ABD ve Rusya Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da Ukrayna Savaşı'nda ateşkes için görüşme yaparken dünya basını ise ABD Başkanı Donald Trump'ın Ukrayna'da maden anlaşmasıyla çalkalanıyor. Trump'ın 500 milyar dolar alacağı, ABD'nin Ukrayna'da sadece maden değil; limanlar, altyapı, petrol ve doğal gaz sahibi de olacağı anlaşma Ukrayna'nın sömürgeleştirilmesi olarak görülüyor.
Trump'ın Zelenskiy'e gönderdiği anlaşma, Takvim.com.tr Ekran Görüntüsü
TRUMP'IN ZELENSKİY'E GÖNDERDİĞİ ANLAŞMANIN DETAYLARI ORTAYA ÇIKTI
İngiliz basını, Trump'ın Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'e yolladığı "Ukrayna madenleri" anlaşmasını ortaya çıkardı.
Donald Trump'ın Ukrayna'dan 500 milyar dolarlık (400 milyar sterlin) "geri ödeme" talebi, ABD'nin ülkenin kritik mineralleri üzerindeki kontrolünün çok ötesine geçiyor. Limanlardan ve altyapıdan petrol ve gaza ve ülkenin daha büyük kaynak tabanına kadar her şeyi kapsıyor.
KİEV'DE PANİK
Bir hafta önce Volodimir Zelenskiy'nin ofisine gelen sözleşmenin şartları büyük bir tazminat yükünü işaret ederken belge Kiev'de paniğe yol açtı.
"AYRICALIKLI VE GİZLİ" BELGE
"Ayrıcalıklı ve Gizli" ibareli ve 7 Şubat 2025 tarihli karar öncesi sözleşmenin taslağını elde eden The Telegraph, sözleşmede, ABD ve Ukrayna'nın, "çatışmaya düşman tarafların Ukrayna'nın yeniden inşasından faydalanmamasını" sağlamak için ortak bir yatırım fonu oluşturmaları gerektiğini belirttiğine dikkat çekiyor.
Trump'ın Zelenskiy'e gönderdiği anlaşma, Takvim.com.tr Ekran Görüntüsü
ZELENSKİY REDDETTİ: ABD ÇIKARLARINA ODAKLANIYOR
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, ABD'nin Ukrayna'daki nadir toprak minerallerine erişimini sağlayacak bir anlaşma önerisini imzalamamaları yönünde bakanlarına talimat verdiğini, çünkü belgenin ABD çıkarlarına çok fazla odaklandığını söyledi.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Takvim Fotoğraf Arşivi
Cuma günü Münih Güvenlik Konferansı marjında Zelenskiy'nin ABD Başkan Yardımcısı JD Vance ile yaptığı görüşmelerin önemli bir parçası olan teklif, görüşmelere aşina olan bir üst düzey Ukraynalı yetkiliye ve eski bir yetkiliye göre karşılığında herhangi bir özel güvenlik garantisi sunmuyor.
Mevcut ve eski üst düzey Ukraynalı yetkililer, açıkça konuşabilmek için isimlerini vermeden yaptıkları açıklamada , teklifin ABD'nin Kiev'deki nadir toprak minerallerini Biden yönetimi tarafından Ukrayna'ya verilen desteğin "tazmini" ve gelecekteki yardımların ödemesi olarak nasıl kullanabileceğine odaklandığını söyledi.
MADEN KAYNAKLARI, PETROL, DOĞAL GAZ, LİMANLAR…
Anlaşma, "maden kaynakları, petrol ve gaz kaynakları, limanlar, diğer altyapı (anlaşıldığı üzere)" dahil olmak üzere "Ukrayna kaynaklarıyla ilişkili ekonomik değeri" kapsıyor. Anlaşmada ayrıca "Bu anlaşma, kanunlar ihtilafı ilkeleri dikkate alınmaksızın New York yasalarına tabi olacaktır" ifadeleri yer alıyor.
YÜZDE 50'SİNİ ABD ALACAK
ABD, Ukrayna'nın kaynak çıkarmadan elde ettiği tekrarlayan gelirlerin %50'sini ve kaynakların gelecekteki parasallaştırılması için "üçüncü taraflara verilen tüm yeni lisansların" finansal değerinin %50'sini alacak. ABD lehine "bu tür gelirler üzerinde bir haciz" olacak. Müzakerelere yakın bir kaynak, "Bu madde 'önce bize ödeme yapın, sonra çocuklarınızı besleyin' anlamına geliyor" dedi.
Anlaşmaya göre Washington'ın egemen dokunulmazlığa sahip olacağı ve Ukrayna'nın emtia ve kaynak ekonomisinin çoğu üzerinde neredeyse tam kontrol elde edeceği belirtiliyor. Fon, tüm gelecekteki lisansların ve projelerin "yöntem, seçim kriterleri, hüküm ve koşullarını belirleme" konusunda münhasır hakka sahip olacak.
FİKRİ ZELENSKİ ORTAYA ATMIŞTI
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, Eylül ayında Trump Tower'a yaptığı ziyarette, ABD'nin Ukrayna'daki nadir toprak elementleri ve kritik mineraller konusunda doğrudan pay sahibi olması fikrini bizzat ortaya atarak silah sevkiyatlarının devam etmesinin önünü açmayı umuyordu.
VERSAY'DAN DAHA YÜKSEK TAZMİNAT
The Telegraph, taslak kabul edilirse Trump'ın talepleri, Versay Antlaşması'nda Almanya'ya dayatılan ve daha sonra 1921'deki Londra Konferansı ve 1924'teki Dawes Planı ile azaltılan tazminatlardan daha yüksek bir Ukrayna GSYİH payına denk geleceğini belirtiyor.
Donald Trump, Fox News'e Ukrayna'nın 500 milyar dolar vermeyi "esasen kabul ettiğini" söyledi. "Nadir toprak elementleri, petrol ve gaz ve diğer şeyler açısından muazzam derecede değerli topraklara sahipler" dedi.
