Bir ülkenin yaşadığı işsizlik probleminin çözülebilmesi için yüksek ve istikrarlı büyüme gerekli bir koşul olmakla birlikte asla tek başına yeterli değildir. Burada büyümenin bileşenlerinin incelenmesi gerekir. Eğer büyüme etkisi bütün sektörlerde görece eşit olarak gerçekleşmekte ve üreticilerin emek tasarruf eden teknolojilere yönelmediği durumda, işgücü arzı artış hızından daha yüksek büyüme oranları, işsizliği azaltacak etkiye sahip olurlar. Öte yandan, büyümenin motor gücü belli bazı sektörlerde ise ve bu sektörler de emek tasarruf eden teknoloji tercihleri kullanılmaktaysa, o zaman büyüme işsizlik oranlarında beklendiği ölçüde bir düşmeye yol açmayabilir.
Türkiye'nin son dönemdeki en büyük sorunu olan işsizlik nasıl aşılabilir? Türkiye'de önümüzdeki 20 yıl içinde büyümenin ana motor gücü ağır sanayi sektörleri olacaktır. Gelişen teknoloji ile birlikte esnek üretim sisteminin hakim olacağı bu sanayilerde istihdam artış oranı üretim artış oranından daha düşük olmaktadır. Aynı zamanda kalifiyesiz işgücü çalıştıran geleneksel ihracat sektörlerinin de uzun dönemde milli gelir içindeki payı gitgide azalacaktır. Bu durumda eğer ciddi meslek içi eğitim programları ve toplumsal planlama gerçekleşmezse, yüksek büyümeye rağmen işsizlik oranlarında beklenen düşüş gerçekleşmez.
İşsizlikle mücadele için rekabet gücü düşen sektörlere destek verilmeli mi? Bir köy düşünün. Bu köyde bir yulaf bir de portakal yetiştirilebilir olduğunu varsayın.
Köylüler eskiden beri yulaf ekmektedir. Son zamanlarda başka köylerde bol miktarda yulaf ekilmekte ve bu yüzden piyasa fiyatı düşmektedir. Eğer köylüler satılmayan yulafı hayvanları yerine kendileri yerse ve böylece yulaf üreticisini desteklerse köylü daha ileriye mi gitmiş olacaktır? Yoksa, bir şekilde portakal yetiştirmeyi öğrenmeli ve portakal üretimine mi geçmelidir?
Türkiye'nin durumunda rekabet gücü düşen ve batık kredi rekortmeni sektörlere destek vermek, köylüye zorla satılamayan yulafı yedirmeye benzemektedir. Bakalım hükümet yulafı mı, yoksa portakalı mı tercih edecek?
