Çocukluğumun Üsküdar'ında Tabaklar Meydanı "dünyalar kadar" büyük gelirdi bize. Hap kadar veletler olduğumuzdan büyüdüğümüzde sanki daralmış sandığımız o meydana gömülü ne anılar var uf fuu!..
Bazen gökyüzümüzden bir ufak uçak geçer, alçaktan seyreder, bildiri, broşür atardı aşağılara.
Müthiş bir merak ve keyifle o atılanlar bizim mahalleye de düşmüşse koşup kapışırdık.
Sonra ne zaman bir başka uçuş görsek avaz avaz bağırırdık yukarılara doğru: "Tayyareci Baba bilet aaaat!.."
Vecihi Bey
Sivil havacılığa gençlik yıllarından beri müthiş meraklı bir dostla karşılaştım geçen gün. Maket uçaklar yapıyor, onları uçurmayı da başarıyor, ellerini sevinçle çırpıp, gururlanıyordu marifetiyle.
Ona anlattım bu öyküyü çok dikkatli dinledi ve sordu:
- Pilota neden tayyareci baba diyordunuz peki?
- Bilmem hiç düşünmemiştim.
Sahi neden acaba?
- Vecihi Bey yüzünden...
- O da kim?
- Vecihi Hürkuş, tanımıyorsan çok ayıp sana.
- Hatırladım ismini ilk pilotumuzdu galiba...
- O ilk sivil tayyarecilerimizdendi. Kendi yaptığı tayyareyle Göztepe'den Yeşilköy'e uçtu...
- Vaay harika bir konu bu, anlat hele tamamını...
- 1896'da doğmuş Vecihi Bey.
1. Dünya Savaşı'na katılmış.
Yaralanınca İstanbul'a dönerek Yeşilköy'deki Tayyare Mektebi'ne girerek tayyareci olmuş.
Tur atmış
- Kendi kendine nasıl tayyare yapıp uçar yahu?
- 35 yaşındaymış o zaman.
Kendi atölyesinde kırmış sarmış yapmış işte. Sonra da Ankara'dan havalanarak küçük bir Türkiye turu yapmış.
- Yaralandı dediğin 1. Dünya Savaşı mı?
- Evet, 1. Dünya Savaşı sırasında pilot brövesi alarak 7. Tayyare Bölüğü'nde Ruslar'a karşı harekâta katılmış. Çok başarılı keşif ve bombardıman uçuşları yapmış. O arada girdiği bir hava muharebesinde bir Rus uçağını da indirmiş. Akabinde Ruslar'a esir düşmüş...
- İdam etmemişler mi?
- Edeceklermiş ama kaçmayı başarmış. Memlekete dönüp Yeşilköy'deki 9. Harp Tayyare Bölüğü'ne katılmış.
- Filmi yapılır valla...
- Yapılmaz mı? Bu bölükte görevli iken bir av uçağı tasarımı yapmış Vecihi Bey. Mondros Ateşkes Anlaşması'nın imzalanması ile yarım kalmış proje...
- Tüh!..
Cahil veletler
- Kurtuluş Savaşı'na da katılmış.
İnönü ve Sakarya muharebelerinde bir Yunan uçağını da indirmiş.
- Kendi uçağını savaş sonrası yapıyor herhalde?
- Evet sulh olunca İzmir Seydiköy Hava Mektebi'nde uçak yapımı projesine devam etmiş.
1925'te burada "Vecihi K-VI"adını verdiği uçağı yapıp uçurmuş. Daha sonra askeri havacılıktan ayrılıp uçak tasarımı, yapımı çalışmalarına devam etmiş. Zor koşullarda eğitim yaparken bazı kurumların, örneğin Tekel İdaresi'nin ve İş Bankası'nın reklamlarını yapmış, bazı vatansever yetkili kuruluşların da yardımları olmuş.
- Demek ilk olarak biletleri, reklam broşürlerini atan oydu tayyaresinden?
- Evet. Onun babacan hali herkesin ona Tayyareci Baba diye seslenmesine sebep olmuş. Ondan sonra gelenlere de sizin gibi cahil veletler öyle seslenirmiş işte ha ha haa!..