Bankacılık ve perakende sektörü, bireysel krediler ve kredi kartlarında uzayan vadeler nedeniyle ortaya çıkan maliyetleri bir şekilde yönetmeye çalışıyor.
Tüketicilerin satın alma süreçlerinde uygun finansman koşullarının sağlanması satışların artması açısından olumlu. Ancak hane halkının borçluluk oranının sürekli artması ve tasarruf eğilimin zayıflaması büyük risklere neden olabilir.
Mevcut rakamlar, hane halkının borçluluk oranı açısından bir erken uyarı niteliği taşımıyor.
Ancak milli gelirdeki artışa rağmen hane halkının tasarrufa ayırdığı payın azalması endişe verici. 2002 yılında 3 bin 500 dolar olan kişi başı milli gelir, 3 kat artarak 10 bin 500 dolara yükseldi. Hane halkı gelirindeki artışa rağmen tasarruf yapmamayı tercih etti.
Risk tüketicide
Burada en çok merak edilen soru, neden daha fazla tükettiğimiz. Son 10 yılda perakende sektörünün tüketiciye ulaşma kanalları çok gelişti.
Ayrıca faizlerde düşüşler ve borçlanmanın vadesinin uzaması, tüketimi cazip hale getirdi.
Toplumda statü göstergesi olan bazı harcamaların artması işin tuzu biberi oldu.
Örneğin; cep telefonu değiştirme süresi açısından Türkiye, Avrupa'da ön sıralarda yer alıyor. Toplumdaki eskimeden yenisi alınmaz ilkesi bozuldu. Mevcut borçlanma yapısında hane halkı ve bankacılık sistemi riski üzerinde taşıyor. Hemen hemen mevcut finansman sisteminde en az risk taşıyan taraf harcamaların yapıldığı perakende sektörü.
Tasarruf yapın
BDDK'nın alacağı önlemlerin gerek Orta Vadeli Plan'daki hedeflere katkısı gerekse bankacılık sisteminin kredi risklerini yönetmesi açısından önemli katkıları olacaktır. Ancak en büyük katkı tüketicilere olacaktır. Ne yazık ki toplumda aile bütçesi oluşturma geleneği çok zayıf. Hayata geçecek düzenlemelerin gerçekte amaca ulaşması için tüketicilerin de harcamalarını ve borçlanmalarını gözden geçirmeleri gerekir.
BDDK'nın yaptığı düzenleme bir uyarı niteliğindedir.
Tüketiciler tarafından mesajın iyi alınması şart. Yapılan düzenlemeleri dikkate almayıp senetli satışlar gibi başka harcama kanalları kullanmak aile bütçelerini zor duruma düşürebilir.
