Wall Street Journal gazetesi Uludere'de 34 kişinin öldüğü bombalama olayında ilk istihbaratın Amerika'nın yönetimindeki insansız hava uçağı Predator'dan geldiğini yazmıştı.
Genelkurmay ise yazılı bir açıklama yaparak haberi yalanladı ve ilk görüntünün "yerli" kaynaklar tarafından elde edildiğini bildirdi.
Aslında tartışma yanlış bir zeminde yapılıyor.
İlk görüntünün nereden geldiği o kadar önemli mi?
Önemli olan, masum insanları teröristlerle karıştıran "vur" emrinin nasıl verildiği.
Sadece havadan gelen görüntülerle mi, yoksa yerden gelen istihbarat desteği üzerine mi?
* * *
Önce olaya bakalım:
28 Aralık 2011 günü İncirlik'ten kalkan Predator, Kuzey Irak'ta rutin keşif uçuşu yapıyor.
Uçuş sırasında Kuzey Irak'ta bir grubun Türkiye sınırına doğru ilerlediği görülüyor.
Ancak görüntü net değil. Yani PKK'lı bir grup mu, yoksa köylüler mi belli değil.
Alınan ilk görüntüler Türkiye'ye iletiliyor.
Çünkü uzun süredir Türkiye ile ABD arasında bölgeye yönelik istihbarat paylaşımı var. ABD tarafı, daha fazla bilgi almak için Predator'un yeniden bölgede uçurulabileceğini söylüyor ama Türkiye, "siz bırakın, biz hallederiz" diyor.
* * *
Burada önemli bir detay var.
Türk Silahlı Kuvvetleri zaten o grubun farkında ve takipte olduğu için "siz bırakın" demiş olabilir.
Nitekim 9 saatlik Heron takibinden söz ediliyor.
Ama her durumda, köylülerin sınırdan geçişinin hem Predator, hem Heron'lar tarafından tesbit edildiği anlaşılıyor.
Yani çifte çekim var...
* * *
Heron'un elde ettiği 9 saatlik görüntünün, Predator tarafından çekilen kısa görüntüye göre daha net olduğu belirtiliyor. Bu netlik Heron'un daha üstün bir araç olmasından değil, daha uzun süre ve daha yakından görüntü almasından kaynaklanıyor. Ancak yine de görüntüler, PKK'lı mı, köylü mü ayrımını yapacak kadar belirgin değil...
İşte bu yüzden bombalamadan önce Heron verilerine ilaveten yerden istihbarat desteği alındığı anlaşılıyor.
* * *
Peki yerden gelen istihbaratı kim verdi?
AK Partili Uludere Komisyonu Başkanı İhsan Şener, istihbarat veren iki PKK'lının hem MİT'e hem PKK'ya çalıştığını öne sürüyor. Bu kişilerin olaydan 1-2 gün önce sınırdan girip-çıktığı yine insansız hava araçları tarafından saptanmış.
Hemen ardından kalabalık bir grubun girip-çıkması da PKK'nın eylem hazırlığı olarak algılanmış.
Ancak MİT'in o dönem yaptığı açıklamayı unutmamak gerekir.
MİT, olaya ilişkin herhangi bir istihbarat vermediğini bildirmişti.
* * *
Gündemdeki kritik sorular şöyle sıralanıyor:
- Heron'ların 9 saatlik keşfi sırasında hava istihbaratını desteklemek için kara istihbaratı sağlanmadı mı?
- Sağlandıysa istihbaratı kim verdi?
- Uludere Komisyonu Başkanı'nın "hem PKK'ya hem MİT'e çalıştığı"nı söylediği kişiler daha sonra yakalandı mı?
Bu sorular yanıtlandığında "vur" emrinin sadece hava istihbaratı ile mi, yoksa karadan destekli bir istihbarat üzerine mi alındığı netleşmiş olacak.
Tabi olayın perde arkası da...