere işkence yaptık" itirafında bulunmuştu. Obama, CIA'ın ileri düzey sorgulama dediği tekniklerin kullanılmasını 2009'da durdurulduğunu hatırlatarak, işkencelerin eski başkan Bush döneminde yapıldığını savunmuştu.
DİĞER