Engelliye erken emeklilik imkanı

Ülkemizde engelliler için iki türlü emeklilik imkanı var. Birincisi vergi indirimi, ikincisi ise malulen emeklilik. Vergi indirimi alarak erken emekli olanlar, çalışırlarsa maaşları kesilmiyor.

Sosyal güvenlik mevzuatımızda bazı rahatsızlıkları ya da engelleri bulunan vatandaşlar için erken emeklilik imkanları bulunuyor. Bunlar malulen emeklilik ve engelli emekliliği. Malulen emeklilik, sigorta olduktan sonra ortaya çıkan rahatsızlıklarla oluyor. Ya da iş kazası ile gerçekleşiyor ve çalışma gücünün en az yüzde 60 kaybolmasıyla kazanılabiliyor. Engelli emekliliği ise sigorta olmadan önce ya da doğuştan gelen engellilik veya rahatsızlık sonucu alınan vergi indirimi sonrasında ortaya çıkıyor. Burada da en az yüzde 40 iş görme kaybı aranıyor. İşte engelli emekliliğine ilişkin sorularınızın yanıtları:
KİMLER BU HAKTAN YARARLANIYOR?
Engellilik oranı en az yüzde 40 olan SSK'lı ve memur çalışanlar vergi indiriminden faydalanarak erken emeklilik imkanına kavuşuyor. 2008 sonrasında Bağ-Kur'lular için de bu hak bulunuyor.
NE KADAR ÇALIŞMA SÜRESİ GEREKİYOR?
Yaş şartı aranmazken, sigortalılık süreleri 15-20 yıl arası, prim gün sayısı da 3600 ile 4400 arasında değişiyor.
NE YAPMAK LAZIM?
Erken emeklilikten yararlanmak için öncelikle vergi indirimi almak gerekiyor. Defterdarlık ya da vergi dairelerine başvurarak işlemler başlatılabilir.
HANGİ BELGELER GEREKİYOR?
Başvuru için kimlik belgesi dilekçe ve işyerinizden sigortalı çalışıldığına dair belge yeterli oluyor. Sonrasında bir hastaneden engellilik derecesini raporla tespit etmek gerekiyor. Bunun için vergi dairesi sizi bir hastaneye sevk ediyor ve raporunuz hazırlanıyor.
BAĞ-KUR SİGORTALILARI DA YARARLANIYOR MU?
1 Ekim 2008 tarihinden itibaren Bağ-Kur (4/B) sigortalılarının da engelli olarak erken emekliliklerinin yolu açıldı. Buna göre; yüzde 60 ve üzeri engeli olanlar 15 yıl 3960 gün, yüzde 50 ile 59 arasında olanlar 16 yıl 4320 gün, yüzde 40-49 arasında olanlar ise 18 yıl 4680 günden emeklilik imkanı elde ediyor.
MEMURLARDA ŞARTLAR NASIL?
Memurlar da Bağ- Kur'lular gibi 1 Ekim 2008 sonrasında bu haktan yararlanmaya başladı. Bu tarihten önce kamuda çalışmaya başlamış ve en az yüzde 40 raporu olanlar veya en az yüzde 40 olmak üzere doğuştan engelli olan memurlar en az 5400 gün (15 yıl) primi ödenmiş olmak şartıyla emekli olabiliyor. Eğer memurlar 1 Ekim 2008'den sonra göreve başlamışlar ve engellilik oranları yüzde 40 ve üstündeyse onlar için de erken emeklilik şartları bulunuyor.
ÇALIŞMAK SERBEST
Malulen emekli olunduğunda eğer çalışmaya başlanılırsa emekli maaşı kesiliyor. Ancak vergi indirimi alarak erken emeklilik imkanına kavuşanlar bir başka işyerinde çalışsalar da kendi işlerini kursalar da emekli maaşları kesilmiyor. Her iki maaşı da almaya devam edebiliyorlar.
ANNEYE DE KOLAYLIK
Ülkemizde engelli çocuğu olanların da erken emeklilik imkanı bulunuyor. Geçtiğimiz yıllarda, başkasının sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğu olan kadınlara prim ve yaş açısından avantaj sağlayacak bir düzenleme yapıldı. Buna göre; kadın sigortalılardan engelli çocuğu bulunanların, 5510 sayılı Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen prim ödeme gün sayılarının 4'te 1'i, prim ödeme gün sayıları toplamına ekleniyor ve bu süreler emeklilik yaş hadlerinden indiriliyor. Bu düzenleme, 1 Ekim 2008 sonrası için geçerli. 1 Ekim 2008 sonrası çalışılan her 4 yıla 1 yıl prim ekleniyor, yaştan da 1 yıl düşülüyor. Bu durumdaki kadınların 1 Ekim 2008 sonrası çalıştıkları her gün 1.25 gün olarak hesaplanıyor. Emeklilik yaşı da erkene çekiliyor.
FARUK ERDEM SORULARINIZI CEVAPLIYOR - ekonomi@takvim.com.tr
X
Sitelerimizde reklam ve pazarlama faaliyetlerinin yürütülmesi amaçları ile çerezler kullanılmaktadır.

Bu çerezler, kullanıcıların tarayıcı ve cihazlarını tanımlayarak çalışır.

İnternet sitemizin düzgün çalışması, kişiselleştirilmiş reklam deneyimi, internet sitemizi optimize edebilmemiz, ziyaret tercihlerinizi hatırlayabilmemiz için veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız.

Bu çerezlere izin vermeniz halinde sizlere özel kişiselleştirilmiş reklamlar sunabilir, sayfalarımızda sizlere daha iyi reklam deneyimi yaşatabiliriz. Bunu yaparken amacımızın size daha iyi reklam bir deneyimi sunmak olduğunu ve sizlere en iyi içerikleri sunabilmek adına elimizden gelen çabayı gösterdiğimizi ve bu noktada, reklamların maliyetlerimizi karşılamak noktasında tek gelir kalemimiz olduğunu sizlere hatırlatmak isteriz.