Bayramı zehir 'et'me

‘Et tüketimini abartmayın’ diyen Prof. Dr. Osman Erk uyardı: Etin fazlası karaciğer ve böbrekleri yorar. Kalp hastaları için tehlikelidir. En azından tabağınızın yarısı et yarısı sebze dolu olsun...

Kurban Bayramı coşkusu herkesi sararken; bayramı bayram tadında yaşamak isteyenlere İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Erk önemli uyarılarda bulundu...
Bayram sabahı kahvaltıda et kavurup yemek geleneksel hale gelmiştir. Bunun bir zararı var mıdır? Ne kadar yenilmelidir?
Öncelikle kesilen eti 24 saat bekletmek gerek. Etin kahvaltıda değil, öğle yemeğinde tüketilmesi sağlıklıdır. Porsiyon başına 100 gram kadar et idealdir. Fazlası özellikle ileri yaştakiler ve kronik hastalığı olanlar için zararlıdır. Karaciğer ve böbreği yorar, kabızlık yapar, kalp ve böbrek hastaları için fazlası tehlikelidir. Et yemeği ile birlikte tabağın en az yarısı sebze dolu olmalıdır.
Sakatatların sağlığa zararı var mı?
Karaciğer, böbrek, kalp, işkembe ve beyin gibi organlara sakatat adı verilir. Sakatatlar vücudun depo organları olduğu için protein, A ve B vitaminleri, selenyum ve çinko gibi minerallerden zengindir, kolesterol ve doymuş yağ içeriği fazladır. Endüstriyel ve çevresel toksinler, tarım ilaçları, hayvanlara verilen hormon ve antibiyotikler bu organlarda birikir. Sakatatlar ayrıca deli dana hastalığı, virüs ve parazit riski de taşıyan bölümlerdir. Organik olarak doğada yetiştirilen hayvan sakatatları çekinmeden yenebilir. Kalp-damar hastaları ve kolesterol hastaları sakatat tüketmemelidir.
Kurban etini nasıl pişirmek gerek?
Kavurma, ızgara, mangal, barbekü sağlıklı yöntemler değildir. Bu yöntemler ile et 190 dereceye kadar ısıtılmış olur. Bu ısıtma ile etlerde kanserojen ve toksik maddeler, oksidanlar ortaya çıkar. Vitamin ve mineral içeriği çok azalır. Sebzeler ve soğan-sarımsakla haşlama en sağlıklısıdır. Yağsız tava ve fırınlama da yapılabilir.
Bayramda akşam yemeğini hangi saatler arasında yemek uygun olur?
Akşam yemeği olabildiğince erken saatlerde yenmelidir. Mümkünse etten kaçınılmalıdır. Çünkü et, sindirimi en güç ve en uzun süren besin maddesidir. Gece rahatsızlık verebilir, uykusuzluğa yol açabilir.
Etin yanı sıra, 'Geri çevirmek ayıp olur' diyerek bayram ziyaretlerinde ikram edilen baklava-böreklerin, çikolata-şekerlemelerin zararları nelerdir? Ne tavsiye edersiniz?
Et fazla miktarda doymuş yağ içerdiği için kalorisi fazladır ve kalori başına gerçek besin değeri düşüktür. Çikolata ve şekerlemeler de aynı şekilde rafine şeker, doymuş yağ içerirler. Kalorileri fazla ve besin değerleri düşüktür. Bol doymuş yağ ve rafine şeker beli ve boynu sever, kısa sürede bu bölgelerde yağ olarak birikir, obezite ve şeker hastalığına yol açar. Bu yiyecekler tüketilecekse çok az miktarda yenilmelidir.
Bayram sofrasının cazibesine kapılanlara ne önerirsiniz?
Aşırı yemek yemekten kaçınılmalıdır. Tatlı ve et sindirim açısından birlikte tüketilmemesi gereken gıdalardır. Ayrı ayrı tüketilmesi uygun olur. Öellikle et yemekleri yavaş yavaş, bolca çiğnenmelidir. Sebzeler ise et ve tatlılarla birlikte yenilmelidir. Meyveler de tek başına öğün aralarında yenilebilir.
Mangalcılar ne yapsın?
Mangalda ısı oldukça yüksektir. Kanserojenler ortaya çıkar. Ayrıca kömüre damlayan yağlar da kanserojendir. Ete siner. Solunması bile sakıncalıdır. Mutlaka mangal yapılacaksa et ile kor haline gelmiş kömür arasında en az 15 cm aralık olmalıdır. Et kısa sürede pişirilmelidir. Yanmış, kızarmış etler yenilmemelidir.
ALÜMİNYUM FOLYOYA SARMAYIN
Et çabuk bozulur. Birkaç gün içinde tüketilecekse buzdolabında 4 derecede saklanabilir. Derin dondurucuda ise eksi 18 derecede 6 ay kalabilir. Eti küçük parçalara ayırıp, yağlı kağıt veya buzdolabı poşetlerine sararak derin dondurucuda saklayabilirsiniz. Kesinlikle alüminyum folyo kullanmayın. Çünkü alüminyum ete geçerek zehire dönüşür. Kanserojendir. Beyne zarar verir ve Alzheimer'a yol açar. Sadece etleri değil, hiçbir gıdayı alüminyum folyoda saklamayın. Dondurulan etleri de buzdolabında çözdürün. Dışarda çözdürmek bakterilere neden olur. Dondurulan etlerdeki vitamin ve minerallerin azalacağı bilinmelidir. Dünya Sağlık Örgütü haftada 500 gram kırmızı et yenmesini tavsiye etmektedir.
HAZIMSIZLIK ÇEKENE NANE ÇAYI
Kurban etini sindirmek için yapılması gerekenler nelerdir? Maden suyu mineral açısından zengin doğal bir yeraltı suyudur. İçinde kalsiyum, demir, magnezyum, sodyum, klorür, bikarbonat, sülfat gibi mineraller vardır. Soda ise çeşme suyuna karbondioksit basılması ile oluşur, mineral içeriği zayıftır. Maden suyu sodaya tercih edilmelidir. İçinde sindirim enzimleri olmamasına rağmen zengin mineral içeriği ile sindirim enzimlerinin salgılanmasına yardımcı olabilir. Fazla maden suyu tüketimi ise ödem ve tansiyon yüksekliğine yol açar. Gıdalar yavaş yavaş ve bolca çiğnenerek yenmelidir. Sindirim için nane veya sarı papatya çayları yardımcı olabilir.
İŞKEMBE ÇORBASI İÇMEKTEN KORKMAYIN
İşkembe vitamin ve mineral içeriğine göre az kalori içerir. 90 gram işkembe 90 kaloridir. İşkembenin içinde fosfor, kalsiyum, çinko, glutamin, probiyotik, kollajen, B12 vitamini, kolin ve bol miktarda kolesterol vardır. Özellikle baş ağrısı, sersemlik gibi şikayetler varsa işkembe çorbası içilebilir
YANINDA LİMONLU YEŞİL SALATA YİYİN
Kişinin sağlık durumuna ve yaşına göre günlük et tüketimi 100-150 gramı geçmemelidir. Bol limonlu yeşil salatada bulunan C vitamini, ette bulunan demirin emilmesine yol açar ve zengin lif içeriği ile kabızlığı önler. Çay, kahve ve asitli kola gibi içecekler ise etteki demirin ve minerallerin emilimini önler.
Hülya BALCI
X
Sitelerimizde reklam ve pazarlama faaliyetlerinin yürütülmesi amaçları ile çerezler kullanılmaktadır.

Bu çerezler, kullanıcıların tarayıcı ve cihazlarını tanımlayarak çalışır.

İnternet sitemizin düzgün çalışması, kişiselleştirilmiş reklam deneyimi, internet sitemizi optimize edebilmemiz, ziyaret tercihlerinizi hatırlayabilmemiz için veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız.

Bu çerezlere izin vermeniz halinde sizlere özel kişiselleştirilmiş reklamlar sunabilir, sayfalarımızda sizlere daha iyi reklam deneyimi yaşatabiliriz. Bunu yaparken amacımızın size daha iyi reklam bir deneyimi sunmak olduğunu ve sizlere en iyi içerikleri sunabilmek adına elimizden gelen çabayı gösterdiğimizi ve bu noktada, reklamların maliyetlerimizi karşılamak noktasında tek gelir kalemimiz olduğunu sizlere hatırlatmak isteriz.