Bayram geldi madem rivayet muhtelif olsa da mevzu bir olmalı.
Size bu sebepten türkü tadında bayramlık bir yazı yazayım kısacık.
Gençlikte Türk Folklor Kurumu'nun 'nazariyat derslerine' epeyce girmişliğim var. Orada ustalar hocalık eder; Mustafa Hisarlı, Yücel Paşmakçı, Arif Sağ, Ömer Şan rahle-i tedrislerinden geçirtirlerdi bizi. Türküleri anlatırken de bayram için olanlarına iyice dikkat çeker; "Eskiyi yeniye taşırken en büyük hamallığı türküler çeker arkadaşlar. Özü, sözü, ezgileriyle türküler herkesin her halini bir güzel anlatır.
İşte bu nedenle mesela bayram türküleri sadece eğlence coşku değil hüzün hasret elem de taşır" derlerdi.
Sonra derlenmiş bayramlık halk ezgilerinden türlü örnekler verirlerdi.
Kul bula Sultanı
Bir tanesini gönül sıralamamın başında tuttum hep. Alvarlı Lütfi Efendi'den Raci Alkır'ın derlediği bir deyiştir bu: "Can bula cananını Bayram o bayram ola Kul bula sultanını Bayram o bayram ola."
Bir de Neşet Baba (Ertaş) ekleyelim yanına: "Kızılırmak can incitme sen bugün Mübarek günlerde sel bayram eder Kitabın kavlince dağlar al geymiş Karışmış çiçeğe çöl bayram eder"
Deler de geçer
Dedim ya, hep böyle gitmez içindeki anlam bu türkülerin.
Birden yılandili bıçak gibi böğüre saplananı da vardır.
Tut ki; "Gurbet ve hasret varsa, acı da vardır bayramlarda. Bu acı yüzündendir ki, şu Urfa türküsünün ilk dizesi, atasözü olmuştur adeta: "Bayram gelmiş neyime, anam anam garibem Kan damlar yüreğime, anam anam garibem Yarelerim sızlıyor, anam anam garibem Doktor benim neyime, anam anam garibem" diye okuyuversin mesela Nezahat Bayram, Muzaffer Akgün filan.
Sen bizim yaylaya
Bayramlarda gözünü yola dikip hasretlik bitmesini bekleyenler için de yakılmış türküler gani. Davut Sularî ol nedenle der ki; "Bugün bayram günü derler alem eğlenir Sen bizim yaylaya gel başın için Dertliler oturmuş derdin söyleşir Etme intizarı gül başın için"
Hele bir de mahpusluk varsa bak ne gelir dillere: "Mahpushane içinde yanıyor gazlar Bayramdan bayrama da çalınır sazlar Kiminin annesi ağlar, kimine kızlar Böyle de düştüm zindana yanar yanar ağlarım Demir de parmaklıktan a canım bakar döner ağlarım"
Hepinize türkü tadında bayramlar ola...