Arabuluculuk ücretleri en sık aratılanlar arasında yer alıyor. Arabuluculuk, iki veya daha fazla taraf arasındaki anlaşmazlıkların gönüllü bir şekilde çözülmesine yardımcı olan alternatif bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Arabuluculuk süreci, tarafların dava açmadan önce anlaşmazlıklarını çözmelerine olanak tanır ve bu nedenle yargı sistemini rahatlatıcı bir rol oynar.
GAYRİMENKULDE HANGİ DAVALARDA ARABULUCULUK ŞARTI UYGULANACAK?
Kira tespit davaları, kira tahliye davaları, uyarlama davaları, kiracı ve mal sahibinin kira sözleşmesi kaynaklı ihtilafları zorunlu arabuluculuk sürecine tabi. Taşınır ve taşınmazların paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ilişkin uyuşmazlıklarda da başvuru yapılacak. Yaklaşık olarak 3-4 yıl süren izale-i şüyu diğer adıyla 'ortaklığın giderilmesi' davalarında hissedarların zaman ve değer kayıpları giderilecek.
SÜRECİ HANGİ TARAF BAŞLATACAK?
Zorunlu arabuluculuk sürecini dava açmak isteyen kişi ve/veya kurum başlatmak zorunda. Kira tahliye davası açmak isteniyorsa mal sahibi, ortaklığın giderilmesi davası açılmak isteniyorsa hissedarlardan birisi, apartmanda yönetimle problem yaşayan bir kat maliki veya apartman komşuluk hukukuna uymuyorsa malik veya yönetici arabuluculuk sürecini başlatması gereken kişiler.
NEREYE BAŞVURU YAPILACAK?
Arabuluculuk başvurusu açılacak dava için yetkili olan mahkeme neresi ise o adliyede var olan 'Arabuluculuk Bürosuna', eğer o adliyede böyle bir büro kurulmamış ise görevlendirilen Sulh Hukuk Mahkemeleri Yazı İşleri Müdürlüğü'ne başvuru ücreti ödenmeksiniz yapılabilecek.
Arabuluculuk hizmeti yapılırken iki saate kadar görüşmeler ücretsiz olarak Adalet Bakanlığı'nın bütçesinden karşılanarak arabulucuya ödenecek olup, iki saati geçen görüşmelerde ise aksine bir düzenleme taraflar arasında yok ise eşit olarak taraflarca Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Asgari Ücret tarifesine göre ödenecek.
Ancak iki saate kadar Adalet Bakanlığı'nın ödediği ücret dava açılması halinde davada haksız çıkan tarafa yargılama gideri olarak ödetilecek. Taraflar eğer arabulucuyla anlaşırlarsa aksi kararlaştırılmadıkça Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Asgari Ücret tarifesine göre belirlenecek arabuluculuk ücreti taraflarca eşit şekilde ödenir.
ARABULUCULUK ÜCRETİ HESAPLAMA
Örneğin Kira bedelinin tespiti davası konusu paraya ilişkin bir dava olduğu için mal sahibi 5000 TL kira bedeli ödeyen kiracısı için 15.000 TL istenmiş ve 12.000 TL'de uzlaşmış olsun. Bu noktada 7000 TL bir artış sağlanmış olup 7000x12= 84.000 TL. Burada ilk 100.000 TL'ye kadar yüzde 6 bir arabulucu ücreti olarak değerlendirilecek ve 5040 TL arabuluculuk ücreti ödenecek. Konusu para ile değerlendirilmeyen uzlaşmalarda ise bir saati iki taraflı uyuşmazlıklarda taraf başına 480X2 şeklinde olacak. Örneğin kat malikleri arasında bir ihtilaf oluşmuşsa iki malik arasındaki ihtilaf için 960 TL'lik uzlaşma bedeli arabulucuya ödenecek.
TARAFLAR NASIL VE KAÇ KEZ BİR ARAYA GELECEK?
Arabuluculuk, başvuru sonrası arabulucunun tarafları davet etmesi ve tarafların arabuluculukla ilgili süreci kabul ettiklerine dair yazılı onay tarihi itibarı ile başlar. Özel kanununda ayrı bir süre öngörülmüyor ise genel arabuluculuk süresi 3 hafta olup en fazla 1 hafta ek süre ile tamamlanmak zorunda. Taraflar arabulucunun daveti ile arabulucunun ofisinde bir araya gelecekler. Görüşme süreci en fazla 4 hafta sürebilecek. Bu süreç içerisinde taraflar eğer görüşmelere devam etmek isterse, birden fazla defa bir araya gelebilirler. Ancak 2 saati aşan görüşmelerde artık taraflar arabulucu ücretini kendileri öder.
ARABULUCU HANGİ DAVALARA BAKAR?
Aile Hukuku: Boşanma, velayet, nafaka, mal paylaşımı gibi aile hukuku davalarında arabuluculuk hizmeti sunulabilir.
Ticaret Hukuku: Ticaret anlaşmazlıkları, sözleşme ihlalleri, ticaret ortaklığı anlaşmazlıkları gibi ticari davalarda arabulucular görev alabilir.
İş Hukuku: İşçi-işveren ilişkilerinden kaynaklanan anlaşmazlıklar, işten çıkarmalar, tazminat talepleri gibi iş hukuku davaları arabuluculuk yoluyla çözülebilir.
Gayrimenkul Hukuku: Emlak satışları, kira anlaşmazlıkları, tapu problemleri gibi gayrimenkul hukuku davaları arabulucular tarafından ele alınabilir.
Ceza Hukuku: Ceza davaları arabuluculuk ile çözülmez, ancak bazı hallerde ceza davaları sonucunda tazminat talepleri arabuluculuk yoluyla çözülebilir.
Komşuluk Anlaşmazlıkları: Komşular arasındaki anlaşmazlıklar, gürültü, mülkiyet sınırları, ağaç dalları gibi konular arabuluculuk ile çözülebilir.
İdare Hukuku: Kamu kurumları ile bireyler arasındaki anlaşmazlıkların çözümünde arabuluculuk kullanılabilir.
