Nisan ayı özelinde taze meyve-sebze fiyatlarındaki artışlar sürmüştü, kırmızı ette ise aylık fiyat artışları hız kesmekle birlikte devam etti. Patates fiyatlarındaki yükseliş eğilimi bu dönemde daha da güçlendi, bu üründe ilk 4 aydaki fiyat artışı yüzde 80'lere yaklaştı. İşlenmiş gıda grubunda ise buğday fiyatlarında son aylarda ekmek ve tahıl ürünleri grubu fiyat artışları zayıf seyretti. Gıda fiyatlarındaki bu olumsuz görünüm yemek hizmetleri fiyatlarına yansımaları sürdürdü.
Tüketim sepetinin yaklaşık yüzde 30'unu oluşturan gıda ve yemek hizmetleri grubunun yıllık enflasyonu yüzde 14.31 oranına ulaştı.
Büyümenin yüzde 2.3 gerçekleştiği ilk çeyrekte, tüketici fiyatları yüzde 3.03 ile tarihsel ortalamasının üzerinde artmıştır.
Bu dönemde çeyreklik fiyat değişimi, gıda, hizmet ve temel mal gruplarında tarihsel ortalamaların üzerinde gerçekleşirken, enerji grubunda daha olumlu seyretmiştir.
Ancak, çeyreklik görünüme ilişkin en çarpıcı gelişme yüzde 8.82 ile endeks tarihinin en yüksek ilk çeyrek artışını kaydeden gıda fiyatlarında gözlenmiştir.
Bu gelişmede işlenmemiş gıda fiyatlarının seyri belirleyici olmuştur. İşlenmemiş gıda sektörü tarımsal üretim, nakliye, işleme/ sınıflandırma, depolama ve ilgili ticari hizmetleri de içine alan kapsamlı bir tedarik zincirine sahiptir. Dolayısıyla, ürün üreticiden çıkıp tüketiciye ulaşana kadar bir çok defa el değiştirebilir. Üreticiler ile perakendeciler arasında doğrudan alışverişi engelleyen bürokratik işlemler ve depolama/nakliye süreçlerindeki yapısal sorunlar işlenmemiş gıda piyasasında önemli 'tedarik zinciri engelleri' olarak tanımlanmaktadır. Bu engellerin azaltılmasına ilişkin tartışmalar, son yıllarda önemi artan gıda politikalarının merkezinde yer almaktadır. 1 Ocak 2012 tarihinde yürürlüğe giren 5957 sayılı Kanun ile üreticilerin ürünlerini perakendecilere doğrudan satabilmelerine imkan sağlanması hedeflenmiştir. Merkez Bankası, 'Hal Yasası' olarak da bilinen 5957 sayılı Kanun'un taze meyvesebze fiyatlarında gerilemeye yol açıp açmadığı konusunda bir çalışma yapmıştı.
Yapılan çalışma, Hal Yasası'nın, toptan taze meyve-sebze fiyatlarını yaklaşık yüzde 20 oranında azalttığını, ancak perakende fiyatlarda kayda değer bir etki oluşturmadığını göstermektedir. Alınan tedbirlere rağmen halen üretici ile tüketici arasındaki arzı kontrol altında tutan büyük oyuncuların fiyatları belirleme gücüne sahip olduğu görülüyor.
