Suriye'nin devrik diktatörü Beşar Esad'ın servetini özel bir jetle Birleşik Arap Emirlikleri'ne taşındığı iddia edildi.
Suriye'nin devrik diktatörü Beşar Esad, Takvim Fotoğraf Arşivi
İngiliz Reuters'ın iddiasına göre Esad'ın Baş Ekonomi Danışmanı Yaşar İbrahim, servet operasyonunun organizasyonunu yaptı ve BAE'ye gidecek olan uçağı kiraladı. Diktatörün kurumsal ağını da ortaya çıkaran nakit parası, değerli eşyaları ve gizli belgelerini içeren serveti, yakınları ve başkanlık personeli, dört seferle Birleşik Arap Emirlikleri'ne taşındı.
Reuters analizine göre bir uydu görüntüsü, C5-SKY jetinin 8 Aralık 2024'te Suriye'deki Hmeimim hava üssünden ayrılıp uçuşa hazırlandığı piste doğru taksi yaptığını gösteriyor.
ESAD'IN PARAVANI İBRAHİM
ABD'nin yaptırım bildirimlerine göre, Baas rejiminin ekonomik ve mali ofisini yöneten İbrahim, Esad'ın Suriye ekonomisinin büyük bölümlerini kontrol etmek için kullandığı bir kuruluşlar ağının oluşturulmasında etkili oldu ve çoğu zaman paravan olarak hareket etti.
BATILI ÜLKELER YAPTIRIM UYGULAMIŞTI
Batılı ülkeler, 2011'deki demokrasi yanlısı protestoları bastıran Esad'a ve daha sonra rejime yardım eden İbrahim'e yaptırım uyguladı.
48 SAATTE DÖRT SEFER
Reuters'ın uçuş izleme kayıtlarına ilişkin incelemesine göre, Embraer Legacy 600 jeti rejimin düşmesinden önceki 48 saat içinde Suriye'ye dört kez sefer yaptı. Kuyruk numarası C5-SKY olan uçak Gambiya'da kayıtlı. Yani Embrarer Legacy 600, Suriye'den BAE'nin başkenti Abu Dabi'deki Al Bateen VIP Havalimanı'na dört kez sefer yaptı ve Esad'ın tüm servetini taşıdı.
Reuters analizine göre bir uydu görüntüsü, C5-SKY jetinin 8 Aralık 2024'te Suriye'deki Hmeimim hava üssünden ayrılıp uçuşa hazırlandığı piste doğru taksi yaptığını gösteriyor.
Uçuş takip kayıtlarına, uydu görüntüsüne ve operasyon hakkında doğrudan bilgisi olan eski bir Hava Kuvvetleri İstihbarat kaynağına göre, dördüncü uçuş 8 Aralık'ta Suriye'nin Akdeniz kıyısındaki Lazkiye yakınlarındaki Rusların işlettiği Hmeymim askeri hava üssünden kalktı. Esad aynı gün aynı üsten Rusya'ya kaçtı.
Suriye'den BAE'ye 4 sefer, Görsel Reuters'tan alınmıştır
PARAŞLAR, İSTİHBARAT BİLGİLERİ, BİLGİSAYARLAR, SABİT DİSKLER…
Esad'ın ağındaki bir kişi, eski bir Hava Kuvvetleri İstihbarat subayı ve WhatsApp konuşmasına göre, jet uçağında en az 500.000 dolar nakit para dolu işaretsiz siyah çantalar, ayrıca "Grup" kod adlı Esad ve İbrahim'in ortakları hakkında önemli istihbarat bilgileri içeren belgeler, dizüstü bilgisayarlar ve sabit diskler bulunuyordu.
"ŞARA SURİYE İÇİN ALMAYA KARARLI"
Reuters'a konuşan üst düzey bir yetkili, Suriye'nin yeni Cumhurbaşkanı Ahmed Şara'nın, yaptırımlar ve döviz sıkıntısıyla boğuşan Suriye ekonomisini desteklemek amacıyla, Esad'ın devrilmesinden önce yurt dışına götürülen kamu fonlarını geri almaya kararlı olduğunu söyledi.
DEVRİMCİLER YAKLAŞIRKEN PARAYI ALIP KAÇTI
Yetkili, Reuters'a yaptığı açıklamada Esad'ın devrilmesinden önce paranın Suriye'den kaçırıldığını doğruladı fakat paranın nasıl kaçırıldığına dair ayrıntı vermedi.
13 KİŞİLİK JET 6 ARALIK'TA ŞAM'A İNDİ
13 kişilik Embraer jeti Şam Havalimanı'na 6 Aralık'ta Suriye devrimi gerçekleşirken yanaştı. Biri eski istihbarat görevlisi ve kıdemli bir havalimanı görevlisi olmak üzere bölgede bulunan iki kişi, havalimanına Esad'ı ve Başkanlık Sarayı'nı korumakla görevli olan Cumhuriyet Muhafızları'na ait araçların geldiğini belirtti. Yetkililere göre bu da yetkinin bizzat Esad'dan geldiğini gösteriyor.
"BU UÇAĞI GÖRMEDİN"
Suriye Hava Yolları'nın kara operasyonları sorumlusu Muhammed Kayrut, havaalanı güvenlik şefi Tuğgeneral Gadir Ali'nin havaalanı çalışanlarına, uçağa Hava Kuvvetleri İstihbarat personelinin müdahale edeceğini söylediğini aktardı. Kayrut'un belirttiğine göre, Ali'nin kendisine "Bu uçak inecek ve biz bununla ilgileneceğiz. Bu uçağı görmedin." dediğini söyledi.
UÇUŞ VERİLERİ RADARDA
Flightradar24 verilerine göre, C5-SKY uçağı her seferinde üst düzey yetkililerin kullandığı ve mahremiyetine azami önem vermesiyle bilinen Abu Dabi'deki El Bateen Executive Havaalanı'na uçtu.
Reuters analizine göre bir uydu görüntüsü, C5-SKY jetinin 8 Aralık 2024'te Suriye'deki Hmeimim hava üssünden ayrılıp uçuşa hazırlandığı piste doğru taksi yaptığını gösteriyor.
ŞAM-ABU DABİ ARASINDA MEKİK
Jet uçağı ilk olarak 6 Aralık'ta Dubai'den ayrıldı ve yerel saatle öğlen (0900 GMT) civarında Şam'a indi. Daha sonra Al Bateen havaalanına uçtu ve akşam 10'dan hemen sonra Şam'a geri döndü. Havaalanında çalışan beş kaynaktan biri, "Her inişte, arabalar uçağa doğru koşuyor, kısa bir süre kalıyor ve uçak tekrar havalanmadan hemen önce ayrılıyor" dedi.
Olay yerindeki eski istihbarat görevlisine göre Ali, Hava Kuvvetleri İstihbarat personeline, Cumhurbaşkanlığı Sarayı personeli ve Esad'ın yakınlarının (gençler de dahil) 6 Aralık'ta Şam'dan kalkan ilk iki uçağa binmesinin beklendiğini ve uçaklarda nakit para bulunduğunu söyledi.
İstihbarat görevlisine ve Esad'ın iş ağı içindeki kaynaklara göre, jet 7 Aralık günü saat 16.00 civarında Şam'a geri döndü ve bir saat sonra üçüncü kez El Bateen'e doğru yola çıktı. Bu sefer uçak, para dolu çantalar, Esad'ın kurumsal ağı hakkında bilgi içeren sabit diskler ve elektronik cihazlarla doluydu.
Kaynak, saklanan bilgiler arasında mali kayıtlar, toplantı tutanakları, şirket mülkiyeti, gayrimenkul ve ortaklıklar ile nakit transferleri ve offshore şirketler ve hesapların ayrıntılarının yer aldığını söyledi.
BAE DE BİLİYORDU
Eski istihbarat görevlisi, bu kez uçağın kalkışından önce Şam'daki BAE büyükelçiliğine ait araçların VIP havalimanı alanına yaklaştığını belirterek bunun BAE'nin operasyondan haberdar olduğunu gösterdiğini söyledi.
SON SEFER ŞAM'A DEĞİL LAZKİYE'YE
8 Aralık sabahı erken saatlerde, devrimciler Şam'a ulaştı ve Esad'ın Rus güçleriyle koordinasyon halinde kıyı kalesi Lazkiye'ye kaçmasına neden oldu. Şam havaalanı faaliyete geçmedi.
O gün gece yarısından kısa bir süre sonra, C5-SKY jeti El Bateen'den son kez ayrıldı. Yerel saatle sabah 3 civarında Şam'ın kuzeyindeki Humus şehrinin üzerinden geçtikten sonra, uçak yaklaşık altı saat boyunca uçuş izleme kapsamını bıraktı ve ardından Humus üzerinde yeniden belirdi ve Flightradar24'ün verilerine göre Abu Dabi'ye geri döndü.
Eski istihbarat görevlisine göre, söz konusu aralıkta füze Lazkiye ilindeki Hmeymim üssüne indi.
Planet Labs tarafından sabah 9:11'de çekilen bir uydu görüntüsünde, uçak Hmeimim'deki pistte görüntülendi. Reuters, görüntüdeki Embraer jetinin boyut, şekil ve uçuş izleme verilerine dayanarak C5-SKY olduğunu doğrulayabildi. Uçuş izleme verilerine göre, jet 6 Aralık ile 8 Aralık arasında Suriye'ye girip çıkan tek özel uçaktı.
Hava Kuvvetleri İstihbarat subayına, Esad'ın iş imparatorluğunun kaynağına ve WhatsApp konuşmasına göre, Hmeimim'den kalkan uçakta, Esad'ın şebekesi içinde faaliyet gösteren İbrahim'in yakın bir ortağı olan Ahmed Halil Halil de bulunuyordu. Halil, Suriye'de çeşitli işletmeleri işleterek ve kontrol ederek eski rejimi desteklediği için Batı'nın yaptırımları altında.
PARAYI O HESAPTAN ÇEKMİŞTİ
Esad'ın ağındaki kişiye ve WhatsApp mesajlarına göre, Esad, BAE büyükelçiliğine ait zırhlı araçla Rus üssüne ulaşmış ve yanında 500 bin dolar nakit taşıyordu.
Aynı kaynaklara göre Halil, parayı iki gün önce Suriye Uluslararası İslam Bankası'ndaki (SIIB) hesabından çekmişti.
Esad'ın çevresindeki bir kişi, hesabın Şam merkezli Al-Burj Investments'a ait olduğunu söyledi. Suriye uzmanları tarafından derlenen ve 2018 resmi Suriye kayıtlarına atıfta bulunan bir kurumsal veritabanı içeren çevrimiçi bir platform olan The Syria Report'a göre şirketin %50'si İbrahim'e ait.
JET LÜBNAN'DAN
Suriye iş elitinin bir üyesine ve Esad'ın ağındaki bir kaynağa göre İbrahim, jeti Lübnanlı iş adamı Mohamad Wehbe'den kiraladı. WhatsApp görüşmesinde İbrahim'in ortaklarından biri jeti "Lübnan uçağı" olarak tanımladı.