O belgeyle başvurmak yeter! 2 sene maaş ve 22 bin lira üzeri ödeme yapılıyor! İşte başvuru detayları

SGK, çalışamayacak halde olan sigortalılara malûl aylığı, engelli aylığı ve sık sık iş göremezlik geliri adı altında aylık para bağlıyor. Bunlar birbirine karıştırılabiliyor. Çalışırken hastalanan ve çalışma gücünü kaybeden sigortalılara malûl aylığı bağlanır. SGK, hastalık çeşitlerine göre evvel 12 ay ile 24 ay arasında değişen sürelerde malûl aylığı bağlıyor. Tedavi ardından çalışma gücünde kayıp seviyesi yüzde 60'ın üstünde olursa, bu hal devam ettiği sürece malûl aylığı bağlanır.

Giriş Tarihi 23 Şubat 2022, 08:40 Güncelleme 23 Şubat 2022, 08:40
O belgeyle başvurmak yeter! 2 sene maaş ve 22 bin lira üzeri ödeme yapılıyor! İşte başvuru detayları

İÇİNDEKİLER

Çalıştığı kurum ya da iş yerinde iş kazası yaşamış ya da meslek hastalığına yakalanan kişilere, çalışamadığı günler bağlamında devlet doğrultusundan iş göremezlik maaşı verilmektedir. Rapor parası olarak da tanınan bu ödenek, prime temel kazancı asgari ücretten hesaplananlar amacıyla ayakta tedavi ve yatarak tedaviler amacıyla değişik şekillerde ücretlendirilmektedir. Öte yandan prim iadesinde istisnai bir hal var; o da, aynı anda, aniden çok işyerinde çalışanlar da iade hakkından yararlanabiliyor.

EĞER BAKIMA MUHTAÇ İSE...

Malulen emekli olabilmek amacıyla çalışma kuvveti kaybında öneme alınan rahatsızlıkların ilk kez sigortalı olunan tarihten sonra başlamış olması gerekiyor. Malül vatandaşın en az 10 sene sigortalı olması da aranan başka bir şart. Başkasının bakımına muhtaç derecede hali ağır olan hastalarda 10 senelik sigortalılık süresine bakılmıyor. Ancak, en az 1800 gün prim ödemeleri isteniyor.

EKSİK GÜN BORÇLANMA İLE TAMAMLANIR

Prim günü 1800'ün altında olanlar, şayet varsa borçlanabilecekleri günleri borçlanmak amacıyla eksik günlerini tamamlayabiliyor. Erkekler askerlik sürelerini, kadınlar doğum ardından çalışmadıkları süreleri ve bedava izin günlerini borçlanabiliyor.

MALULLÜK AYLIĞI NASIL HESAPLANIR?

Malûllük aylığı, esnaf (4/b) ve memurlarda (4/c) prim gün adedi 9000 günden az ise 9000 gün üzerinden; 9000 gün ve daha çok ise toplam prim ödeme gün adedi üzerinden bağlanıyor.

İşçi (4/a) statüsünde çalışanlarda prim gün adedi 7200 günden az ise 7200 gün üzerinden; 7200 gün ve daha çok ise toplam prim ödeme gün adedi üzerinden hesaplanıyor. Birey diğer birinin sık sık bakımına muhtaç ise aylık bağlama seviyesi 10 puan artırılıyor.

Örneğin, 1800 gün prim ödemiş tespit edilen bir işçiye malûl aylığı bağlanırken, yirmi yıl, yani 7200 gün prim ödemiş kabul ediliyor. Ama işçinin primi 8 bin gün ise aylık bu prim günü üzerinden bağlanıyor.

MALUL AYLIĞI BAĞLANANLAR ÇALIŞMAYA BAŞLARSA AYLIKLARI KESİLİR Mİ?

Sonradan çalışmaya başlayanların malüllük aylığının kesilip kesilmemesi, sigortalının statüsü, aylığın 2008 ekim evveli ya da ardından bağlanması, sigortalı olarak ilk defa çalışmaya 2008 ekim evveli ya da ardından başlanması gibi hallere bağlı olarak değişik kurallara tabi.

Genel olarak 2008 ekim evvel bağlanan aylıklar ile ilk defa çalışmaya 2008 ekim evveli başlayan işçi (4/a) statüsünde olanların malûl aylıkları, bu statüde çalışmaya başladıklarında kesiliyor. Aynı vatandaşlar BAĞ-KUR'a tabi bir işte ya da kamuda çalışırlarsa malûl aylıkları kesilmiyor. İlk defa çalışmaya 2008 ekim ayı ve ardından başlayan işçi, memur ve esnafın malûl aylığı ise hangi statüde çalışırlarsa çalışsınlar genel olarak kesiliyor.

BAŞKASININ SIK SIK BAKIMINA MUHTAÇ OLMA KRİTERLERİ NELER?

Sigortalıların diğer birinin sık sık bakımına muhtaç bulunduğu haller mevzuatta şu şekilde düzenleniyor:

Her iki kol ve bacak felci

İki bacakta felç

Vücudun sol ya da sağ %50 sinde felç

Ruh sağlığı kliniğinde kalmayı gerektiren psikotik hastalıklar

İki gözde yüzde 100 görme kaybı

İki elin kaybı

Bir kolun omuzdan ve bir bacağın kalçadan kaybı

Her iki bacağın alttan en az 1/3'ünün kaybı

Ağır beslenme bozuklukları

Yardımcı solunum cihazlarına sık sık bağımlılık

Giyinme, beslenme, işlevsel mobilite, bağırsak ve mesane bakımı, şahsi hijyen ve tuvalet gereksinimleri gibi günlük hayat aktivitelerinin sağlanamaması.

22 BİN LİRANIN ÜSTÜNÜ İADE ALABİLİRSİNİZ

Prim iadesinde istisnai bir hal var; o da, aynı anda, aniden çok işyerinde çalışanlar da iade hakkından yararlanabiliyor. Aynı anda aniden çok işte çalışan bir kişi, ödediği primler toplamı prime temel kazancın üst sınırını –ki, bugün amacıyla bu rakam 22.072 lira- aşarsa, aşan alanı sigortalıya iade edilir.

Yani, primler toplamı 22.072 lirayı aşarsa aşan tutarın işçi payı, çalışana SGK doğrultusundan iade edilir; işveren payı ise iade edilmez. Kendi adına çalışanlar, yani Bağ-Kurlular ise ödedikleri yaşlılık, ölüm ve malullük primlerini iade alabilir.