Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) pandemisine karşı Turkovac aşısını geliştirerek, bu alanda aşı üreten 9 ülkeden biri olan Türkiye, geleceğe damga vuracak bir projeye daha imza atıyor. Ankara Esenboğa'da, dünyanın sayılı aşı ve bio-teknoloji üssü kuruluyor.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, yaptığı açıklamada, cumhuriyet döneminde "Hıfzısıhha Enstitisü'nü" kuran Refik Saydam'ın mirasına sahip çıktıklarını söyledi.
Türkiye'nin aşı üssü için proje hazırlıkları tamamlandı, ihale süreci ise son aşamaya geldi. Sabah'ta yer alan habere göre, akıllı bina teknolojisi ile donatılacak merkez, 2022 sonunda hizmete alınacak. Bakan Koca, son olarak 1998 yılında BCG (verem) aşı üreten ve o tarihten sonra aşı üretimine ara veren Türkiye'nin, çeyrek asır sonra bu sahada yeniden iddialı ve güçlü olacağını belirtti.
Türkiye'de aşı üretimi ile ilgili çabaların iki asırlık geçmişi olduğunu, cumhuriyetin ilk yıllarında büyük gayretler gösterildiğini kaydeden Sağlık Bakanı Koca, hücreden yüzde 100 yerli ve milli aşı üretiminin ise 50 yıl sonra yeniden başladığını hatırlattı.
50 BİN METREKARE KAPALI ALAN
Aşı ve bio-teknolojik ürünlerin geliştirilip üretileceği merkezin, 50 bin metrekare kapalı alana sahip olacağını, son teknoloji ile donatılacağını, Sağlık Bakanlığı'nın yanı sıra, üniversitelerin ve özel sektörün kapasitesinin de bu merkezde sentezleneceğini vurgulayan Bakan Koca, önümüzdeki yılı sonunda, dünyanın en gelişmiş aşı merkezinin açılışını yapmayı planladıklarını bildirdi.. Aşı ve genetik ürünler AR-GE ve üretim merkezi olarak planlanan tesiste, "İnaktif, mRNA, Nazal, Adenovirüs" aşıları üretilecek.
İlk etapta, Güney Kore ve Japonya'dan teknoloji transferi gerçekleştirmeyi hedeflediklerini ifade eden Koca, özellikle inaktif aşıların gerek üretiminin zorluğu ve uzun süre alması gerekse sabırlı çalışmayı ve maliyeti gerektiğini, bu nedenle ilaç firmaların genellikle bu tür yatırımı öncelikle tercih etmediğini kaydetti.
TURKOVAC İÇİN ULUSLARARASI YAYIN
Kendisinin de son olarak Turkovac aşısı olduğunu anlatan Koca, Turkovac aşısı için yapılan çalışmaların uluslar arası yayına dönüştürülerek, dünya ile paylaşılacağını söyledi. Yerli aşının faz 3 çalışmasının Hacettepe Üniversitesi koordinasyonunda 8 ana merkezde yürütüldüğünü, hatırlatma dozu eksenli çalışmanın ise Ankara Şehir Hastanesi yönlendirmesinde 42 merkezde geliştiğini aktaran Koca, aşının etkinliğinin Delta ve Omicron varyantları bazında da açıklanacağını bildirdi.
Bilhassa Omicron varyantı özelinde aşının hayvan deneylerinin başladığına dikkati çeken Koca, varyanta dayalı virüs değişimlerine uyumlu aşı geliştirilmesinin yıllar almayacağını, mevcut kapasite üzerinden ilerleneceğini belirtti. Şu an 135 bin doz Turkovac aşısının depolarda olduğunu, ilk ay 500-700 bin doz, 3. ay sonunda ise 3 milyon doz aşının üretileceği müjdesini veren Bakan Koca, ayrıca Kovid19'a karşı yerli ilaç (tablet) için ilk ruhsatın verildiğini, Kovid ilacı üretmek için üç firmanın da başvuru yaptığını sözlerine ekledi.
