6-Engelli vatandaşlar için konut satışlarında ayrıcalık tanınıyor mu?
18 yaşını tamamlamış olup yüzde 40 ve üzeri engelli raporu bulunan engelli vatandaşlara, satışa sunulan konut sayısının yüzde 5'i kadar kontenjan ayrılır ve hak sahipleri kura ile belirlenir. Kura sonucu hak sahibi olamayan başvuru sahipleri, diğer alıcılar kategorisindeki başvuru sahipleri ile tekrar kuraya tabi tutulma hakkına sahip olur.
7-Üzerinde taşınmaz kaydı olanlar TOKİ'den ev alabilirler mi?
Kuralı satışlarda ve/veya alt gelir projelerinde, başvuru sahibinin kendisine, eşine ve/veya velayeti altındaki çocuklara ait tapuda kayıtlı bağımsız herhangi bir gayrimenkulün olmaması gerekmekte. (Başvuru sahibinin hisseli olarak sahip olduğu gayrimenkuller hariç). Açık satışlarda ise, genel olarak bu şart aranmamakta olup, projelerin durumlarına göre bazen uygulanabilir. İlgili projelerin satış duyurularında bu bilgiler detaylı olarak yer alıyor.
8-Satışa sunulan konutlara başvurular nereye ve ne zaman yapılabilir?
TOKİ'nin tüm satışlarında başvurular ilgili bankaya, satış duyurularında ilan edilen süreler içerisinde yapılabilir.
9-Satın alınan konutlar üçüncü şahıslara devredilebilir mi?
Alt gelir grubu projelerinde hak sahibi olup sözleşme imzalayanlar konutlarını borçlarını bitirip malik olunana kadar devredemez. Borcu devam ederken konutunu devreden hak sahiplerinin sözleşmeleri de feshedilir. Açık satışlarda ise, genel olarak bu şart aranmamakta olup, projelerin durumlarına göre bazen uygulanabilir. İlgili projelerin satış duyurularında bu bilgiler detaylı olarak yer alıyor.
10-Alt gelir projelerinden satın alınan konutlar kiraya verilebilir mi?
Alt gelir grubu projelerinde sözleşme imzalanan konutlarda borç bitene kadar, alıcının veya ailesi için ikamet koşulu aranmakta olup, alıcının kendisinin, eşinin veya çocuklarının söz konusu konutta ikamet etmediklerinin tespit edilmesi halinde sözleşmeleri feshedilir.
11-Standart konut projelerinden satın alınan konutlar kiraya verilebilir mi?
Standart tip konut sahipleri konutlarını kiraya verebilir. İstisnai durumları olan 3 oda 1 salon konutlarda ise kiraya verilebilmesi hususu TOKİ inisiyatifindedir.
12-Arsa karşılığı gelir paylaşımlı projelerden konut satın almak isteyenler parayı yatıracakları teminat hesaplarını nereden öğrenebilir?
Teminat hesapları, TOKİ web sitesindeki "Satışta Olan Projeler" bölümünde ilan edilen arsa karşılığı gelir paylaşımlı projelerin içeriğindeki satış duyurularında yer alıyor.
13-Talep örgütlenmesi nedir?
TOKİ, nüfusu 40 binin altında olan yerleşim birimlerine yönelik projelerde talebin düşük olabileceğini göz önüne alarak, yapılacak toplu konut yatırımlarının atıl duruma düşmemesi amacıyla talep örgütlenmesi koşulu arar. Bu yöntemde, konut ihtiyacı belediyece gerçekleştirilen anket yöntemiyle belirlenir. Böylelikle TOKİ, hem özel sektörün faaliyet göstermediği bu bölgelerde vatandaşların konut ihtiyacını karşılamayı hem de "ihtiyaç kadar" konut üretmek yoluyla yatırımlarından azami verim almayı hedefler.
14-Talep örgütlenmesini kim organize ediyor?
Talep örgütlenmesi belediyeler tarafından organize ediliyor. TOKİ, nüfus yoğunluğunun düşük olduğu bu bölgelerde, konut uygulaması yapılacak arsa ve müşteri temini belediyenin sorumluluğunda olmak kaydıyla toplu konut projeleri yapmaktadır.
15-Talep örgütlenmesinde TOKİ'ye başvuruyu belediyeler mi yapıyor?
Evet. Bu sistemde, kent merkezi veya merkeze yakın gelişme aksı üzerinde yer alan, genel altyapısı tamamlanmış belediye mülkiyetindeki arsa, konut inşaatı yapılmak üzere TOKİ'ye öneriliyor. Projenin TOKİ tarafından uygun görülmesi durumunda, önerilen arsanın mülkiyeti belediye tarafından TOKİ'ye devrediliyor. Belediye mülkiyetinde projeye uygun arsa yoksa yine belediye tarafından tespit edilen hazine arsası önerilebiliyor. Bu önerilerin TOKİ tarafından değerlendirilebilmesi için belediyenin başvuruyu gerekli teknik belgelerle birlikte yapması gerekiyor.
16-Talep örgütlenmesi sistemi nasıl işliyor?
Belediye, öncelikle bölgedeki konut talebini belirlemek üzere, TOKİ tarafından hazırlanarak belediyeye gönderilen anket formu ile bir anket yapıyor. TOKİ'den konut edinmek isteyenler; bu anket formunda tercih ettikleri konut tipine, metrekare büyüklüklerine, oda sayılarına, fiyatlarına ve ödeme koşullarına göre tercihlerini belirtiyor. TOKİ, bu anketler doğrultusunda ortaya çıkan konut ihtiyacına göre plan yapmakta; konut tipini, tahmini fiyat ve satış koşullarını hazırlayarak ilgili belediyeye göndermekte ve belediyeye belli bir süre vermektedir. Aynı zamanda o yerleşim bölgesindeki Ziraat Bankası Şubesi'nde TOKİ adına bir hesap açtırılır. Belediye, TOKİ'nin belirlediği kriterler çerçevesinde duyuru yapmakta, konut edinmek isteyen vatandaşlar başvurularını belediyeye yapmakta ve başvuru formunu doldurarak taahhütname imzalamaktadır. Başvuru için; 2+1 75 m2 kadar olan konutlar için 4.000 TL, 3+1 ve daha yüksek m2 konutlar için 6.000 TL başvuru bedelini Ziraat Bankasının ilgili şubesine yatırır. Konut talebi toplama süreci tamamlandığında TOKİ; başvuru sahipleri listesiyle başvuru bedellerinin ödendiğine ilişkin dekontları hem banka hem de belediyeden çift kontrol sistemiyle denetler. Başvuruda bulunan vatandaşların sayısının TOKİ tarafından uygun görülen sayıya ulaşması durumunda proje ihaleye çıkarılmaktadır. İhale sonucunda TOKİ kesin satış fiyatlarını belirlemekte ve belediyeye bildirir. Konut satış fiyatları üzerinden konut hak sahipleri ile gayrimenkul satış sözleşmesi imzalanır.
17-Talep örgütlenmesine başvuruda bulunanların konut almaktan vazgeçmesi halinde başvuru bedelleri geri ödeniyor mu?
Evet. Başvuru bedeli geri ödeniyor.
18-Talep örgütlenmesine yapılan başvuru sayısının düşük kalması ve projenin yürürlüğe girmemesi halinde başvuru ücretleri ne oluyor?
Yeterli talep olmaması veya mücbir sebepler sebebiyle projenin gerçekleştirilememesi halinde, başvuru bedeli TOKİ tarafından belirlenecek geri ödeme takvimi çerçevesinde en kısa sürede geri ödeniyor.
19-Talep örgütlenmesinde başvuru sayısının, projede öngörülen konut sayısından yüksek olması halinde ne oluyor?
Böyle bir durumda konut almaya hak kazananların belirlenmesi için kura çekilişi yapılıyor. Kura çekilişi belediyelerce organize ediliyor.
20-TOKİ'nin emekliler için satışa sunacağı konutlara sadece Bireysel Emeklilik ile emekli olan vatandaşlar başvuru yapabilir mi?
Hayır. TOKİ'nin emekliler için satışa sunacağı konutlara başvuru yapabilmek için Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan emekli olma şartı aranır.
TOKİ TARİHÇE
Ülkemizde konut yapım hamlelerinin en önemli hareket noktası, yaşanan büyük depremler olmuştur. Cumhuriyetin hemen başında, 1924 yılında yaşanan deprem (Erzurum/Horasan) sonrasında, Eytam Sandığı'nın Emlak ve Eytam Bankası'na dönüştürülmesiyle (1926) devletin, yapı sektörüne ve imar faaliyetlerine fiilen destek olması kararlaştırılmıştır.
1930 yılında çıkarılan Belediyeler Kanunu ile hem sağlıklı konutların yapımı, hem de kamunun konut yapımı amaçlanmıştır ve bu dönemde Ankara Belediyesi işbirliği ile memurlara konut yapımı için Bahçelievler Konut Yapı Kooperatifi kurulmuştur.
1939 yılında yaşanan ve 120.000'e yakın binanin yıkıldığı, 33.000 insanımızın hayatını kaybettiği Erzincan depremi sonrasında ülkemizde konut ve yerleşim sorunu ciddi olarak sorgulanmaya başlanmış ve 1940'larda, Ankara Saraçoglu mahallesinin oluşturulması için Emlak ve Eytam Bankası'nın sorumluluğunda Emlak Bank Yapı Ltd. Şti kurularak 450 konut yapılmıştır.
1980'li yıllara kadar sosyal devlet anlayışı kapsamında planlı kentleşme ve kamunun toplu konut yapımıyla ilgili çeşitli faaliyetler yapılsa da tam anlamıyla başarılı olunamamış ve gecekondulaşma ülkemizin yapısal sorunlarından biri haline gelmiştir.
Kurumumuz, 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın talimatları ve 1984 yılında yürürlüğe giren 2985 sayılı Toplu Konut Kanunu ile özerk Toplu Konut Fonu'na haiz, Genel İdare dışında Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı İdaresi Başkanlığı adı ile kurulmuştur.
Ancak, zaman içinde yaşanan mevzuat sorunlarıyla kurum atıl duruma gelmiştir. 1990 yılında 412 ve 414 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameler ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığı ve Kamu Ortaklığı İdaresi Başkanlığı şeklinde iki ayrı idare olarak örgütlenmiş, 1993 yılında da Toplu Konut Fonu'nun Genel Bütçe kapsamına alınmasıyla İdare kaynaklarının azalması, İdareyi konut üretiminden uzaklaştırmış, ülkemizin nitelikli konut ihtiyacı tam olarak karşılanamamıştır.
17 Ağustos 1999 tarihinde yaşanan Marmara depremiyle bir kez daha kamunun konut yapımındaki işlev, görev ve eksiklikleri gündeme gelmiştir.
Toplu Konut İdaresi, 2002 yılına kadar 19 yılda 43.145 konutu tamamlamış, yaklaşık 950.000 konutu kredilendirmiştir. 58. Hükümetimizin yürürlüğe koyduğu Acil Eylem Planı çerçevesinde "Planlı Kentleşme ve Konut Seferberliği"nin başlamasıyla TOKİ, yeni bir vizyona kavuşmuştur.
Bu kapsamda 59. Hükümet ile birlikte 28.6.2001 tarihi ve 4698 sayılı Konut Müsteşarlığının Kurulması ve Arsa Ofisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanunun yürürlükten kaldırılması üzerine Toplu Konut İdaresi, 14/8/2003 tarihli ve 25199 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Cumhurbaşkanlığının D-4-2003-1010 sayılı tezkeresi ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'na, 16/1/2004 tarihli ve 25348 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Cumhurbaşkanlığının D -1-2004-54 sayılı tezkeresi ile Başbakanlığa, 09.07.2018 tarihli ve 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile de Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bağlanmıştır.