* Bir turizm firmasının seyahat acentasında 20 kişi çalışıyoruz. İşyerimizde servis yok. İşveren işyerinde çalışanlara servis sağlamakla yükümlü mü? Bu konuda yasal bir zorunluluk var mı? Ayrıca çay paralarını kim öder? M. E.
İş Kanunu'na göre, işverenin işçilere servis sağlama zorunluğu bulunmamaktadır. Ancak yapılan iş sözleşmesinde veya varsa toplu iş sözleşmesinde, çalışanların işyerine servis ile getirilip götürüleceğine ilişkin bir hüküm yer alıyorsa, bu durumda işveren servis sağlamakta yükümlüdür. Yine çay konusunda da aynı şekilde; işveren kanuna göre çay paralarını ödemek zorunda değildir. Ancak sözleşmede hüküm varsa bunu sağlar.
* Almanya'da çalışan bir yakınım var. Yurt dışında çalıştığı günleri borçlanmak istiyor. Ancak borçlanma yaptıktan sonra, herhangi bir aksilik durumunda maaş bağlamaya engel çıkarsa, ödediği tutarı geri alabilir mi? 5...223243 Nolu SMS
Borçlanma başvurusunda bulunup borcu tebliğ edilmeden ya da tebliğ edildikten sonra üç aylık süre içerisinde borçlanma başvurusundan vazgeçtiklerini, yazılı olarak ilgili sosyal güvenlik il müdürlüğüne bildirenlerin borçlanmaları geçersiz sayılır. Tahakkuk eden borcun tamamını veya bir kısmını ödeyenlere, istemeleri halinde ödedikleri paranın tamamı faiz uygulanmaksızın iade edilmektedir. Bu nedenle endişe edilmesine gerek yok. Ancak yatırılan ücretin bir kısmı iade için talep edilirse kısmi iade yapılmaz. Borçlandıkları hizmet karşılığı emekli olmuş iseler yine iade yapılmaz.
* 2009'da işten ayrıldım. 3 yıldır içerideki maaşımı alamadım. Ne yapmam gerekir? H. M./ İstanbul
İş Kanunu'na göre ücretlerde zaman aşımı 5 yıldır. Yani eski işinizden ayrılırken içeride maaşınız kaldıysa 2014 yılına kadar işverenden bu alacağınızı talep edebilirsiniz. Ödemez ise İş Mahkemesi'ne dava açabilirsiniz. Alacağınız faiz dava açtığınız tarihten itibaren işlemeye başlar.
* * *
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
* 01.01.1965 doğumluyum. 1 yıl tarım sigortası yatırdım. 04.10.2000 tarihinden 26.04.2011'e kadar Bağ- Kur'u ödedim. Ne zaman emekli olurum? Salih AKKUŞ
Tarım SSK girişinize göre, SSK'dan 25 yıl, 55 yaş ve 5750 prim gün şartlarına tabisiniz. Toplamda 11 yıllık prim gün sayınız mevcut. Aralıksız 3.5 yıl SSK'lı çalışarak, SSK emeklilik şartlarına tabi olabilirsiniz. 3.5 yıl SSK priminiz haricinde yapacağınız 15 aylık askerlik borçlanması sizi hem 25 yıl, 54 yaş ve 5675 prim gün şartlarına tabi eder, hem de prim gün sayınızın tamamlanmasını sağlar. 1 Ocak 2019 tarihinde 54 yaşında emekli olursunuz.
* 28.02.1960 doğumluyum, sigorta başlama tarihim 25.12.1989, askerlik başlangıcım 09.07.1980, bitiş tarihi 09.03.1982'dir. 600 gün askerlik borçlanmamı yatırdım. Ne zaman emekli olurum? Kemal KARADEMİR
SSK girişiniz ve ödemiş olduğunuz askerlikle beraber 25 yıl, 50 yaş ve 5375 prim gün şartlarına tabisiniz. Prim gün ve yaş şartınız tamam. Ancak 25 yıl şartınız 25 Nisan 2013 yılında dolacağından emekli olacağınız tarih Mayıs 2013 tarihi olacaktır. Başkasının üzerinde görünen primleriniz için, hemen bir dilekçe ile müracaat edebilirsiniz. Bu şekilde durumunuzu düzelttirebilirsiniz.