ABD'de New Jersey Senatörü Bob Menendez ve Maryland Senatörü Chris van Hollen'ın sunduğu ve Türkiye'ye F-16 satışını sınırlandırıcı koşullara bağlayan eklemeler, ABD 2023 Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) tasarısının Senato versiyonundan çıkarıldı.
ABD Senatosu, 2023 savunma bütçesini içeren NDAA tasarısına son halini vermek amacıyla toplandı. Tasarıya eklenmek üzere sunulan 900'e yakın eklemeler görüşülmeye devam ediliyor.
Kongre kaynaklarından edinilen bilgilere göre, New Jersey Senatörü Demokrat Menendez ile Maryland Senatörü van Hollen'ın sunduğu ve Türkiye'nin ABD'den F-16 alımını koşullara bağlayan iki ekleme de tasarıdan çıkarıldı.
Senato NDAA tasarısını tamamladıktan sonra Temsilciler Meclisinin versiyonu ile ortak bir metin haline getirilerek onay için ABD Başkanı Joe Biden'ın masasına gönderilecek.
Türkiye'nin F-16 alımını koşullara bağlayan benzer bir ekleme NDAA tasarısının Temsilciler Meclisine eklenmişti ancak ortak metinde bu eklemelerin de çıkarılması bekleniyor.
Senato'daki bu değişimde, Türkiye'nin Washington'da yürüttüğü diplomatik çabaların etkili olduğu belirtiliyor. Menendez, Pentagon bütçesini içeren 2023 NDAA tasarısının Temsilciler Meclisi versiyonuna sunulmuş ve Türkiye'ye F-16 satışını şarta bağlayan eklemenin aynısını tasarının Senato versiyonuna da dahil etmişti.
Eklemede Silah İhracatı Kontrol Yasası kapsamında Türkiye'ye yeni F-16 satışının yapılmaması ve F-16 modernizasyon kitlerinin satılmaması hükmü konulurken bu maddenin muafiyetini ise Senato ve Temsilciler Meclisi ilgili komitelerine söz konusu satışın ABD'nin önemli ulusal güvenlik menfaatlerine temas ettiği, bu silahların Yunan hava sahasını mükerrer şekilde ihlal etmeyeceğini temin etmek için atılacak somut adımlar sunulduğu takdirde başkanın bu maddeyi uygulamaktan muaf olacağı ifade edilmişti.
Öte yandan, Maryland Senatörü van Hollen ise bu koşullara, uçakların YPG/PKK terör örgütüne karşı kullanılmamasını ve Türkiye'nin İsveç ile Finlandiya'nın NATO üyeliğini onaylaması koşulunu eklemişti.
TÜRKİYE'NİN BASKISI SONUÇ VERDİ
Başkan Erdoğan son dönemde F-16'larla ilgili ABD'ye uyarılarda bulunarak, "Madrid'de sayın Biden ile yaptığımız görüşmede o da elinden gelen her türlü desteği vereceğini söyledi. F-16'lar konusunda olumlu yaklaşımda bulundu ve Cumhuriyetçiler destek vermiyor gibi de bir imada bulundu. Sonra Dışişleri Bakanım yine Cumhuriyetçilerden yetkili bir zatla Bulgaristan'da bir görüşme yaptılar. Cumhuriyetçilerin bu konudaki desteğini istediklerini ifade ettiler. Gerekli olan desteği Türkiye'ye verebileceklerini söylediler. Temenni ediyorum ki ABD bizi farklı yollara sevk etmesin. Farklı yollardan kastım dünyada savaş uçaklarını satan tek ülke ABD değil. Her yerden bunu temin mümkün. Bunun için de bize sinyal çakanlar var.
BİZİ BAŞKA YOLLARA SEVK ETMESİNLER
"Siz kalkıp da Yunanistan'a F-16 konusunda her türlü desteği vereceksiniz ve orada üsler kuracaksınız ama Türkiye gibi NATO'daki dost ülkeye ve ilk 5 içerisinde NATO'da her türlü desteği veren ülkeye bu desteği vermeyeceksiniz. Bu durumda Türkiye'nin yapacağı iş de başının çaresine bakmaktır.
TYPHOON HATIRLATMASI
İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace'ın resmi davetlisi olarak İngiltere'ye giden Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, "RAF Coningsby Hava Üssü"nü ziyaret etti. Akar, hava üssünü ziyareti sırasında Eurofighter Typhoon savaş uçağını inceleyerek, Türkiye'nin asla alternatifsiz kalmayacağının mesajı verildi.
"ELİMİZİ KOLUMUZU BAĞLAYAN BİR ANLAŞMA İÇİNDE BİZ OLMAYIZ"
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, New York'ta BM Genel Kurulu görüşmeleri kapsamındaki temaslarına ilişkin basın toplantısı düzenlemişti. Biz yönetime şunu da söylüyoruz. Gerek teknik görüşmelerde gerekse siyasi görüşmelerde. Bizim elimizi kolumuzu bağlayan bir anlaşma içinde biz olmayız. Biz F-16'yı alacağız, şöyle kullan, böyle kullan, şunu yapamaz, bunu yapamaz, NATO üyesinin diğer bir NATO üyesine böyle bir kısıtlama getirmesi de zaten kabul edilir bir şey değil. Burada bazı lobilerin, özellikle Yunanistan Başbakanı'nın Washington'a gelmesinden sonra, Yunan lobisi, Ermeni lobisi gibi bazı lobilerin bunu engellemeye çalıştığını biliyoruz. Ama şu anda Türkiye'ye verilmesi konusunda destekleyen lobilerin olduğu da bir gerçek.
KARARLI ADIMLAR SONUÇ VERDİ
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Büyükelçi İbrahim Kalın, ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ile İstanbul'da bir araya geldi. F-16 konusunda sürecin tamamlanmasının iki ülkenin stratejik çıkarlarına hizmet edeceğine vurgu yapıldı. Türkiye'nin NATO'daki kilit rolüne vurgu yapılan görüşmede, müttefiklerin ortak güvenlik risklerine ve tüm terör tehditlerine karşı uyum ve dayanışma içerisinde hareket etmesi gerektiğinin altı çizildi.
BAŞKAN ERDOĞAN NEW YORK'TA SİNYALİ VERMİŞTİ
New York'ta Reuters muhabirnin sorularnı cevaplayan Başkan Erdoğan F-16'lar hakkında "Senatörlerle görüştüğünüz zaman F-16'larla ile ilgili nasıl bir izlenim edindiniz?" sorusuna Başkan Erdoğan "Olumlu konuşuyorlar" açıklamasında bulundu.
SCHENGEN VİZESİNDE REFORM ÇAĞRISI TASARISI KABUL EDİLDİ
Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi raporu bugün görüşerek Schengen sisteminde reform çağrısı yapan tasarıyı oy çokluğuyla kabul etti. Türk Grubunun beklentisi Meclis'ten tavsiye kararı çıkması yönündeydi.
"GEREKLİ UYARIMIZI YAPACAĞIZ"
Çavuşoğlu, ABD ve bazı Batılı ülkelerin, Türkiye'deki birçok vize başvuru sahibinin randevularının bekleme süresini çok uzun tutmasına ve reddedilen başvuruların artmasına ilişkin Batı ülkelerinin büyükelçilerinin Dışişleri Bakanlığına çağrılacak olmasına ilişkin bir soru üzerine ise şu değerlendirmelerde bulundu:
"Tatilde olan büyükelçiler vardı, onların dönmesini bekliyoruz. Bu ay içinde New York BM Genel Kurulu sonrasında olur. Arkadaşlar burada, Batı ülkelerinin, sadece AB (Avrupa Birliği) değil, büyükelçilerini bir araya getirecekler, gerekli uyarılarımızı yapacağız. Bazı ülkeler vize sürecini hızlandırmaya başladılar. Bazı ülkelerde sorunlar devam ediyor."
Vize mağduriyetine ilişkin ABD ve Almanya dahil, diğer birçok ülkeyle ilgili çeşitli örnekler olduğunu belirten Çavuşoğlu, öğrenciler, iş insanları ve akademisyenler gibi toplumun birçok kesiminden kişinin katılmak üzere beyanda bulunduğu fuar ya da toplantıların tarihinden çok sonraya vize randevusu verildiğini anlattı.
"BUNU BİR DÜZENE SOKMAMIZ LAZIM"
Çavuşoğlu, "Bu kadar açık, absürt örnekler var. Bunu bir düzene sokmamız lazım. Bu, böyle gitmez." diye konuştu. Daha önce Alman Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock ile ve ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'la ayrı ayrı yaptıkları görüşmelerde bu konuyu gündeme getirdiğini hatırlatan Çavuşoğlu, "ABD (vize sürecini) yine hızlandırdı son zamanlarda gelen bilgilere göre ama hala yetersiz ve bu durumun artık çözülmesi gerekiyor." dedi.
