Arz odasında bir Sinyora: Banker Dona Gracia Mendes’in gizemli hikayesi

Dona Gracia, yeğeni Jozef Nasi ile Kanuni Sultan Süleyman'ın huzuruna çıktı. Dünyayı titreten Padişah'ı karşısında görünce heyecandan ne yapacağını şaşırdı. Dudaklarından dökülen ise şu satırlardı: Bize gösterdiğiniz yakınlığı asla unutmayacağız...

Kaynak GAZETE Giriş Tarihi 22 Mart 2021 Güncelleme 22 Mart 2021, 06:59
Arz odasında bir Sinyora: Banker Dona Gracia Mendes’in gizemli hikayesi

İÇİNDEKİLER

Onbeşinci asrın son yıllarında Portekizliler, Ümit Burnu'nu geçip Hindistan kıyılarına ulaştı. Bu durum Hindistan ticaretinin yolunu değiştirdi. O zamana kadar Hindistan'dan yüklenen mallar, Basra Körfezi ve Kızıldeniz yoluyla İskenderiye veya Suriye Limanları'na geliyordu.

Sonra da Venedik gemileri ile Avrupa'ya ulaştırılıyordu. Osmanlı İmparatorluğu'nun başında, Kanuni Sultan Süleyman vardı. 1535'te Gücerât Hükümdarı Bahadır Şah, İstanbul'a gönderdiği elçi ile padişahtan Portekizliler'e karşı yardım istedi.

Kanuni, Osmanlı Donanması'nı Kızıldeniz'e gönderdi. Aden ele geçti. Osmanlı Donanması Hindistan'a ulaştığında Bahadır Şah, Portekizliler'ce katledilmişti. Yerine ise Üçüncü Mahmud geçirilmişti.

MOSES HAMON DEVREDE
Osmanlı İmparatorluğu, Hint Okyanusu'na Basra Körfezi'nden de yeni bir yol açmayı planlıyorlardı. Osmanlı Donanması, Kızıldeniz'den sonra Basra Körfezi'nden Portekizliler'i atma çalışmasına geçerken, bir Hint Seferi'ne karar verdi.

Bu karar sonucu Piri Reis, Hint Kaptanlığı'na getirildi. Piri Reis'in seferi, başarısız kaldı. İşte bu dönemde sahneye yeniden Dona Gracia Nasi çıktı. İstanbul'da bulunan Dona Gracia ve yeğeni Jozef Nasi, bu olayı o günlerde İstanbul'da etraflıca konuştu. Dona Gracia, Kanuni Sultan Süleyman'la görüşmek için Sultan'ın doktoru Moses Hamon'dan yardım istedi.

Hamon, Sultan Süleyman'la görüşüp randevu aldı. Ve Sinyora Gracia, Jozef Nasi ile beraber Topkapı'ya gitti. Sultan Süleyman'ın huzuruna çıktı.

'SELİM'LE İYİ GEÇİN'


Kanuni, Gracia Nasi'ye "Benden talebiniz nedir?" diye sordu. "Bize gösterdiğiniz yakınlıkları asla unutmayacağız. Size olan güzel duygularla hizmetinizde olduğumuzu takdirlerimize sunmak için geldik" dedi.

Görüşme bittikten sonra Jozef Nasi halası Dona Gracia ile Sultan Süleyman'ın huzurundan ayrıldı. Jozef Nasi halasına "Neden taleplerimizi sıralamadık" diyordu.

Dona Gracia'ın yanıtı ise şu oldu: Josef, bazen acele etmemek gerekir. Sultan Süleyman sıra dışı bir hükümdar. Gördüğüm şu: Şehzade Selim ile ilişkilerini iyi tutmaya devam et. En büyük kozumuz o olacak.

PAPA'YA GERİ ADIM ATTIRAN FERMAN


Dona Gracia Nasi'nin Kanuni Sultan Süleyman ile buluşmasının üzerinden günler geçmişti. Bu sırada İstanbul'u salgın hastalık sarmıştı. Hürrem Sultan'ın da salgından öldüğü haberi yayılmıştı.

Ancak bu söylenti yalan çıktı. Sinyora Gracia, Hürrem Sultan'a geçmiş olsun ziyaretine gitti. Bu sırada kendisine "İtalya'daki Museviler zor durumda. Sultan Süleyman yardım etmezse herkesi yok edecekler" dedi. Bu görüşmenin ardından Dona Gracia yeniden Sultan Süleyman'ın huzuruna çıktı. Osmanlı Padişahı, Rüstem Paşa "Derhal Papa'ya mektup yazın" diye emir verdi.

Sultan Süleyman'ın fermanı Papa'ya ulaştı. Tutuklular anında serbest bırakıldı. Papa'nın durdurulması, Dona Gracia ile Hürrem Sultan arasında yakınlık oluşmasını sağladı.

RÜSTEM PAŞA YAKINLIK GÖSTERDİ
Dona
Garcia Nasi, Padişah Kanuni Sultan Süleyman ile tanışma anını ise hatıralarında şöyle anlatmıştı: Sultan Süleyman ile tanışacağım için çok heyecanlıydım. Topkapı Sarayı'nın büyük kapılarından geçip huzuruna çıktık. Uzun boyluydu. Tahtının yanında ayakta duruyordu. Sultan Süleyman yeğenime "Jozef Nasi, bana kimi getirdin?" diye sordu.

Kalbim küt küt atıyordu. Jozef "Halam ve kayınvalidem. Mendes müesseselerinin sahibi, aile büyüğümüz. Avrupa'da Dona Gracia Mendes ya da Beatris de Luna olarak tanınıyor" yanıtını vermişti.

RÜSTEM PAŞA'NIN HABER KAYNAĞI
Dona
Gracia Mendes, Topkapı Sarayı'nda Hürrem Sultan'la buluşurken Rüstem Paşa ile karşılamıştı. Ancak ikisinin tanışıklığı aslında eskiye dayanmaktaydı. Çünkü Rüstem Paşa, Avrupa ile ilgili tüm bilgileri Dona Gracia'dan alıyordu.

YARIN: SULTAN 2. SELİM İLE YAKINLIĞI