Başkan Recep Tayyip Erdoğan, 11-12 Temmuz tarihlerinde Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta gerçekleştirilecek NATO zirvesinde yoğun diplomatik temaslarda bulunacak. Erdoğan'ın görüşme programında ABD Başkanı Joe Biden'ın da olması bekleniyor.
GÜNDEM YOĞUN
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, zirvede ABD Başkanı Biden ile Başkan Erdoğan'ın görüşmesinin beklendiğini dile getirdi. İki liderin görüşme programının yoğunluğu nedeniyle planlama üzerinde bir süredir çalışılıyordu.
İki başkanın görüşmesinde, "Türkiye'nin F-16 alım talebi, İsveç'in NATO üyeliği, Rusya-Ukrayna Savaşı, Suriye'deki son durum, 100 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefi" konuları masaya yatırılacak.
F-16'LAR MASADA
Türkiye, Eylül 2021'de Milli Savunma Bakanlığı kanalıyla ABD'den 40 adet F-16 Blok 70 savaş uçağı ile Türk Hava Kuvvetleri envanterindeki F-16'ların modernizasyonu için 70 adet modernizasyon kiti satın alma talebinde bulundu. O tarihten bugüne ikili görüşmelerde Biden yönetimi talebe olumlu baktığını defalarca ifade etti.
ENGEL ÇABALARI
ABD senatosundaki bazı isimlerin engellemesi nedeniyle alım henüz gerçekleşmezken Biden-Erdoğan görüşmesinde bu konunun öncelikli konu olarak gündeme gelmesi bekleniyor. ABD'deki bazı senatörler Türkiye'nin talebini İsveç'in NATO üyeliği ile ilişkilendirirken Ankara bu tutumun yanlış olduğunu vurguluyor.
Türkiye yerli savaş uçakları konusunda kat ettiği ivme nedeniyle bu alımı "kati bir zaruriyet" olarak görmese de müttefiklik ilişkileri bağlamında bu tür engellemelerin olmaması gerektiğinin altını çiziyor.
KRİTİK KONULAR
İsveç'in NATO üyeliği ve NATO genişlemesi konusunun da gündeme gelmesi beklenen görüşmede Türkiye'nin terörle mücadele noktasındaki haklı kaygılarını iletmesi öngörülüyor. Zirvenin birincil gündemi olarak görülen Rusya-Ukrayna savaşında arabuluculuk rolü üstlenen ve barışa giden yoldaki köşe taşı olan Türkiye bu konuda da kritik öneme sahip. Erdoğan-Biden görüşmesinde Rusya-Ukrayna Savaşı'ndaki son durumun müzakere edileceği kaydediliyor.
SURİYE MESELESİ
Öte yandan Suriye'deki son durum, ABD'nin terör örgütü YPG/PYD'ye desteğinin de görüşmede gündeme gelebileceği değerlendiriliyor. Erdoğan ile Biden'ın Roma'daki buluşmasında kararlaştırılan stratejik mekanizma faaliyetler ile 100 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefi de görüşme maddelerinden olacak.
YÜZ YÜZE GÖRÜŞME
İki lider ilk olarak Haziran 2021'de Brüksel'de gerçekleştirilen NATO zirvesinde bir araya gelmiş, ardından Ekim 2021'de G20 Zirvesi'nde Roma'da, Haziran 2022'de NATO Liderler Zirvesi'nde Madrid'de, Kasım 2022'de Endonezya'da (Bali) G20 Zirvesi'nde yüz yüze görüşmüşlerdi.
Çok sayıda telefon görüşmesi gerçekleştirilen Başkan Erdoğan ve ABD Başkanı son olarak geçtiğimiz ay telefonla görüşmüş, Biden Erdoğan'ı seçim zaferi nedeniyle tebrik etmişti. İki liderin yüz yüze görüşmesi için bir sonraki şehir Vilnius olacak.
